Səlahəddin Xəlilov

Azərbaycanda elm və onun aktual problemləri 
 
 
- 24 -
dünya alimlərinin birgə səyi ilə yaradılan və inkişaf 
etdirilən və bütün sahələri əhatə edən böyük elmdən 
danışmırıq. Hər bir ölkə  elmin inkişafı və istifadəsi 
prosesinə öz xüsusiyyətlərinə və imkanlarına uyğun 
olaraq qoşulur.    
Əsas  məsələ  məqsədin  düzgün  seçilməsidir. 
Elm  bizə  nədən  ötrü  lazımdır?  Biz  elmin  hansı  sa-
hələrindəki  nailiyyətləri  öz  ölkəmizdə  tətbiq  etmək 
imkanlarına  malikik?  Bizim  sənayenin  və  kənd  tə-
sərrüfatının  texnoloji  inkişaf  səviyyəsi  və  burada 
istifadə  olunan  qurğuların  elmi  tutum  dərəcəsi  öy-
rənilibmi?  Yəni  bir  tərəfdən,  bizim  üçün  hansı  elm 
sahələrinin üstün əhəmiyyət kəsb etdiyi, digər tərəf-
dən, bizim texnologiyanın elmin hansı inkişaf səviy-
yəsinə adekvat olduğu nəzərə alınmalıdır.  
Məsələ  burasındadır  ki,  fundamental  elmlərin 
inkişaf  səviyyəsi  ilə  tətbiq  üçün  uyğunlaşdırılmış 
səviyyə  arasında  xeyli  böyük  fərq  vardır.  Başqa 
sözlə,  tətbiqi  elmlər  fundamental  elmlərin  təqribən 
5-10  il,  bəzi  sahələrdə  isə  hətta  20-30  il  bundan 
əvvəlki  nailiyyətlərindən  istifadə  edir.  Ancaq  o  öl-
kələr fundamental elmlərin inkişafında xüsusilə ma-
raqlıdır  ki,  onlar  yeni  elmi  kəşflərin  hamıdan  əvvəl 
tətbiq  olunmasına  qadirdirlər.  Dünyada  cəmi  bir 
neçə belə superdövlət vardır.  
Azərbaycanda keçmiş SSRİ-nin elm məkanın-
da  hazırlanmış  çoxlu  sayda  yüksək  ixtisaslı  elmi 
kadr vardır. Əgər nəzərə alsaq ki, SSRİ dünyada el-

---