Shaxtali pechlar

2.2- rasm. Dolamitni pishirishga mo‘ljallangan shaxtali pech. 1- ishchi bo‘shlig‘i; 2-yuklash moslamasi; 3-mahsulotni chiqarish; 4-yuritgich; 5-transporter; 6-havoni haydash qurilmasi; 7-tutun quvuri (mo‘ri).
Yuqoriga yo‘nalgan tutun gazlari pastga tushayotgan materialga uzining fizik issiqligini beradi. Pechning kamchiligi yoqilg‘ining qisman gazga aylanishi (gazifikatsiya) natijasida hosil bo‘ladigan va yonib ulgurmaydigan gazlar (asosan, karbon oksidi) bilan issiqlikning yo‘qotilishidan iborat.

Xulosa
. Metallurgiyada qo‘llaniladigan eritish pechlarining turlari ko‘p bo‘lib ularni tan-ash va qo‘llash qayta ishlanayotgan mahsulotning moddiy tarkibi-ga va texnologik talablarga asoslangan holda amalga oshiriladi.
Hozirgi kunda zamonaviy metallurgiya zavodlarida eritish pechlarining bir necha turlari qo‘llanilib kelinmoqda. Shu bilan bir qatorda amaliyotda ko‘p yillardan buyon foydalanilayotgan samaradorligi yuqori bo‘lgan pechlar ham metallurgik korxonalarda mavjuddir. Ularga yallig‘ qaytaruvchi pechlar, shaxtali pechlar, marten pechlari misol bo‘lib, ular zamonaviy kislorod alangali eritish pechlari, ruda-termik pechlar, elektr po‘lat eritish pechlari bilan birgalikda ishlatilib kelinmoqda.
Yallig‘ qaytaruvchi pech - ishchi qismida yongan alanganing issiqligini pechning linza shaklidagi shipidan qaytarilib, eritilayotgan shixtaga uzatilishi hisobiga shunday nomlangan.
Shaxtali (minorali) eritish pechlari metallurgiyada yirik ruda, aglomerat va briketlarni eritishda keng foydalaniladi. Xususan shaxtali pech-lar qo‘rg‘oshin, nikel metallurgiyalarida qo‘llanilib kelinmoqda.
Avtogen sharoitida ishlaydigan pechlarni isitish xomashyo tarkibidagi oltingugurt (S) va sulfidli minerallarning (MeS) yonishi natijasida ajralgan issiqlik hisobiga amalga oshiriladi.
Bunday pechlarga kislorod mash’al, suyuq vannada eritish pechlari (Vanyukov jarayoni), konverterlar va h.k. kiradi.
Elektr eritish pechlari – rangli metallurgiyada qotishmalar, metallarni olishda va xomashyoni eritishda qo‘llaniladi. Hozirgi paytda rudalarni elektr eritishda rangli metallurgiyada quyidagi turkumdagi pechlar qo‘llanilmoqda: