Sayali sadiqova

 
Gönənmək
- sevinmək, nemət sahibi olmaq, nemətinə qo-
vuşmaq: 
 
İçivü taşı nur ilə tonanmış, 
Həqqü ŋ
 
 rəhmətlərin görmiş 
gönənmiş...
 
Gəhi üryan olur, gahi tonanır, 
Gəhi yerinirü gəhi 
gönənir.
Bu feil eyni mənada “Ət-töhfə”də və “Kitab əl-idrak”da iş-
lənmişdir. Qeyd edək ki, sonuncu mənbədə bu söz 
“künəndi”
kimi transfoneliterasiya edilmişdir. Burada 
“gəvəndi”
(sevindi, 
fərəhləndi) və 
“gəvənü”
(sevinc, fərəh) kimi verilmiş sözlər də 
eyni köklüdür. V.Radlovun lüğətində də bu sözün eyni mənada 
çağatay ədəbi dilində işləndiyi qeyd olunmuşdur. 
1
Kitabi-Dədə Qorqud ensiklopediyası. I c., Bakı, 2000. səh.156 

---

142 
Gönilmək
- yola düzəlmək, getmək, üz tutmaq, yönəlmək: 
Gönilüb
 Kəbəyə getsən uğurla, 
Bulursan Kəbədə bunı uğurla.
Bu söz XIII-XVI əsrlərə aid türk yazılı abidələrində sıx-sıx 
işlənmişdir. “Dastani-Əhməd Hərami”də də bu sözə rast gəlirik: 
Ol aradan fəraq ilə 
gönüldi,
 
Əzəl bəzmində anə ol sunuldı.
1
Mustafa Zəririn “Yusif və Züleyxa” məsnəvisində də 
“gö-
nilmək”
feili işlənmişdir: 
 
Çünki Kənan yolinə 
gönəldilər
, 
Qarşudən qərdaşləri göründilər. 
2
Beytdən də göründüyü kimi, bu sözün qafiyəyə uyğun ola-
raq 
“gönüldilər”
kimi oxunması məqsədəuyğundur. Onu da 
qeyd edək ki, “gönilmək” sözü nə “Dastani-Əhməd Hərami”nin, 
nə də Mustafa Zəririn “Yusif və Züleyxa” kitabının sonundakı 
əski türk sözləri lüğətinə daxil edilmişdir.