SiNDİRİm sistemi hastaliklari

RUMİNANTLARDA DİYAREYE SEBEP OLAN VİRAL HASTALIKLAR

KORİZA GANGRENOZA BOVUM (CGB)

Sadece sığır ve mandalarda akut seyirli, eroziv stomatitis, keratokonjuktivitis, encephalitis, deride ekzantem, ishal ve süt veriminde azalma ile karakterize genelde sporadik olarak ortaya çıkan enfeksiyöz bir hastalıktır. Kuzey yarım kürede genellikle kuzulama dönemlerinde koyunlarla temas eden sığırlarda görülür.

Etiyoloji: Hastalık etkeni herpes grubundan Bovine herpesvirus tip 3’tür. Genelde sporadik seyirli olan hastalık bazen sürüdeki hayvanların hepsinde de ortaya çıkabilir. Hastalığın bulaşmasında hastalık semptomu göstermeyen ve rezervuar olan koyunlar önemli rol oynamaktadır. Özellikle koyunlarla sığırların aynı ahırda ve merada bulunması sonucu hastalık görülür. Hastalığa 6 ay ile 2 yaş arası hayvanlar daha duyarlıdır ve inkubasyon süresi 2 hafta ile 10 ay arasında değişir. Sığırdan sığıra bulaşma olmadığından morbidite düşük, ancak mortalite çok yüksektir.

Patogenez: CGB primitif mezenşimin generalize enfeksiyonudur. Etken vücuda girdikten sonra mezenşiyal (lenfoid) dokulara yerleşir ve nekroz, proliferasyon, damar epitellerinde erozyonlar ve gözlerde çevreden merkeze doğru yayılan keratokonjuktivitis meydana gelir. Damar katmanlarında nekrozis ve proliferasyona yol açan epiteliyal erozyonlar (vaskülitis) ve encephalitis gözlenir. T lenfositlerinin atipik üremesi nedeniyle lenf düğümleri büyümüştür. Klinik belirtiler sığır ve geyiklerde oluşur. Koyun, keçi ve antiloplar ise virüsü taşır ve naklederler. Bu konakçılarda klinik belirtiler oluşmaz.

Semptomlar: Klinik bulgulara göre hastalık, perakut form, intestinal form, baş-göz formu, abort formu ve sinirsel form olmak üzere 5 forma ayrılır.

Perakut form: Klinik bulguların hiç olmadığı veya lenf düğümlerinin şişmesi, baş bölgesi mukozalarında hafif şiddetli kataral bir yangı, kalp kası dejenerasyonu, beden ısısının (41 C) aniden yükselmesi, iştahsızlık, durgunluk, kanlı ve sulu bir ishal gibi semptomlar gözlenir. Genel durum hızlı bir şekilde bozulur, hayvanlar yere yatar ve 1-3 gün içerisinde ölürler.