SiNDİRİm sistemi hastaliklari

Korunma: Şap, sığır vebası gibi hastalıklar için aşılama, fiziksel ve kimyasal orijinli nedenler için yemlemeye özen gösterilmelidir.
DİL YANGISI (Glossitis)

Genelde hayvanlarda stomatitisle birlikte seyreder. Ayrıca sert ve kuru ot, iğne çivi, kemik parçası, kılçık, kesici metaller, konserve kapakları gibi nedenlerle dilde yaralanmalar meydana gelir. Ayrıca fiziksel ve kimyasal irritasyonlar sonucunda dil yangılaşır. Alerjik reaksiyonlar (şap aşısı gibi) sonucu da dilde şişebilir. Aktinomikoz, sığır vebası, şap, VD, köpeklerde böbrek sirozu ve leptospirosiste, kedilerde panleukopenin seyri sırasında dilde nekrotik odaklar meydana gelir ve ülserler görülür.

Semptomlar: Çiğneme güçlüğü, salya artışı ve dilde şişme, dilin ağızdan sarktığı, dil kökünün aşırı şişmesi damağa basınç yapmasına bağlı solunum güçlüğü görülür. Dil lezyonları sonucu aktinobasillozis gelişir, buna bağlı olarak odun dil ve dilin dışarı sarkması görülür. Hayvan yem alamaz ve aşırı salivasyon dikkati çeker.

Tedavi: Stomatitislerdeki tedavi aynen uygulanır. Rompun (At 0.5 mg/kg; KH 0.3 mg/kg İM) uygulanır. Ağız devamlı soğuk su ile irrigasyonu yapılır. Aktinomikoz olaylarında I tedavisi yapılır. 1 gr I+12 gr KI+18 gr NaI+100 cc distile su solüsyonu hazırlanır. 45 cc alınır, 5 katı sulandırılır 300 kg’lık bir hayvana İV verilir. Ayrıca aynı amaçla %0.1’lik KI dil içine 3-5 cc enjekte edilir veya peroz yolla 10 gr KI (sığır) 7-10 gün süreyle uygulanır. Sekonder enfeksiyonlara karşı geniş spektrumlu antibiyotik (penisilin+streptomisin) verilir. Alerjik durumlarda 100-150 ml Ca-boroglukonat, atropin (%0.1) 3-4 cc sc., glukokortikoidler İM yolla verilir.