Simsiz tarmoq fanidan

3-ilova
“Insert” metodi
Metodning maqsadi: Mazkur metod o‘quvchilarda yangi axborotlar tizimini qabul qilish va bilmlarni o‘zlashtirilishini yengillash tirish maqsadida qo‘llaniladi, shuningdek, bu metod o‘quvchilar uchun xotira mashqi vazifasini ham o‘taydi.
Metodni amalga oshirish tartibi:

• 
  o‘qituvchi mashg‘ulotga qadar mavzuning asosiy tushunchalari mazmuni yoritilgan input-matnni tarqatma yoki taqdimot ko‘rinishida tayyorlaydi;
  
• 
  yangi mavzu mohiyatini yorituvchi matn ta’lim oluvchilarga tarqatiladi yoki taqdimot ko‘rinishida namoyish etiladi;
  
• 
  ta’lim oluvchilar individual tarzda matn bilan tanishib chiqib, o‘z shaxsiyqarashlarini maxsus belgilar orqali ifodalaydilar. Matn bilan ishlashda talabalar yoki qatnashchilargaquyidagi maxsus belgilardan foydalanish tavsiya etiladi:
  

Belgilar	1-matn	2-matn	3-matn
“V” – tanish ma’lumot.
“?” – mazkur ma’lumotni tushunmadim, izoh kerak.
“+” bu ma’lumot men uchun yangilik.
“– ” bu fikr yoki mazkur ma’lumotga qarshiman?

Belgilangan vaqt yakunlangach, ta’lim oluvchilar uchun notanish va tushunarsiz bo‘lgan ma’lumotlar o‘qituvchi tomonidan tahlil qilinib, izohlanadi, ularning mohiyati to‘liq yoritiladi. Savollarga javob beriladi va mashg‘ulot yakunlanadi.

4-ilova
Mavzu: Keng polosali simsiz ulanish
texnologiyalari
Reja:
1. Keng polosali simsiz tarmoq texnologiyalari
2. Simsiz keng polosali ulanish texnologiyalarning rivojlanish tarixi
3. Keng polosali ulanish.
Simsiz aloqa texnologiyalari keng jamoatchilik joylarida internet tarmog’iga ulanishda o’z o’rnini topmoqda jumladan, savdo markazlari, kafelar, restoranlar, mexmonxonalar va xakazo. Ushbu texnologiyalar jamoat transportlarini xam chetlab o’tmayapti. Toshkent shahrida yo’lovchilarga qulaylik yaratish maqsadida sinov tariqasida shaxar avtobuslarida simsiz ma’lumot uzatish orqali internet tarmoqlariga ulanmoqda uzatilmoqda. 2016 yil 3 fevral kuni avtobus yo’nalishlaridan biriga simsiz internet ishga tushirildi va yaqun kunlardan boshqa yo’nalishlarga ham tushuriladi.
Keng polosali tarmoq infratuzulmasini texnologik rivojlantirish, global tendentsiyalarni xisobga olgan xolda va zamonaviy texnologik jihozlardan foydalanish orqali bardoshlik, xavfsizligini va keng qamrovini oshirish lozim.
Simsiz keng polosali ulanish (SKPU) texnologiyalari infokommunikatsion texnologiyalarning nimsinfi hisoblanadi va bir-biridan olisdagi ikki va undan ortiq ob’ektlar oralig‘ida simli ulanishsiz axborot uzatish uchun ishlatiladi. Simsiz aloqa uchun radioto‘lqinlar, infraqizil, optik yoki lazerli nurlanishlar ishlatilishi mumkin. Hozirgi vaqtda foydalanuvchilarga Wi-Fi, WiMAX, Bluetooth, RFID, ZigBee kabi “tijorat” nomlari bilan ma’lum bo‘lgan ko‘plab simsiz texnologiyalar mavjud. Ularni har biri o‘zining qo‘llanish sohasini aniqlaydigan ma’lum xarakteristikalar to‘plamlariga ega.
Simsiz keng polosali ulanish texnologiyalarning rivojlanish tarixi
Simsiz keng polosali ulanish texnologiyalari simsiz va tarmoq texnologiyalari inergiyasi namunasi hisoblanadi va juda katta rivojlanish istiqboliga ega. Shu sabab simsiz keng polosali texnologiyalar tarixining boshlanishi deb, qaysidur ma’noda, ilk radioaloqa paydo bo‘lishini hisoblash mumkin. Ma’lumki, radioaloqaning birinchi omadli sinovlari 1893 yilda serb olimi Nikola Tesla, keyinchalik 1895 yilda A.S.Popov va Italiyalik Gulelmo Markoni (Guglielmo Marconi) tomonlaridan bir-birlaridan mustaqil ravishda amalga oshirildi. Bu kashfiyotlar birinchi marta simsiz axborot uzatish imkoniyatini ko‘rsatdi va bu bilan aloqa rivojlanishi tarixida yangi erani boshladi.
Keyin esa insoniyat qadamma–qadam simsiz aloqa va axborot uzatish tizimlarida yanada katta yutuqlarga erishdi, xususan:
− XX asrning 20 yillarida amplitudaviy modulyatsiyaning birinchi tijorat radiobloklari paydo bo‘ldi;
− 1933 yilda chastotaviy modulyatsiyali radio kashf qilindi va televidenie paydo bo‘ldi;
− 1946 yilda AT&T va Bell Systems (AQSh) kompaniyalari bo‘lajak sotali tizimlarning timsoli bo‘lgan harakatdagi telefon aloqa tajriba tizimini (ingl. MTS) ishga tushirishdi;
− 70 yillarning oxirlarida sotali aloqaning birinchi avlod - 1G tizimlari ishga tushirildi;
− 1973 yilda lokal kompyuter tarmoqlarning birinchi protokoli - Ethernet ishlab chiqildi (keyinchalik u IEEE 802.3 maqomini oldi);
− 80 yillarda ma’lumot uzatish bo‘yicha harbiy tizim - ARPANET dastlab milliy, keyin esa xalqaro miqyosdagi umumiy foydalanish tarmog‘i - INTERNET ga aylandi.
− XX asrning 90 yillarining boshida ma’lumot uzatish tarmoqlariga simsiz keng polosali ulanish usulining birinchi ishlanmalari paydo bo‘ldi.
Keng polosali ulanish
Yuqorida ta'kidlab o'tilganidek, keng polosali ulanish bir vaqtning o'zida bir nechta ulanish turlarini o'z ichiga oladi, masalan DSL, kabel Internet, uy Ethernet va hk...
Keng polosali internet simli va simsiz aloqa operatorlari tomonidan ta'minlanadi. Internetga keng polosali (yuqori tezlikda) kirish tezligi eskirgan kommutatsiyalangan (modem) Internetning maksimal tezligidan kattaroq buyurtmalardir. Hozirgi kunda keng polosali Internet quyidagi texnologiyalar yordamida ta'minlanmoqda:
XDSL DOCSIS FTTH;
WiMAX 3G
Keng polosali Internetga ulanish kontseptsiyasi kommutaciyalangan kirish kunlarida juda muhim edi (dial-up - telefon orqali Internet). Keyin "keng tarmoqli" Internetga ulanish va telefondan foydalanish qobiliyatini anglatadi.
6-ilova
MUSTAHKAMLASH UCHUN SAVOLLAR.
1. Keng polosali simsiz tarmoq texnologiyalari
2. Simsiz keng polosali ulanish texnologiyalarning rivojlanish tarixi
3. Keng polosali ulanish 7-ilova
UYGA VAZIFA.
1.O’tilgan mavzu bo’yicha konspektni to’ldirish.
2.O’tilgan mavzudagi ma’lumotlarni takrorlab tezkor savol-javobga
tayyorlanib kelish.
3.Nazorat savollariga tayyorlanish.

“Tasdiqlayman”

Ishlab chiqarish ta`limi bo`yicha
diretori o`rinbosari _____________M.Nurullayev
“_________”__________20__yil