Щязряти Айятуллащцл-Цзма

Tövhidlə nübüvvətin əlaqəsi

Xatırlatmaq lazımdır ki, yaranışda olan nizam-intizamın özü də peyğəmbərlərin olması 

və onların vəzifəsinə açıq-aşkar bir sübutdur.

İzah:  Maraqlı  və  heyrətli  yaranışın  quruluşunda  azacıq  araşdırma  apardıqda  məlum 

olur ki, Allah məxluqatın ona olan ehtiyaclarının heç birini əsirgəməmişdir. Məsələn, əgər o, 

---

39

bizə görmək üçün göz veribsə, onu qorumaq üçün qaş və kiprik də vermişdir. Gözü həmişə 

rütubətli  saxlamaq  üçün  onda  göz  yaşı  xəlq  etmişdir.  Əgər  göz  qurusa,  bu  gözün   işdən 

düşməsi ilə nəticələnər. Bundan əlavə, gözün içində olan kiçik bir dəliyin vasitəsi ilə gözün 

artıq  yaşları  burna  tökülür.  Əgər  bu  dəlik  olmasaydı,  artıq  və  əlavə  göz  yaşlarının  hamısı 

insanın sifətinə tökülərdi. Göz qapaqlarını elə həssas və dəqiq yaratmışdır ki, onlar güclü və 

zəif işığa qarşı öz-özünə kiçilib, böyüyürlər. Bunun vasitəsi ilə işıq axını tənzimlənir və gözə 

heç bir zərər dəymir. Gözün ətrafında olan kiçik əzələlər başı tərpətmədən gözü o tərəf- bu 

tərəfə fırlatmağa qadirdirlər. Bununla da, göz ətrafında olan şeyləri asanlıqla görə bilir.

İnsanın  bu  ehtiyaclarını  təmin  edən  Allah  onu  rəhbərlərdən  və  vəhylə  rabitəsi  olan 

məsum peyğəmbərdən məhrum edərmi?

Tanınmış filosof Əbu Əli ibn Sina «Şəfa» kitabında yazır: «İnsanın peyğəmbərlərə olan 

ehtiyacı  qaş  və  kipriklərin  tüklərinin  bitməsindən,  ayağın  altındakı  çökəkliyin  içəri 

batmasından  daha  zəruri  və  mühüm  bir  şeydir.  Buna  görə  də  ola  bilməz  ki,  Allah  o 

ehtiyacları  ödəsin  (məsələn,  qaşın  tükünü  bitirsin),  lakin  insanın  peyğəmbərə  olan 

ehtiyacını ödəməsin.»