Glossariy
359
(me’yoriy qoida)
istisno qilinadigan hatti-harakatlarni
bildiradi
11-Mavzu. Mulohaza. Xulosa chiqarish
Hukm
Judgment
вердикт
predmetga
ma’lum bir xossaning,
munosabatning
xosligi
yoki
xos
emasligini ifodalovchi tafakkur shakli
Hukmlarning
modalligi
-
-
hukmlarda predikatning sub’ektga
tegishli yoki tegishli emasligi haqidagi
fikr qat’iy, kuchli (zaruriy) yoki qat’iy
bo‘lmagan, kuchsiz (ehtimol) tasdiq
yoki inkor shaklda ifodalanuvchi fikr
Tushuncha
The concept
Концепция
buyumlarning
umumiy
va
muhim
belgilarni inson ongida yaxlit aks
ettiruvchi tafakkur shakli
Deduktiv xulosa
chiqarish
Deductive
conclusions
Дедуктивные
выводы
umumiy predmetlarning mohiyatini
o‘rganish orqali uning yakka, xususiy
jihati haqida xulosa chiqarish
Induktiv xulosa
chiqarish
Индуктивные
выводы
Inductive
conclusions
yakka, xususiy predmetlar mohiyatini
o‘rganish
orqali
umumiy
xulosa
chiqarish.
Nozidlik qonuni
Закон
Law
ayni bir predmet yoki hodisa haqida
aytilgan, ikki o‘zaro bir-birini istisno
qiluvchi (qarama-qarshi yoki zid) fikr
bir vaqtda va bir xil nisbatda birdaniga
chin bo‘lishi mumkin emasligini, hech
bo‘lmaganda ulardan biri albatta xato
bo‘lishini ifodalaydi
12-Mavzu. Argumentlash va bilimlar taraqqiyotining mantiqiy shakllari
Argumentlar
Variable
Переменные
tezisning chinligini asoslash uchun
keltirilgan hukmlar
Nazariya
Theory
Теория
ma’lum
predmet
sohasiga
oid
tushunchalar,
qonunlar,
gipotezalar,
g‘oyalarni sistemaga solib, u haqida
yaxlit tasavvur hosil qiladigan, yangi
fundamental umumlashmalar yaratishga
olib keladigan, shu sohadagi hodisalarni
tushuntirish, oldindan ko‘rish imkonini
beradigan ishonchli bilim.
Muammo
The problem
Проблема
javobi
bevosita
mavjud
bilimda
bo‘lmagan va echish usuli noma’lum
bo‘lgan savol
Gipoteza
Hypothesis
Гипотеза
o‘rganilayotgan hodisaning sabablari va
xususiyatlarini tushuntiradigan asosli
taxmin tarzidagi bilim shakli
Dostları ilə paylaş: