Şimali Abşeron sahilləri başdan-başa qaranlığa qərq olub
Yüklə 3,34 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
mənə özün oxudun ki... Poladgilin dəstəsi Rostovun iki yüz kilometrliyindədir.
Əbiyev bağ evində əyləşib alman radiosunu dinləyir. – Almaniyada bayram elan eləyiblər. Axı, onlar Rostovu “Qafqazın darvazası” adlandırırlar. Hitler deyib ki: Qafqaz tamam ələ keçirilən gün Bakıda Qafqaz adəti üzrə ağ atın üstündə parad qəbul edəcək.
– Heç inanmıram, o, yəhərdə özünü saxlaya bilsin. Amma nə bilim, bəlkə mən yaşda bir qoca yabı tapdılar, – deyə Məmməd özözünə danışırmış kimi fikrinə gələni dilinə gətirir. – Yuxusunda görər ağ köhləni. At qocaldıqca rəngi tündləşir. – Əbiyevin radionu söndürməsini öz mülahizələrinə maraq əlaməti zənn edən Məmməd izaha başlayır. – Niyə belə deyirəm? Srağagün stansiyada plakat gördüm, Hitlerin də şəkli üstündə. Elə gülməlidir ki...
qıçları qollarından qısadır. Siyasətdən başım çıxmasa da, atlara bələdəm. Yaxşı ayğır eləsini yaxına qoymaz!
– Sənin gördüyün karikatura imiş, – bəy yorğun halda dillənir. 82 – Özü də çox böyük səhvə yol verirlər ki, Hitleri gülməli, axmaq təsvir eləyirlər... Məmməd, mənim tüfənglərim hardadı?
– Tüfənglər harada ola bilər, ay bəy? Anbardadır. Beşi də yan divardan asılıb. Keçən həftə hamısını təmizləyib yağlamışam.
– Bir beşaçılan seç, gətir bura. – Vinçestr, Zauer?
– Fərqi yoxdur! Məmməd iki tüfəng gətirir.
– Lap qocalmısan, ay Məmməd, dedim birini gətir də... – Sizinçün birini gətirmişəm, bəy, – Məmməd inciyir. – Əgər bəy özü davaya hazırlaşır, ancaq elə zənn edirsə ki, Məmməd silahsız, əli qoynunda durub tamaşa eləyəcək...
– ...onda bəy səhv edir, hə? Niyə susdun? – Bəy tüfəngi gözdən keçirə-keçirə onun sözlərini tamamlayır.
– Bəy, siz bilən, almanlar doğrudan Bakıya gələcəklər? Əbiyev başı ilə təsdiq edir:
– Gələcəklər. Artıq aydındır ki, onları saxlamaq qeyri-mümkündür. Hətta almanlar ikicə ilə bütün Avropanı udanda belə mən hələ də nəyə isə ümid edirdim... Ancaq indi görürəm ki, onların qabağını almaq mümkün olan şey deyil, – Əbiyev həmsöhbətini unudub fikrə gedir. Məmməd ehtiyatla sükutu pozur:
– Əgər bütün Avropa onların öhdəsindən gələ bilmədisə, lap bəy kimi igid adam onlara qarşı təkbaşına neyləyə bilər? Özü də ov tüfəngiynən. Deyirəm... Axı onlar bizi öldürərlər.
– Əlbəttə öldürərlər. Səninlə mənə də elə bu lazımdır da... – Əbiyev xəyalpərvərcəsinə dillənir. – Heç olmasa, çarpayı dustağı olub, qocalıq mərəzindən ölmərik. Güclü, amansız düşmənlə vuruşub, əsl kişi kimi alnıaçıq ölərik. O düşmən özündən zəiflərə olmazın bədbəxtlik gətirib... Məmməd! Əsl düşmənlə üzbəüz döyüşdə ölmək xoşbəxtlikdir! Yoxsa sən istəyirsən bu dünyadan yavaş-yavaş köçəsən? Gündən-günə taqətdən düşəsən, yaddan çıxmış şam kimi öləziyib sönəsən?
– Bəy necə istəsə, elə də olacaq. Gedim, tüfəngləri yağlayım. – Məmməd belə desə də, ancaq astanadan çəkilmir.
-Nə istəyirsən? – Bəy, bayaq sözüm yarımçıq qaldı. Demək istəyirəm ki, ağ atlar arasında dəlisov ayğırlar başqa rənglərdən çox olur.
83 Əbiyevin səbirsizlik oxunan baxışlarını görən Məmməd tələsik fikrini yekunlaşdırır: – Bəy necə bilir, birdən işdi-şayəd paradda at Hitleri yerə çırpsa, Bakı radiosu ilə xəbər verərlər?..
Polad kazarma otağındadır. Təkdir. Yır-yığış eləməyindən belə görünür ki, harayasa getməyə hazırlaşır. Çamadanından, dolabın yeşiyindən məktubları, hansısa kağız-kuğuzları çıxarıb, hamısını xırda-xırda cırıb tikələyərək, stolun üstünə tökür. Tələm-tələsik hərbi paltarını geyinir, tapançanın darağını yoxlayır, cırdığı kağızları yığışdırıb götürür, yol boyu qabağına çıxan zibil qutularına hissə-hissə tullayır. Çıxışdakı növbətçiyə icazə vərəqəsini göstərib, yaxınlıqdakı “mülki” poçta doğru yönəlir. İçəri girib harayasa teleqram vurur.
Aramla şəhərin küçələrini dolaşır. Bazar günü hava xoş olduğundan küçələr adamla doludur. Papanin küçəsinin tininə çatanda, zirzəmidə yerləşən “Kooperator” restoranının girişinə gözucu nəzər salır. Sonra sağa dönüb beşmərtəbəli binanın həyətinə girir.
Restoranın xidmət otaqlarının qatı rəng çəkilmiş tənzif “xaçlar” yapışdırılan pəncərələri bu həyətə baxır. Polad saatına baxıb təzədən küçəyə qayıdır. Xidmət yoldaşları Semyonla Teymur onu səsləyəndə narazı halda üz-gözünü turşudur.
– Bəs sən oturub məktub yazacaqdın? – Teymur təəccüblə soruşur. – Nə bilim, yazmağım gəlmədi. Sizdən sonra bir az oturdum, sonra dedim çıxım bir gəzişim. Buraxılış kağızım boş yerə batsın?
Bəs siz hara belə? – “Siz” yox, “biz”, – deyə Teymur cavab verir. – Semyon valideyinlərinə baş çəkmək istəyir, nəzakət xatirinə məni də dəvət eləyib. İndi də...
– Nəzakət xatirinə niyə? Üçümüz də bizə gedəcəyik, – Semyon onun sözünü kəsir. – Heç belə şey olar? Düz beş gündür mənim doğma şəhərimdəyik, sizsə hələ də bizim evdə olmamısız.
– Başqa vaxt gedərik. Bu gün nədənsə heç kefim yoxdur. Tək qalmaq istəyirəm. – Aha sən də şikayət edərsənmiş?! Yoxsa hamı məəttəl qalıb ki, bu necə adamdır, həmişə gümrah, həmişə nikbin. Görürsən də, hərdən adam heç özü də bilmədən qəm dəryasına qərq olur. Eybi yox, mən sənin kefini bu saat açaram.
Qırsaqqız yoldaşının əlindən yaxasını necə qurtaracağını bilməyən Polad onlarla bir iki addım atır. Qəflətən Teymur onu dümsükləyir:
– Ora bax! – Şit geyimli bir neçə qız kinoteatrın qarşısında dayanıb, reklam stendlərinə tamaşa edirlər. – Uşaqlar, gəlin kinoya gedək!
– Get, get, yoxsa biletlər qurtarar. Qızla tanış olmaq üçün kinodan yaxşı yer ola bilməz, – deyə Polad sevinir ki, indicə canını qurtaracaq.
– Sonra vaxt olanda məni də tanış eləyərsən. Semyon imtina edir:
84 – Yox, mən evə gedəcəyəm. Qızlar yollarına davam edir. Kinematoqrafiya marağını dərhal itirən Teymur qızların dalınca gedə-gedə deyir:
– Görürsən, hər şəhərin öz xüsusiyyətləri var. Misalçün, Bakıda əgər təsadüfən bulvarda, ya da kinoda bir gözəl qız görsən, yanındakı rəfiqəsinə baxmaya bilərsən. Yüz faiz əsl oranqutan olacaq.
Şübhə etməyə bilərsən. Əvvəllər qəribə gəlirdi mənə, sonra bacım izah elədi.
– Nəyi? – deyə Semyon dərhal maraqlandı. – Sən də bilmirsən, Polad?
– Hardan bilim? – Polad gülümsünür. – Bacım yoxdur. Qardaşım da bildiyi bircə şey var o da neft kimyasıdır. Sən ona qulaq asma, Semyon. Bakı normal şəhərdir, oranqutanlar, timsahlar isə bizdə ancaq zooparkda olur.
– Sən demə kifir rəfiqəsi olmaq çox yaxşı şeydir, – Teymur onun sözlərinə fikir vermədən, nəsihətamiz əda ilə sözə başlayır.
– Çünki ən adi sir-sifəti, miyanə fiqurası olan qız da öz eybəcər rəfiqəsinin yanında dünya gözəli görünür. Ona baxan o dəqiqə hayıl-mayıl olur. Ən maraqlısı odur ki, kifir qız özü də uduzmur – gözəl-göyçək rəfiqəsinin başına dolananlar arasında ona ən yaxını da elə bu “ifritə” olur. Hələ bu harasıdır! Gözəlin yan-yörəsində hərlənən bütün pərəstişkarlar bu xeyirxah ifritəyə alışırlar. O isə tələsib-eləmir, səbirlə oturub gözləyir ki, dünya gözəlinin rədd etdiyi potensial nişanlılardan gec-tez biri hipnoz altında intihar edib həmin ifritə ilə evlənəcək. O da sevindiyindən bir-iki damcı göz yaşı axıdıb, razılıq verəcək. İndi başa düşdünüz, necə olub ki, bu qədər eybəcər qızlar yaxşı-yaxşı oğlanlara ərə gedib? Özü də, nə qədər qəribə görünsə də, gözəlin işləri heç də yaxşı getmir. Bir də görürsən tək-tənha qalıb. “Timsah” rəfiqəsininsə əri də var, eynilə analarına oxşayan “timsahcığaz” balaları da.
Teymurun boşboğazlığına fikirli-fikirli qulaq asan Polad diqqətlə və narahat baxışlarla küçədə baş verənləri izləyir. Mağazanın qarşısında bir maşın dayanır, içindən dörd nəfər cavan oğlan düşür, vitrinə bir az tamaşa etdikdən sonra Poladgilin getdiyi istiqamətdə addımlayırlar. Küçənin tinində zahirən çox adi görünüşlü bir neçə nəfər dayanıb, nə barədəsə söhbət edirlər. Polad Papanin küçəsinin tinində ayaq saxlayır:
– Hələlik, uşaqlar! – deyir. – Mən daha getmirəm. Qızlarla işiniz avand olsun! Sabaha qədər! Gözünü qızlardan çəkməyən Teymur sevincək dostlarını dümsükləyir:
– Ora bax, ora bax, restorana girdilər! Həqiqətən də qızlar, giriş qapısını və üzərindəki lövhəni solğun göy lampalar işıqlandıran “kinoteatr”a girirlər.
Teymur tələsir: – Sizi bilmirəm, mən getdim. Axırıncı dəfə dəvət edirəm.
85 – Orada bunların nə iti azıb? – deyə Polad özünü saxlaya bilməyib hirslənir. – Yaxşı da, mən də gedirəm sizinlə.
Teymur bu dəfə dözməyib acıqlanır: – Nə sir-sifətini turşutmusan? – Elə bil hauptvaxta aparırlar səni, gözəl qızlarla restorana yox, – üzünü Syomaya tutub. – Bəs sən, Syoma? Gedək də...
– “Kooperator”a? Ora getməyin, uşaqlar. Əvvəla, çox bahalıqdır, sonrası da... ora abırlı adamlar getmir. Heç hərbi geyimdə sizi içəri buraxmazlar da.
– Əgər belədirsə, gərək onda sən mütləq bizimlə gedəsən. Biz buralara bələd deyilik, sənsiz itib- batırıq.
Asılqan arakəsmənin arxasından əynində şveysar gödəkcəsi olan bir pəzəvəng qalxır. – Yer yoxdur.
Teymur ona yaxınlaşır, dinməzcə çiyinlərini qamarlayıb, sağ əlini onun gözləri səviyyəsində irəli uzadır:
– Bura bax! Əlimə bax deyirəm! – O nevropatoloq həkimlər sayağı amiranə tərzdə əmr edir. Çaşıb qalmış şveysar əmri itaətlə yerinə yetirir. – Aha, indi sol əlimə bax. Cəld ol. – Müayinəsini bitirən Teymur şveysara heç bir əhəmiyyət vermədən Polada müraciətlə deyir:
– Buğa kimidir! İşə bax e! – Qiymətverici nəzərlərlə bir də zırpı şveysarı süzür. – Hələ bu günə kimi sənə deyən olmayıb ki, müharibə gedir? Niyə orduda deyilsən?
– Baş beynim xəstədir, ona görə azad edilmişəm, – şveysar incik halda cavab verir. – Heç qeyri- nizami xidmətə də yaramıram.
– Baş beynim eybi yoxdur, – Teymur ona ürək-dirək verir. – Onurğa beynin ki, salamatdır. Düz demirəm?! Birinci Pyotr kim olub, bilirsən?
– Çar, – deyə şveysar inamsız halda cavab verir. – Ay sağ ol! Afərin! Hə, bax, həmin o Birinci Pyotr birinci onu əmr eləyib ki, adamlar bir-birini görəndə, mütləq salam versinlər.
“Yer yoxdur”. Tez ol, bizimçün bir stol təşkil elə. Özü də qapı ağzında olmasın! İçəridə oturanlar maraqlarını gizlətmədən, onları xüsusi diqqətlə süzürlər.
– Zəhmət olmasa, əvvəl-əvvəl bizə mineral su və tomat şirəsi gətirin. Ciyərimiz yanır. Sonra da menyunu verin.
– İki şüşə araq! – deyə bayaqdan bəri susub durmuş Polad gözlənilmədən söhbətə qarışır. – Bir də qəlyanaltı.
86 – Tomat şirəsi yoxdur. Ancaq “Yessentuki-14”, bir də “Yessentuki- 20” mineral suyu var. Soyuq qəlyanaltılardan siyənək balığı, kartof qarniri, duzlu xiyar təklif edə bilərəm. İsti xörəklərdən şnitsel, kartof, ya da yerkökü qarniri ilə. Təəssüf ki, başqa elə bir şeyimiz yoxdur.
– Bir ora baxın, – o sütunun yanındakı stolda oturanlar nə yeyirlər? Əgər dediyiniz döymə ətdən şnitsel odursa, görünüşcə yaman dəyişilib. – Teymur iştaha ilə qızardılmış cücəyə girişmiş müştəriləri göstərir.
– Qızardılmış cücə vardı. Ancaq onca dəqiqə əvvəl qurtardı. Uşaqlar, xətrinizə dəyməsin, bəlkə çıxıb gedəsiniz? Küçənin o üzündə yaxşı bir restoran var. Sizə orada əla xidmət göstərərlər.
Mənim məsləhətim budur, – deyə ofisiant cavab verir. – Qurtardıq da! – Teymur yerindən qalxır. – Bircə artıq söz də desən, əməlli-başlı inciyərəm.
Xörəkpaylayan gedəndən sonra Semyon Polada deyir: – Bəlkə doğrudan çıxıb gedək? Burada elə zibilə düşə bilərik ki, sonra bir ay da altından çıxmaq olmaz.
oturun, heç nəyə də qarışmayın.
Aydındır? Poladın sözləri və ümumiyyətlə, deyimin tərzi Semyonla Teymura qəribə görünür. Onlar baxışırlar.
– Sən ki, rəqs eləməyə hazırlaşırdın, Teymur? – Nə qaçhaqaçdır? Oynaram da... Əvvəl-əvvəl başa düşmək istəyirəm ki, sənə bu gün nə olub?.. Ora bax, bizim məsləhətçi əliboş gəlir, – deyə Teymur yaxınlaşan ofisianta təəccüblə baxır.
– İndi bizə məsləhətiniz nədir, maestro? – Məsləhətim yox, arzum, – deyə ofisiant düzəliş verir. – Tapşırıblar ki, sizin stola xidmət etməyək. Çünki burada ad günü keçirilir, kənar adamların iştirakı arzuolunmazdır. Hörmət əlaməti olaraq, sizi paltarasılan yerdə soyuq qəlyanaltıdan ibarət şam yeməyinə və üçünüzü bir litrlik şüşədə arağa qonaq edə bilərik. Özü də havayı.
– Deyə bilərsizmi, bütün bunları təklif edən kimdir? – Təhqir olunmuş Teymur hirslə soruşur. – Əlbəttə. Əmr ediblər ki, razılaşmasaz, Vasili Sıqana müraciət edəsiz. Odey, oturub. Sol tərəfdəki, çopur – o yox, sağ tərəfdə qızıldiş var e – o da yox, onların arasında oturan frençli oğlan. İndi isə, uşaqlar, siz Allah, nə qədər ki, imkan var, çıxın gedin. Cavan adamlarsız, hərbçisiz, burda nə itiyiniz azıb, axı?
Polad ayağa qalxır. Əlüstü mundirini qaydaya salıb, Vasili Sıqana tərəf yönəlir. Semyon onu saxlamağa cəhd göstərir, ancaq Polad qayğılı tərzdə xahiş edir: 87
– Burax! Doğru sözümdür, gecikirəm!
Sonra çaşıb qalmış Semyonun yanından keçərək, Sıqana yaxınlaşır: – Siz əmr eləmisiz ki, bizə xidmət göstərməsinlər? – Araya çökmüş ölü sükut içərisində onun sualı aydın eşidilir.
Sıqan ədalı-ədalı çiyinlərini çəkir: – Tutaq ki, mən demişəm. Hirslənmək nəyə lazım?
– Hə-ə, yadıma düşdü sizi harada görmüşəm. Səhv eləmirəmsə, adınız Vasilidir. – Polad xatırlamağa çalışır. – Dörd il bundan qabaq “Volna” restoranında baş ofisiant işləyirdiz. Müştərini haqqhesabda aldatmaq və ona xidmət göstərməkdən boyun qaçırmaq üstündə sizi oradan qovdular. Düzdür?
Sıqan bir neçə saniyə deməyə söz tapmır, qonşu stolun arxasındakı qızların pıqqıldaşmasına baxır. Sonra qəflətən əlini Mahirin sifətinə uzadıb dişlərini qıcıdır:
– Qurumsaq köpəkoğlu! Onun yoldaşları bir himə bənd imiş kimi, Poladın üstünə atılırlar.
Sıqan əmr edir: – Mitilini salın bu qanmazın! Elə bu saat, burda.
Ətrafdakılar nə baş verdiyini anlamağa macal tapmamış, Polad sol əli ilə Sıqanın sağ biləyindən tutub, bir göz qırpımında “dəyirman” fəndini işlədir və rəqibi onun başı üstündən uçub, zərblə parket döşəməyə çırpılır.
Sıqanın dostları gözlərini yumub-açınca, tapançanın onlara tuşlandığını görürlər. Əhvalat o qədər ildırım surətilə baş verir ki, Semyonla Teymur öz stollarından heç bir-iki addım aralanmağa macal tapmırlar.
– Bıçağı da, beşbarmağı da qoy stolun üstünə! – deyə Polad əmr edir. – Birinci gülləni yerə atacam, ikincini düz...
Qarşısındakılar ona nifrətqarışıq istehzalı təbəssümlə baxırlar. Bunu görən Polad döşəməyə atəş açır. Oblava başlanması da restoranda atəş səsinin eşidilməsi ilə az qala eyni vaxta düşür. Silahlı əməliyyatçılar restorana doluşurlar.
Poladı qarnizon həbsxanasına aparırlar. – Restoranda dava. İctimai yerdə atışma, – deyə həbsxana rəisi əlindəki kağızdan oxuyur və açıq-aşkar, saymazyana tərzdə Poladı süzür. – Patronu restoranda atışmaq üçün vermirlər. Adını da komandir qoyub. Abır-həya yoxdur... Eybi yox, tribunaldan sonra ağıllanarsan.
– Dava eləyib tribunala düşmək həbsxana nəzarətçisi olub arxada daldalanmaqdan yaxşıdır, – Polad da eynilə onun tələffüz tərzində cavab verir. 88
Poladı müşayiət edən nəzarətçi əsgərlər həbsxana rəisinin sərt baxışları altında üzlərindəki təbəssümü gizlətməyə çalışırlar. Rəis, kağıza qol çəkib müşayiətçilərə qaytarır. Onlar gedəndən sonra yenə Polada sarı dönür:
– Yaxşıdır, deyirsən? – Normal adam üçün, əlbəttə, yaxşıdır, – deyə Polad təsdiq edir.
Özündən çıxan rəis düyməni basır. İçəri girən növbətçiyə əmr edir: – Karserə! Üç sutka!
Milliyətçilər dəstəsi qızmar günəş altında yük maşınlarında İran sərhəddindən qərbə doğru irəliləyirlər. Qəm-qüssə içində dərin fikrə qərq olmuş Fərzani bu maşınlardan birindədir. Hətta təpəlikdən qəfil peyda olub maşın karvanını atəşə tutan süvarilərin görünməsi də onu fikrindən ayıra bilmir.
– Kürdlər! – deyə qonşusu cəld özünü skamyanın altına atır. – Uzan! Bir müddət pərakəndə atəş açandan sonra, süvari dəstəsi qəfil peyda olduğu kimi, qəfil də gözdən itir.
– Canından bezmisən? – Bezmişəm, – Fərzani laqeyd halda dillənir. – Ədalət günü yetişməyincə mən nə öləcəyəm, nə də rahatlıq tapacağam.
– Bəyəm sən gənc müqəddəs-zadsan, – deyə gənc könüllü inamsızlıqla soruşur. Fərzani cavabında qaşqabaqlı halda başını bulayır:
– Lənətlənmişəm mən, oğul lənətlənmişəm! Berlin. “Rist” otelinin qarşısında bir maşın dayanır. Əynində hərbi parad forması olan Şults düşüb, büllur kimi bərq vuran şəffaf liftlə üçüncü mərtəbəyə qalxır. Azərbaycan millətçilərinin rəhbəri, Azərbaycan “prezidenti” Xasay bəy Rəsulbəylinin iqamətgahına sarı yönəlir. Qapıda durmuş “Milli Qvardiya” əsgəri hörmətlə təzim edir.
Mehmanxana dəbdəbəsi ilə bəzədilmiş böyük qonaq otağında Xasay bəyin əhatəsində olan zabitlər Şultsa hərbi təzim etdikdən sonra Rəsulbəyli onları buraxır.
– Çox şadam ki, Berlinə köçməyin ağırlığı sizin görkəminizdə heç bir iz qoymayıb, – Şults səmimiyyətlə gülümsünərək soruşur: – Hazırsınızmı?
– Tam qətiyyətlə deyə biləcəyim yeganə bir şey varsa, o da budur ki, alman xalqının böyük rəhbəri ilə görüşə mən çox ciddi hazırlaşmışam. Ümidvaram ki, həyəcanım mənə danışmaqda mane olmasa, proqramın bütün müddəalarının müzakirəsi məhsuldar keçəcək.
– Lütfən, məni əfv edin: sizinlə telefon söhbəti zamanı xəbərdarlıq edə bilmədim ki, fürerlə bugünkü görüş ləğv olunub, – Şults pərt halda dillənir. – Sizi imperiya naziri Rozenberq qəbul edəcək.
89
Görünür, eşitdiyi gözlənilməz xəbərdən sarsılmış Xasay bəy sükut içində kresloya çökür. Şults sükutdan istifadə edib sözünü davam etdirir:- Biz İranda olduğumuz müddətdə vəziyyət dəyişib.
“Ost”adlanan baş plan qüvvəyə minib. Bu plan işğal edilmiş ərazilərdə hər bir xalqın məziyyət və qüsurlarını nəzərə almaqla, onların gələcəyini müəyyən edir. Misal üçün, hazırda Polşada yaşayan 20-24 milyon polyakın 20 milyondan çoxu Qərbi Sibirə köçürülməlidir.
Biz buna nail olacağıq ki, Polşa məfhumunun özü tarixdən əbədilik silinsin. Çexlərin də əksəriyyəti Mərkəzi Avropadan Sibirə köçürülməlidir ki, sibirlilərə qaynayıb-qarışmaqla onlar Sibir əhalisinin ruslarla yadlaşmasına kömək etsinlər. Bu, əsas vəzifəni – 110 rusları bir xalq kimi ayırıb məhv etmək vəzifəsini sürətləndirər.
Bütün bunları sizə ona görə xatırladıram ki, fürerin Qafqaz xalqlarına hüsn-rəğbətini və etimadını tam mənada qiymətləndirə biləsiniz.
Və Rozenberqin yanındakı müşavirəyə sizin dəvət edilməyiniz – səlahiyyətlərinizin təsdiqi deməkdir.
– Öz xalqımın həqiqi Milli hökumətinin mənə etibar etdiyi yüksək ad məni məcbur edir ki, Almaniyanın birinci şəxsi ilə görüşüm, – deyə Rəsulbəyli inadla etiraz edir. – Mənə belə görüşə təminat verilmişdi. Xatırlatmağa məcburam ki, elə Siz özünüz də dəfələrlə bunu vəd etmişdiniz.
– İmperiya naziri yanında keçirilən müşavirə heç bir planımızı ləğv etmir, – Şults arxayınlaşdırıcı tərzdə gülümsəyir.
– Lakin Rozenberqin yanına bu dəvətdən imtina etməyi məsləhət görməzdim, – onun səsində yenə də sərt notlar duyulur. – Bir daha təkrar edirəm: vəziyyət dəyişib. Elə sizin kimi, mənə də bəlli deyildi ki, işğal edilmiş vilayətlərin işləri üzrə imperiya nazirliyi yaradılıb və artıq Rozenberqin rəhbərliyi altında tam gücü ilə geniş fəaliyyətə başlayıb. Həqiqi siyasətçinin məharəti özünü məhz bunda göstərir ki, real şəraitdə ən müxtəlif və gözlənilməz dəyişikliklər zamanı çeviklik və səbat nümayiş etdirsin.
Otelin qarşısına yeddiyerlik “Mersedes” yaxınlaşır. Şults maşının qabaq hissəsinə bərkidilmiş kiçik “prezident” bayrağına təəssüflə nəzər salıb, Rəsulbəylinin dalınca maşına əyləşir. Onları ötürmək üçün küçəyə çıxmış zabitlər avtomobil yerindən tərpənən zaman əsgəri salam verirlər.
Dəvət olunanlar imperiya nazirinin geniş qəbul otağında ayrıayrı qruplara bölünüb, müşavirənin başlanmasını gözləyirlər.
Divar boyu qoyulmuş dəri örtüklü divanda Rəsulbəyli ilə yanaşı oturmuş Şults oradakı adamlar barədə pıçıltı ilə məlumat verir:
– Göy güldanın sol tərəfində oturub, xanımla söhbət edən şəxs “Folkişer Baobaxter”in redaktorudur. Qəzeti kimi özü də çox böyük nüfuz sahibidir. Bu xanım isə baronessadır. Şəxsi qəsrini qeyri- məhdud müddətə yaralı təyyarəçilər üçün pansionun ixtiyarına verib. Almaniyanın Yüklə 3,34 Mb. Dostları ilə paylaş:
|