Sığorta fəaliyyəti haqqında azərbaycan respublikasinin q a n u n u
Sığortaçının təsisçiləri və səhmdarları
Yüklə 0,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Sığortaçının təsisçiləri və səhmdarları Maddə 18. Sığortaçının təsisçilərinin və səhmdarlarının kateqoriyası 18.1. Bu Qanunun tələblərinə cavab verən Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları, yerli hüquqi şəxslər, Azərbaycan Respublikasının üzv olduğu beynəlxalq maliyyə təşkilatları və xarici sığortaçılar sığortaçının təsisçisi və (və ya) səhmdarı ola bilərlər.
Aşağıdakı şəxslər sığortaçının təsisçisi və ya səhmdarı ola bilməz: 18.2.1. xarici fiziki şəxslər; 18.2.2. vətəndaşlığı olmayan şəxslər; 18.2.3. bu Qanunun 19.3-cü maddəsinin tələblərinə cavab verən xarici sığortaçılar istisna olmaqla, digər xarici hüquqi şəxslər;
xarici hüquqi şəxsin törəmə cəmiyyəti olan yerli hüquqi şəxslər; 18.2.5. siyasi partiyalar; 18.2.6. qeyri-hökumət təşkilatları (ictimai birliklər və fondlar); 18.2.7. Azərbaycan Respublikasının üzv olduğu beynəlxalq maliyyə təşkilatları istisna olmaqla, digər beynəlxalq təşkilatlar.
19.1. Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı sığortaçının təsisçisi və ya səhmdarı olmaq üçün aşağıdakı tələblərə cavab verməlidir:
20 19.1.1. müvafiq səhmləri almaq üçün kifayət qədər maliyyə vəsaitinin olması;
mühüm iştirak payını və ya əhəmiyyətli nəzarəti əldə etmək niyyətində olduqda - vətəndaş qüsursuzluğu.
Yerli hüquqi şəxs sığortaçının təsisçisi və ya səhmdarı olmaq üçün aşağıdakı tələblərə cavab verməlidir:
qanunvericiliklə tələb olunduğu halda fəaliyyət göstərdiyi sahə üzrə maliyyə sabitliyi normativlərinə uyğunluğu;
mühüm iştirak payını və ya əhəmiyyətli nəzarəti əldə etmək niyyətində olduqda - öz icra orqanının rəhbər işçilərinin vətəndaş qüsursuzluğu.
Xarici sığortaçı sığortaçının təsisçisi və ya səhmdarı olmaq üçün aşağıdakı tələblərə cavab verməlidir:
öz ölkəsinin qanunvericiliyinin tələblərinə müvafiq olaraq maliyyə sabitliyi və ödəmə qabiliyyəti normativlərinə uyğunluğu;
fəaliyyətində qanun pozuntusuna yol verməməsi faktının öz ölkəsinin sığorta nəzarəti orqanı tərəfindən təsdiq edilməsi;
son beş il ərzində öz ölkəsində fasiləsiz olaraq sığorta və (və ya) təkrarsığorta fəaliyyətini həyata keçirməsi;
beynəlxalq reytinq təşkilatları tərəfindən verilmiş və sığorta nəzarəti orqanının təsdiq etdiyi qaydalara uyğun olan müvafiq reytinqə malik olması.
20.1. Azərbaycan Respublikasında fəaliyyət göstərən bütün sığortaçıların nizamnamə kapitallarının ümumi məbləğində xarici sığortaçıların payının son həddi və bu payın hesablanması qaydaları sığorta nəzarəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
Xarici sığortaçının Azərbaycan Respublikasının ərazisində filial açması qadağandır.
razılıq 21.1. Heç bir şəxs, o cümlədən sığortaçının təsisçisi və səhmdarı sığorta nəzarəti orqanının razılığı olmadan sığortaçının adi səhmlərini almaqla, onun nizamnamə kapitalında mühüm iştirak payına malik olması, həmçinin sığortaçının üzərində əhəmiyyətli nəzarəti həyata keçirməsi ilə nəticələnən müqavilə bağlaya bilməz.
tələblərini pozmaqla əldə edərsə, sığorta nəzarəti orqanı həmin payın və ya onun müvafiq hissəsinin müəyyənləşdirdiyi müddət ərzində ləğv edilməsi barədə şəxsə yazılı göstəriş verir.
21 Maddə 22. Mühüm iştirak payının əldə edilməsinə və ya əhəmiyyətli nəzarətə razılıq üçün müraciət 22.1. Sığortaçıda mühüm iştirak payına və ya əhəmiyyətli nəzarətə malik olmaq istəyən şəxs bu Qanunun tələblərinə uyğunluğunu təsdiq edən sənədləri ə lavə etməklə niyyətini sığorta nəzarəti orqanı ilə razılaşdırmaq üçün yazılı müraciət etməlidir. 22.2. Sığorta nəzarəti orqanı bu Qanunun 22.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş müraciətə baxarkən təqdim olunmuş sənədlərdə və ya məlumatlarda çatışmazlıq və ya bu Qanuna uyğunsuzluq aşkar edərsə, müraciəti aldığı tarixdən etibarən 20 təqvim günü müddətində müraciət edəndən əlavə məlumatı, sənədi və ya izahatı yazılı şəkildə tələb edə bilər. 22.3. Sığorta nəzarəti orqanı bu Qanunun 22.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş müraciətə baxarkən sorğu əsasında müvafiq dövlət orqanlarından və digər şə xslərdən müraciətdə və ona əlavə edilmiş sənədlərdə qeyd olunan informasiyanın düzgünlüyü barədə məlumat ala bilər. 22.4. Dövlət orqanları və digər şəxslər bu Qanunun 22.3-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş sorğuya onu aldıqları tarixdən 10 iş günü müddətində cavab verməlidirlər. 22.5. Müraciət edən bu Qanunun tələblərinə cavab verdikdə sığorta nəzarəti orqanı onun mühüm iştirak payına və ya əhəmiyyətli nəzarətə malik olmasına razılıq verilməsi, əks halda isə belə razılıq verilməsindən imtina olunması barədə ə saslandırılmış (razılıq və ya bundan imtinanın əsasları və səbəbləri göstərilməklə) qərar qəbul edir. 22.6. Sığorta nəzarəti orqanı bu Qanunun 22.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş müraciəti və ya müvafiq halda 22.2-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş ə lavə məlumatı, sənədi, izahatı aldığı tarixdən etibarən 30 iş günü müddətində bu Qanunun 22.5-ci maddəsində göstərilən qərarın surətini müraciət edənə göndərir. 22.7. Sığorta nəzarəti orqanının bu Qanunun 22.5-ci maddəsində göstərilən qərarın surətini bu Qanunun 22.6-cı maddəsində nəzərdə tutulmuş müddətdə müraciət edənə göndərməməsi qeyd olunan mühüm iştirak payına və ya ə həmiyyətli nəzarətə malik olmağa bu orqanın razılığı kimi qiymətləndirilir. Maddə 23. Səhmdarın məlumat vermək vəzifəsi 23.1. Xarici sığortaçı olan səhmdar və ya sığortaçıda mühüm iştirak payına malik olan yerli hüquqi şəxs aşağıda göstərilən müvafiq halın baş verdiyi tarixdən etibarən 10 iş günü müddətində bu barədə sığorta nəzarəti orqanına məlumat verməlidir:
yerli hüquqi şəxsə və ya xarici sığortaçıya əhəmiyyətli nəzarətə malik olan şəxsin dəyişməsi;
yerli hüquqi şəxsə və ya xarici sığortaçıya əhəmiyyətli nəzarətə malik olan fiziki və ya hüquqi şəxsin müvafiq olaraq vətəndaş qüsursuzluğuna, yaxud işgüzar nüfuzuna təsir göstərən halın yaranması;
22 23.1.3. yerli hüquqi şəxsin və ya xarici sığortaçının rəhbər işçisinin vətəndaş qüsursuzluğuna təsir göstərən halın yaranması;
yerli hüquqi şəxsə və ya xarici sığortaçıya əhəmiyyətli nəzarətə malik olan şəxsin sığortaçının nizamnamə kapitalındakı səhmlərinin əhəmiyyətli nəzarətin itirilməsi ilə nəticələnən sayda azalması; 23.2. Sığorta nəzarəti orqanı bu Qanuna riayət edilməsinə nəzarəti həyata keçirmək məqsədi ilə sığortaçının nizamnamə kapitalında mühüm iştirak payına malik olan və ya ona əhəmiyyətli nəzarəti həyata keçirən səhmdarlardan, yaxud digər şəxslərdən ildə bir dəfə fiziki şəxs olan həmin səhmdarların vətəndaş qüsursuzluğuna, hüquqi şəxs olan həmin səhmdarların isə rəhbər işçilərinin vətəndaş qüsursuzluğuna aid məlumatlar tələb edə bilər.
Şə xs sığortaçıda mühüm iştirak payını bu Qanunun tələblərini pozmaqla əldə edərsə, onun bu yolla malik olduğu səhmlər üzrə səs hüququ Səhmdarların Ümumi Yığıncağının iclaslarında nəzərə alınmır. 24.2. Səhmdarların Ümumi Yığıncağının bu Qanunun 24.1-ci maddəsi ilə qadağan olunan səs hüququ nəzərə alınmaqla qəbul etdiyi hər hansı qərar hüquqi qüvvəyə malik deyil və qəbul edildiyi andan etibarsızdır. IV Fəsil Sığortaçılarda korporativ idarəetmə
Sığortaçılarda korporativ idarəetmə Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə uyğun olaraq, həmçinin bu Qanunda müəyyən olunmuş əlavə tələblər nəzərə alınmaqla formalaşdırılır və həyata keçirilir. 25.2. Sığortaçı aşağıdakı orqanlar tərəfindən idarə olunur: 25.2.1. ali idarəetmə orqanı olan Səhmdarların Ümumi Yığıncağı; 25.2.2. ümumi rəhbərliyi və sığortaçının fəaliyyəti üzərində nəzarəti həyata keçirən Direktorlar Şurası;
icra orqanı olan İdarə Heyəti; 25.2.4. sığortaçının maliyyə təsərrüfat fəaliyyətinə nəzarəti həyata keçirən Təftiş Komissiyası.
Səhmdarların Ümumi Yığıncağının Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsində nəzərdə tutulmuş müstəsna səlahiyyətlərindən başqa
23 sığortaçıların Səhmdarlarının Ümumi Yığıncağının aşağıdakı əlavə səlahiyyətləri var:
26.1.1. digər hüquqi şəxslərin nizamnamə kapitalına investisiya qoyulması, o cümlədən başqa sığortaçının səhmlərinin alınması, sığortaçının törəmə cəmiyyətlərinin təsis edilməsi və fəaliyyətlərinə xitam verilməsi barədə qərarlar qəbul etmək;
sığortaçının qiymətli kağızlarının, o cümlədən səhmlərinin buraxılması müddətlərini və şərtlərini müəyyənləşdirmək, sığortaçının kapitalının artırılması və ya azaldılması, xalis mənfəət hesabına ehtiyatların formalaşdırılması barədə qərarlar qəbul etmək;
bu Qanunun VIII Fəslində nəzərdə tutulmuş əsaslı dəyişikliklər barədə qərarlar qəbul etmək;
sığortaçının maliyyə, uçot,
inzibati və
kadr siyasətini müəyyənləşdirmək;
bu Qanunun 10.7-ci maddəsi nəzərə alınmaqla sığortaçının filial və nümayəndəliklərinin açılması və ya ləğvi barədə qərarlar qəbul etmək, onların ə sasnamələrini təsdiq etmək; 26.1.6. bu Qanunun 75.3-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş hal istisna olmaqla, sığortaçının müstəqil auditorunu seçmək və təyinatını geri götürmək;
sığortaçının büdcəsini təsdiq və qəbul etmək; 26.1.8. Direktorlar Şurasının, İdarə Heyətinin və Təftiş Komissiyasının ə sasnamələrini təsdiq etmək; 26.1.9. Direktorlar Şurasından və Təftiş Komissiyasından hesabatlar almaq; 26.1.10. İ darə Heyətinin üzvlərini, o cümlədən sədrini və onun müavinlərini seçmək, onların səlahiyyətlərinə xitam vermək; 26.1.11. rəhbər işçilərin sığortaçının adından öhdəliklər qəbul etmək, səlahiyyətlərini və həmin səlahiyyətlərin sığortaçının digər əməkdaşlarına verilməsi hədlərini müəyyənləşdirmək; 26.1.12. sığortaçının müstəqil auditor tərəfindən təsdiqlənmiş və Təftiş Komissiyası tərəfindən tövsiyə edilmiş maliyyə hesabatlarını təsdiq etmək.
Bu Qanunun 26.1.4-26.1.6-cı və 26.1.10-cu maddələrində nəzərdə tutulmuş səlahiyyətlər nizamnamə əsasında və ya Səhmdarların Ümumi Yığıncağının qərarı ilə sığortaçının Direktorlar Şurasına verilə bilər. Maddə 27. Sığortaçının Səhmdarlarının Ümumi Yığıncağının iclasları
Sığortaçının Səhmdarlarının Ümumi Yığıncağının iclaslarında Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsində nəzərdə tutulanlardan başqa, Direktorlar Şurası və İdarə Heyəti üzvlərinin vəzifəyə seçilməsi və vəzifədən azad edilməsi, başqa sığortaçının səhmlərinin alınması, törəmə cəmiyyətlərin təsis edilməsi məsələləri üzrə qərarlar iclasda təmsil edilən səhmdarların üçdə iki səs çoxluğu ilə qəbul edilir.
24 27.2. Səhmdarların Ümumi Yığıncağının növbəti iclasları Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsində nəzərdə tutulmuş qaydada, lakin maliyyə ili bitdikdən sonra 2 aydan gec olmayan müddətdə çağırılmalıdır. 27.3. Səhmdarların Ümumi Yığıncağının növbədənkənar iclasları Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsində nəzərdə tutulmuş qaydada, həmçinin müvafiq hallarda Təftiş Komissiyasının tələbi ilə Direktorlar Şurası tərəfindən çağırılır.
Səsvermə hüququna malik olan səhmdarların yekdil razılığı ilə Səhmdarlarının Ümumi Yığıncağının iclası gündəliyə daxil edilməmiş məsələləri də müzakirə edə və onlara dair qərarlar qəbul edə bilər. Maddə 28. Sığortaçının Direktorlar Şurasının tərkibi və iclasları 28.1. Direktorlar Şurası üç nəfərdən az olmayan tək sayda fiziki şəxs olan üzvlərdən ibarətdir. Bu üzvlərdən ən azı biri bu Qanunun 28.3-cü maddəsinə uyğun olaraq seçilən müstəqil şəxs olmalıdır. 28.2. Direktorlar Şurasının üzvləri 3 ildən çox olmayan müddətə seçilirlər. Direktorlar Şurasının üzvləri növbəti müddətlərə yenidən seçilə bilərlər.
Sığortaçının və ya onunla əlaqəli şəxsin idarəetmə orqanının üzvü olmayan, həmçinin özü və ya arvadı (əri) sığortaçının və ya onunla əlaqəli şəxsin hər hansı səhminə malik olmayan şəxs Direktorlar Şurasının müstəqil üzvü seçilə bilər.
Direktorlar Şurasının sədri sığortaçının Səhmdarlarının Ümumi Yığıncağı tərəfindən onun üzvləri sırasından seçilir. Direktorlar Şurasının sədri sığortaçının digər idarəetmə orqanında vəzifə tuta bilməz. 28.5. Azərbaycan Respublikasının Mülki
Məcəlləsində nəzərdə
tutulanlardan başqa, aşağıdakı şəxslər də Direktorlar Şurasının üzvü ola bilməzlər: 28.5.1. digər sığortaçının idarəetmə orqanının üzvləri; 28.5.2. sığortaçı olmayan üç və ya daha çox hüquqi şəxsin idarəetmə orqanının üzvü olan şəxslər.
Bu Qanunun 28.5-ci maddəsində göstərilən şəxslər Səhmdarların Ümumi Yığıncağının qərarı ilə Direktorlar Şurasının üzvü vəzifəsindən azad edilməlidirlər. 28.7. Direktorlar Şurası iclasında üzvlərinin yarısından çoxu iştirak etdikdə səlahiyyətlidir. İclasların keçirilməsi qaydası sığortaçının nizamnaməsi və ya Direktorlar Şurası haqqında əsasnamə ilə müəyyən edilir. 28.8. Direktorlar Şurasının qərarları iclasda iştirak edən üzvlərin sadə səs çoxluğu ilə qəbul edilir. Hər bir üzv bir səs hüququna malikdir. Direktorlar Ş urasının iclaslarında üzvlərin səsvermə zamanı bitərəf qalmasına icazə verilmir. Maddə 29. Sığortaçının Direktorlar Şurasının səlahiyyətləri 29.1. Sığortaçının Direktorlar Şurasının səlahiyyətlərinə aşağıdakılar aiddir:
25 29.1.1. sığortaçının idarə edilməsinə və fəaliyyətinə nəzarəti həyata keçirmək, o cümlədən sığortaçının İdarə Heyətindən hesabatlar almaq;
Səhmdarların Ümumi Yığıncağı və İdarə Heyəti üçün tövsiyələr vermək;
bildirişlər göndərmək yolu ilə Səhmdarların Ümumi Yığıncağının iclaslarını çağırmaq və səhmdarların, İdarə Heyətinin və Təftiş Komissiyasının tələbi ilə keçirilən növbədənkənar iclaslar istisna olmaqla, hər bir iclasın gündəliyini müəyyən etmək;
İ darə Heyətinin və Təftiş Komissiyasının iclaslarını çağırmaq; 29.1.5. sığortaçı tərəfindən qanunvericiliyə əməl edilməməsi faktını müəyyən etdikdə pozuntunun aradan qaldırılmasını təmin edən tədbirlər görməklə Səhmdarların Ümumi Yığıncağını, İdarə Heyətini və Təftiş Komissiyasını bu barədə xəbərdar etmək;
Direktorlar Şurasının, İdarə Heyətinin və Təftiş Komissiyasının üzvlərindən başqa digər rəhbər işçiləri təyin etmək və onların əmək haqlarının miqdarını müəyyən etmək; 29.1.7. İ darə Heyətinin hər hansı bir üzvünün fəaliyyətini qeyri-qənaətbəxş hesab etdikdə onu vəzifədən kənarlaşdıraraq Səhmdarların Ümumi Yığıncağı tərəfindən İdarə Heyətinin yeni üzvü təsdiq edilənədək müvafiq vəzifənin icrası üçün bu Qanunun tələblərinə cavab verən digər şəxsi müvəqqəti seçmək;
öz üzvləri arasında, öz üzvləri ilə İdarə Heyətinin üzvləri arasında, həmçinin İdarə Heyətinin üzvlərinin öz aralarında baş verən mənafe toqquşmalarının tənzimlənməsi üzrə qaydalar müəyyənləşdirmək və təsdiq etmək; 29.1.9. sığortaçının biznes strategiyasını müəyyən etmək; 29.1.10. sığortaçının daxili nəzarət sistemini təşkil edən qayda və prosedurları aşağıdakı prinsiplər əsasında təsdiq etmək:
sığortaçının fəaliyyətinin Direktorlar Şurasının müəyyən etdiyi strategiyaya və qaydalara uyğun həyata keçirilməsi;
sığorta əməliyyatlarının yalnız lisenziyaya müvafiq qaydada aparılması;
sığortaçının aktivlərinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi; 29.1.10.4. verilən məlumatların mühasibat uçotunda tam, dəqiq, dürüst, yoxlanıla bilən formada və vaxtında əks etdirilməsi;
rəhbər
işçilərin sahibkarlıq risklərini müəyyən
etmək, qiymətləndirmək, tənzimləmək, belə risklər üçün kapitalın müvafiq səviyyəsini saxlamaq bacarığına malik olması;
sığortaçının fəaliyyəti zamanı “Cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın leqallaşdırılmasına və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı mübarizə haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun tələblərinə əməl edilməsini təmin etmək; 6
29.1.11. sığortaçının kapital ehtiyatlarının formalaşdırılması haqqında qərar qəbul etmək;
6 Azərbaycan Respublikasının 2009-cu il 30 iyun tarixli 856-IIIQD nömrəli Qanunu ilə əlavə edilmişdir. |