Sharq mutafakkirlarining oila xususida qarashlari Ibn Sinoning oilaviy munosabatlar haqida qarashlari Islomda oilaviy munosabatlar masalalari


«Avesto»da oila haqida bayon etilgan fikrlar



Yüklə 26,97 Kb.
səhifə8/9
tarix20.09.2023
ölçüsü26,97 Kb.
#145859
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Oila va oilaviy munosabatlar borasidagi qarashlar (4)

«Avesto»da oila haqida bayon etilgan fikrlar. Hatto ajdodlarimizning muqaddas dini hisoblangan zardushtiylikda ham nikoh va oilaviy burch masalasi muhim axloqiy o’rinda to’rgan. Zardushtiylikda ko’p xotinlilik qat’iy man etilgan. Ayni paytda hayotni bo’ydoq o’tkazish ham qoralangan. Balog’atga yetgan qiz ota-ona va jamoaning ra’yini pisand qilmay, qasddan turmushga chiqmay yursa, u qopga solinib, 25 darra kaltaklanish bilan jazolangan. Agar erkak kishi shu yo’lni tutsa, unga tamg’a bosilib badnom qilish maqsadida beliga zanjir bog’lab yurishga majbur etilgan. "Avesto"da qayd qilinishicha, erkak avvalo uylanish uchun moddiy va ma’naviy tomondan to’q va baquvvat bo’lmog’i lozim edi. Bundan tashqari, mazkur muqaddas kitobda oila qurish, jufti halol tanlashda shoshma shosharlikka yo’l qo’ymaslik, ota-ona, keksalar maslahatiga quloq solish xususida ham diqqatga sazovor mulohazalar mavjud. Shuningdek, unda nikoh va taloqning (ajrashishning) o’ziga xos mezonlari birma-bir keltirib o’tilgan.
Zardushtiylikning axloq me’yorlari majmuida ayollar masalasiga ham alohida o’rin berilgan. Zardushtiylikda oila muqaddas sanalgani uchun boshqa sabablarga ko’ra, jumladan, ig’vo, tuhmat, er-xotinning o’zaro kelishmovchiligiga, ota ona bilan chiqisha olmaslik bahonasi bilan nikohni bekor qilinishiga yo’l qo’yilmagan.Umuman Zardushtiylikda ham, Islomda ham nikohda ikki tomon teng va munosib bo’lishi aytib o’tilgan. Nikoh tartiblari va hayotiy tajribalariga ko’ra, kelin va kuyov nasl nasabda, ijtimoiy mavqeda, bilim-saviyada, did-farosatda, ilm-e’tiqodda, mulkdorlikda bir-birlariga yaqin bo’lishi ma’qul topilgan. Shu bois, Sharq xalqlarida yoshlarni oilaviy turmushga tayyorlash, ularning tengini topib uylantirishga jiddiy e’tibor berilgan. Ayniqsa, qizlarni oilaviy turmushga tayyorlashda, ularda birinchi navbatda insoniy fazilatlar shakllangan bo’lishi, oilaning muqaddas ekanligi, uni avaylab-asrash aynan uy bekalariga bog’liqligi haqida ajdodlarimizdan bizgacha yetib kelgan nasihatnoma, pandnoma va hikmatnomalarda tarbiyaviy ahamiyatga ega bo’lgan qimmatli nasihatlar hikoya qilinadi.

Yüklə 26,97 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin