Səlahəddin Xəlilov

Elm ideologiya və dövlətçilik şüuru 
 
 
- 67 -
səmərəsi  haqqında  söhbət  açmalıyıq.  Yeri  gəlmiş-
kən, bu sahənin səmərəsi, elmdən fərqli olaraq, iqti-
sadi  meyarlarla  deyil,  ideoloji  və  mədəni-mənəvi 
meyarlarla  ölçülməlidir.  Qərb  anlamında  humanitar 
sahə  heç  vaxt  elm  kimi  qiymətləndirilmir  və  bizim 
işlətdiyimiz “humanitar elmlər” ifadəsinin dəyərlən-
dirilməsində də elmə aid tələblərdən və meyarlardan 
çıxış  edilmir.  Ümumiyyətlə  bizdə  humanitar  və  ic-
timai  elmlərin  bir  papaq  altında  qruplaşdırılması 
özü də kökündən səhv bir yanaşmadır.  
Dövlət  idarəçiliyində  elmin  (science)  huma-
nitar sahəyə aid edilməsi də ancaq Şərq ölkələrində 
mümkündür.  Belə  ki,  Qərbdə  elm  bilavasitə  gəlir 
gətirməyən  və  buna  görə  də,  dövlət  maliyyələşmə-
sinə  möhtac  olan,  bütün  dəyəri  insana  və  insanlığa 
xidmətdən  ibarət  olan  humanitar  sahələrdən  fərqli 
olaraq,  özünü  maliyyələşdirən  və  üstəlik  gəlir  gəti-
rən  yüksək  rentabelli  bir  bölüm  kimi  iqtisadiyyatın 
strukturuna daxil olur. Onun maliyyələşməsi və gə-
tirdiyi  gəlirlər  də  böyük  korporasiyaların  fəaliyyəti 
çərçivəsində  tənzimlənir.  Hətta  universitet  elminin 
maliyyələşməsində də həmin böyük iqtisadi qurum-
lar maraqlı olduqlarından, həmin ölkələrdə universi-
tetlərlə  korporasiyalar  arasında  sıx  bir  əks-əlaqə 
mövcuddur.  
İndiki  dövrdə  qarşımızda  duran  vəzifə  də 
nəinki  humanitar  və  ictimai  elmlərin  funksiyalarını 
bərpa etmək, habelə bütünlükdə Akademiya, univer-

---