«scientific progress» Scientific Journal issn: 2181-1601 ///// \\\\\ Volume: 1, issue: 4

185
 
Xulosa .N.Erkayev variatsiyasi shaklini yevropa kompozitorlaridek ko’rsarib bera 
oldi. Induviduallikka boy milliyliklarni kvartakord kvintakkordlarni kiritgan. 
Variatsiyasi fortepiano cholg’u asbobi uchun yozilgan bo’lsada , o’zbek milliy 
ohanglarini eslatib turadi. N.Erkayev o’zbek kompozitorlari ham milliy mavzudagi 
variatsiyalar yoza olishini ko’rsatib bera olgan. Паганини shaxsini ko’rsatib beradigan 
mavzu bo’lsa ham milliy ohanglar variatsiyada bor. U yevropa an’analariga xos bo’lgan
variatsiya shaklini muhirona tarzda ko’rsatib bergan.
 
XULOSA
Umuman olganda variatsiya shakli shunday qiziqarli shaklki, unda 
kompozitorlarni o’zini mahorati ,induvidualigini bemalol ko’rsatib bera oladigan o’ziga 
xos shakl deyish mumkin. Bu shakl tinglovchiga judayam yoqadigan shakl. Chunki 
takror tinglovchining ongida saqlanib qoladi. Bundan tashqari variatsiya shakli asrlar 
davomida sayqallanib mukammal ko’rinishiga yetib kelgan shakl hisoblanadi. 
Variatsiya shakli XVIII asrni boshalarida shakllangan bo’lsa hozir XXI asr mana 
shuncha asr o’tib o’zini chiroyli mukammal ko’rinishiga kelgan. Oldingi variatsiyalar 
bian xozirgi variatsiyalarni solishtirib ko’rsak ham bunga amin bo’lamiz. 
REFERENCES
1. R.Qodirov “Ommabop musiqa glossariy” 
2. I. Akbarov “Musiqa lug’ati” 
3. Н . Эркаев “Вариации на тему Паганини” 
4. П. Чайковский“Детский албом” No_8
5. В. Н. Холопва “Формы музыкальных произедений” 
6. В. Способин “Музыкальный форма”