Щяр бир алим гиймятлидир. Анъаг нязяриййяни тяърцбя иля бир

Aynur  BAĞIROVA,

NKPİ‐nin əməkdaşı

87

ELM DÜNYASI

/ Elmi‐kütləvi jurnal / 1 (05) 2014

---

88

ELM DÜNYASI

/ Elmi‐kütləvi jurnal / 1 (05) 2014

Zeytun insanlar tərəfindən becərilən

qədim meyvə bitkisidir. Qədim əfsanəyə görə,

Həzrəti Nuh tufanı sakitləşdirəndən sonra ağ

göyərçin zeytun ağacından balaca bir budağı

Həzrəti Nuha bağışlamışdır. Ona görə də o za‐

mandan  həm göyərçin, həm də zeytun bitkisi

müqəddəslik rəmzi kimi tanınmışdır.

Qədim yunanlar üçün zeytun milli bitki ol‐

maqla onların məişətinə və mifologiyasına

dərindən daxil olmuşdur. Qədim yunanlar

zeytun budaqlarından möhkəmlik və əyil ‐

məzlik rəmzi kimi qəhrəmanlara və olimpiya

qaliblərinə çələng hörərdilər. İ.A.Jiqareviç

(1955),  İ.M.Axundzadə,  Z.Hə sə novun  yazdıq ‐

larına görə, zeytunun vətəni, onun ilk forma

əmələgəlmə mərkəzi Aralıq dənizi hövzəsi re‐

gionunun şərq hissəsi: Suriya, Cənubi Türkiyə

və Egey dənizi böl gəsində yerləşən adalardır.

Qədim misirlilər eramızdan çox əsr əvvəl

zeytunun becərilməsini bilirdilər. Zeytun

Yunanıstandan İtaliyaya və oradan digər qərb

ölkələrinə yayılmışdır. Zeytunun müasir

yayılma arealı çox genişdir. Z.Həsənov yazır

ki, zeytunun yayılması şərqdə İraqdan və

Şimali İrandan başlayaraq Orta Asiya  və

Әfqanıstana  qədər, qərbdə isə Amerika qitə ‐

sinə qədər yayılıb. Amerika qitəsində zeytun

ən çox Meksika, ABŞ, Peru, Çili, Argentina,

Afrika qitəsində, Cənubi Afrika ölkələrində,

həmçinin Avstraliya qitəsində və Yaponiyada

yayılmışdır.

Zeytun bitkisi Aralıq dənizi hövzəsi

dövlətlərində əhalinin əsas qida məhsulları

sırasına daxil olaraq bu ölkələrdə  sənaye

əhəmiyyəti kəsb edir.