Savod o’rgatish darslarida o’quvchilarni ongli o’qishga o’rgatish

Savod o’rgatish o’quvchilarining ongini


shakllantirishga oid misollar

Ma‘lumki, Savod o’rgatish ta‘lim jarayoni juda murakkab jarayondir. Chunki o‘quvchi bevosita o‘quv faoliyatidan ta‘limiy faoliyatga kirishadi. Bu jarayonni hozirgi kun davr talabi asosida tashkil etish, ya‘ni uzluksiz ta‘lim tizimida uzviylikni ta‘minlash Savod o’rgatish o‘qituvchisidan katta ma‘suliyat, bilim, mahoratni talab etadi.

Bugungi kun o‘qituvchisi o‘quvchilarning chuqur bilimli, zukko va mustaqil fikr egasi etib tarbiyalashi uchun nimalarga e‘tibor berishi kerak? Darsni qanday tashkil etishi kerak?

Yuqorida keltirilgan muammolarning bevosita yechimi, bizning-cha, ta‘lim-tarbiya jarayonini to‘g‘ri tashkil etilgandagina Savod o’rgatish larda, a ta‘limi Davlat Ta‘lim Standartida belgilab berilgan talablar darajasiga amalga oshiriladi deb hisoblaymiz.

Savod o’rgatish ta‘limda adan Davlat Ta‘lim Standartlari talablariga o‘quvchilarning mulohazalar etish salohiyatlarini shakllantirish orqali erishiladi.

Ma‘lumki mustaqil fikr, mustaqil faoliyat natijasida hosil bo‘ladi.

a ta‘limi mzmuniga o‘quvchilarning mustaqil faoliyatlarini kuchaytirishga imkon beruvchi amaliy ishlar va rivojlantiruvchi topshiriqlar kiritish nihoyatda yaxshi natijalar beradi.

Mustaqil fikrlash:

• 
  o‘quvchilarning tafakkur doirasini ijodiy fikrlash salohiyatini kengaytiradi;
  

• 
  o‘quvchilarning yangi o‘quv vazifalari va muammolarini mustaqil yecha olishga hamda munozara yurita olishga bo‘lgan tayyorgarlik va qobiliyatlarini
  

rivojlantiradi;

• 
  bolalarning o‘ziga xos xususiyatlarini namayon qilish darajasini oshiradi va
  

o‘quvchilarda muhim o‘quv ko‘nikmalari hamda qobiliyatlarini rivojlantiradi. (xususan fikrlash, va mos ravishdagi belgilashlardan foydalana olish);

• 
  ifodalarni izohlay oladi;
  

• 
  natijalarni izlahlab, hukum chiqara oladi;
  

• 
  o‘quvchilarning intilishini, qiziqishlarini, yo‘naltirish va shakllantirish,
  

o‘qishga bo‘lgan istak, ishtiyoq hamda ta‘lim olish uchun kerakli shart – sharoitni belgilab olishga imkon beradi.

Biz quyida tavsiya etadigan misol namunasi o‘quvchilarning mustaqil fikrlash faoliyatini kuchaytirish maqsadini amalga oshirishga qaratilgan.

Grafik ravishda berilgan misollar o‘quvchilaning amallar tartibini puxta o‘zlashtirishlariga yaqindan yordam beradi. Masalan, ifodaning qiymatini topishda o‘quvchilar 1-chizmaga murojaat etadilar. O‘quvchilar avval birinchi qatordagi amalni, ya‘ni ayirish amalini bajarishlari kerak. So‘ng ikkinchi qatordagi hisoblashlarni bajaradilar, ya‘ni 86 ni ayirmaga bo‘ladilar va ifodaning qiymati kelib chiqqanini ko‘radilar.

59		-	16			Bunday ko‘rinishdagi misollarni o‘quvchilar yetarli darajada
						bajarganlaridan so‘ng ularda grafik ravishda berilgan
						ifodalarning	grafiklarini topa olish malakasi shaklandi. Shundan
86		:				so‘ng biz o‘quvchilarga ifodani bermasdan, faqat chizmani
						beramiz, ular chizma asosida ifodani tuzadilar va hisoblashni
						bajarib tartibi, ifoda, ifodaning qiymatini topish tushunchalarini