SiNDİRİm sistemi hastaliklari

İŞTAHIN ARTMASI (POLİFAJİ): Patolojik durumlarda ve kimi organ hastalıklarında ortaya çıkar. Köpeklerde Diabetes mellitus, pankreatik fibrozis, çok zayıflık yada hastalıkların nekahet dönemlerinde, kronik malabsorpsiyon bozukluklarında, hipofiz tümörlerinde, hipotalamik disfonksiyonlarda ve paraziter enfeksiyonlarda iştaha artar.
PİCA (Allothrophagia): Hayvanların normal gıda maddesi niteliğinde olmayan maddeleri (toprak, kemik, kıl yumağı, metalik objeler) yemeleridir. Daha ziyade vitamin ve mineral madde yetmezliklerinde görülür. Sıklıkla travmatik lezyonlara, obstrüksiyonlara, kum sancısı ve Botilismusa neden olurlar. Bu sendromun esas nedeni nutrisyonel yetersizliklerdir.

İştahla ilgili bozuklukların tedavisinde; Öncelikle nedenin ortaya konulması şarttır. Bu nedenle dikkatli bir muayene ve iyi bir anamnez gerekir. Anoreksi durumlarında İV Dekstran solüsyonları, tonik ilaçlar, protein deriverleri verilir. Oral solüsyonlar verilir. İştaha normale dönene kadar B kompleks vitaminler, mineral madde takviyeleri yapılır. İştah artırıcı özelliklerinden dolayı at ve köpeklere kortikosteroidler ve anabolik steroidler verilir. Rumen stimulantları ve antibiyotikler verilir.

GİS bozukluklarında görülen başlıca semptomlar;

- Anoreksi - Disfaji - Vomitus (Kusma)

- Diyare (ishal) - Abdominal gerginlik, -Abdominal ve pelvik ağrı

- Durgunluk, nöbet ve huzursuzluk gibi sayılabilir.

ANOREKSİ: Hayvanın alışık olduğu yemi reddetmesi veya yememesi durumudur. Kısmi veya tam olmak üzere iki şekilde gözlenir.

Diş çürüğü, diş dökülmesi, ağız ve ösefagusta yabancı cisim, ösefagusa basınç yapan tümör gibi ağız ve ağza yakın bölgelerdeki lezyonlardan oluşabileceği gibi, ateş, hipotermi, vücudun değişik yerlerindeki akut ve kronik ağrılar, apseler, generalize enfeksiyonlar, metabolik ve hormonal bozukluklar, MSS primer bozukluklarında anoreksi görülür.

DİSFAJİ: Yutma güçlüğü veya yutamama halidir. Disfaji anorekside belirtilen orafarengiyal lezyonlar dışında, Kuduz, Botilismus ve bazisserebri sendromu gibi MSS hastalıklarında önemli bir bulgudur. Orafarengiyal disfajilerde, gıdalar genellikle alındıktan birkaç saniye sonra ağızdan düşer. Ösefagal disfaji daha çok gecikmiş regürgitasyona neden olur ve abartılı yutma hareketi görülmez.

Disfaji genelde anoreksiyle karıştırılır. Hayvan isteksizde olsa yemi alabiliyor ve çiğneyebiliyorsa anoreksi düşünülmemelidir. Disfaji yutmanın güç ve ağrılı oluşumu ile anlaşılır. Baş ve boyun aşağıya gergin olarak tutulur. Yutma sırasında farenks kaslarının belirgin kontraksiyonları görülür. Tekrarlayan yutma çabaları sırasında hayvan başını sallar, dilini dışarı çıkarıp çektiği ve bazen inlediği ve hatta bağırdığı gözlenir.

Dilin bu hareketi ile birlikte disfaji gözlendiğinde hasta; orafarengiyal travma veya yangı, ağızda yabancı cisim, diş çürüğü, diş dökülmesi ve ülser yönünden incelenmelidir.