2. 3. Ustoz - shogird an’anasining ma’naviy asoslari.
O’zbek xalqining an’analari va ularning o’ziga xos tomonlari “Uztoz –
shogird” an’anasidir. Allomalarimizning ustoz – shogird an’analariga falsafiy
qarashlari, “ Uztoz – shogird” odobi va tarkibiy asoslari, ustozning shaxsiy
fazilatlari, shogirdning odobi burchi va vazifalari,shogirdning eng yaxshi
fazilatlari, shogirdlarning bir-biriga munosabatlari odobi, ta’lim- tarbiyada “
Ustoz –shogird odobi “ an’ana’larini kadrlar tayyorlashda, ta’lim tizimida va
jamoat orasida foydalanish modeli.
21
Ustozning shaxsiy fazilatlari.
Ustozning shaxsiy fazilatlari: saxiylik odoblilik, mehr- muruvatlilik,
marhamatlilik, ochiq yuzlilik, shirin muomalalik, sabr – toqatlilik, talabchanlik,
iffatlilik, itoatlilik, qanoatlilik, to’g’ri so’zlilik, poklik, muloyimlilik,
rostgo’ylik o’rtoqlik, do’stlik, hamkorlik, hamjihatlilik, sadoqatlilik
vatanparvarlik, insonparvarlk, samimiylik, ozodalik, pokizalik, ziyraklik,
tashabbuskorlik, insoflilik, or-nomuslilik, andishalik, kattalarni hurmat qilish,
ota- onani hurmat qilish , mehr shafqatli bo’lish boshqalar.
Ustozning kasbiy fazilatlari.
Ustozning kasbiy fazilatlari: oson yo’l bilan murakkab bilimlarni
shogirdlarga o’rgata olishi (o’quvchanlik), barcha hunar va fan turlari
yuzasidanmuayyan bilimga ega bo’lish, qisqa daqiqalarda shogirdlarni uyushtira
olishva boshqarish iste’dodi, ixcham va ma’noli ohangdor, muayyan ritm,
surat, chastotaga ega bo’lgan nutq, o’zining shaxsiy xususiyati, bilimdonligi ,
aql- farosatliligi, mustahkam irodasi bilan o’bro’ orttirishi, muomila va muloqat
o’rnata olishi, insoniy qiyofasi , harakatlari va qilganishlari asosida kelajagini
oqilona tassavur qilishi, imon e’tiqodga, faol hayotiy jarayonlarga yo’naltirish
qobiliyati, tashabbusga, ijodga ilhomlantira olishi, tadqiqotga, layoqatlilik, ya’ni
o’z hunariga qiziqishi va uni yoshlarga sidqidllidan o’rgata olishi, sohasi
bo’yicha o’zidan keyin sodiq shogirdlar qoldirishi va boshqalar kiradi.
|
