Sinf Informatika va axborot texnologiyalari

НТМL tushunchasi.

Internetda axborotlami joylashtirish va ularni kompyuter ekranidagi ko‗rinishi qulay bo‗lishi uchun web-sahifalardan foydalaniladi. Web-sahifa (inglizcha - Web page) - bu HTML fayl kengaytmasiga ega bo‗lgan gipermatnli fayldir.
Har xil web-sahifalarga tarqatilgan va o‗zaro bog‗langan hujjat gipermatn deyiladi. Unga matn, rasm, ovoz, video va animatsiya kabi maTumotlar joylashtirish mumkin. Web-sahifada maTumotlar sahifa ko‗rinishida beriladi. Bu sahifalar, odatda, HTML hujjat, ya‘ni HTML tilida yozilgan hujjat deb qaraladi. Bu holda yozilgan hujjatlami ko‗rish uchun maxsus dasturlar ishlatiladi. Bunday dasturlar Brauzer (ko‗ruvchi)lar deb ataladi. Windows muhitida standart ishlatiladigan Brauzer bu Intemet Explorer hisoblanadi.
Dastlab web-sayt yaratish uchun faqat HTML tilini yaxshi o‗zlashtirgan mutaxassislar tomonidan amalga oshirilgan. Ushbu muammoni hal etish maqsadida, turli xil axborot texnologiyalari sohasidagi kompaniyalar tomonidan zamonaviy dasturiy vositalar yaratilgan. Ushbu dasturiy vositalardan foydalanib web-sayt yaratishning barcha bosqichlari HTML tili kodiga tayangan holda
amalga oshirilgan. Biroq, HTML tilining barcha afzalliklariga qaramasdan, web-saytni boshqarish, vaqt o‗tgan sayin yangi ma`lumotlami qo‗shishda bir qancha qiyinchiliklarga duch kelindi. Ushbu qiyinchiliklami
bartaraf etish maqsadida yangi dasturiy ta‘minot yaratish ishlarini boshlashga ehtiyoj sezildi. Bu dasturiy ta‘minotlar kontentni (maTumotlami) boshqarish tizimlari (CMS - Content Management System) deb ataladi.

3. Quyidagi mantiqiy ifoda uchun rostlik jadvalini tuzing:

𝑿 = (𝑨 ∨ ¬𝑩) & ¬(𝑨 & 𝑩)

5. BILET

1. O‗zbekistonda electron hukumat faoliyatining yo‗nalishlari.
O`zbekistonda elektron hukumat 4 ta yo‗nalishda faoliyat olib boradi.

1. 
   G2G (Govemment to Govemment) - Davlat-davlatga. Bu tizimda davlat boshqamvi apparati ichki tuzilmalari, markaziy va mahalliy hokimiyatlar, turli davlat idoralari, tashkilot va muassasalari orasidagi o‗zaro munosabatlarda elektron hukumat tizimini joriy etilishishi, elektron hujjat aylanishi, davlat organlari faoliyatining shaffofligini ta‘minlashni doimiy monitoring va hisobot
   

shakllari kabi vazifalami amalga oshiradi.

2. 
   G2C (Govemment to Citizens) - Davlat fuqarolarga. Bu tizimda fuqarolar yagona davlat interaktiv xizmatlari portali orqali, o‗zlarining davlat organlariga ariza, shikoyat yoki taklif kabi murojaatlarini elektron tarzda yuborishlari va ularga javob olishlari, turli xil davlat xizmatlaridan foydalanishlari mumkin. Masalan, rasmiy hujjatlaming elektron nusxalarini shakllantirib olishlari, turli xil ma‘lumotnoma, xabamomalami olishlari, shuningdek, to‘lovlar bo‗yicha tranzaksiyalami onlayn usulda amalga oshiradilar.
   
3. 
   G2B (Govemment to Business) - Davlat tadbirkorlarga. Bu tizimda yuridik shaxslar, ishbilarmonlar va tadbirkorlar uchun ruxsatnomalar olish, turli xil rasmiy jarayonlami interaktiv usulda soddalashtirilgan tarzda amalga oshirish, shuningdek, davlat yig‗imlarini, to‗lovlami, hisobotlami va rasmiy murojaatlami on-layn yuborishga oid xizmatlami amalga oshiradi.
   
4. 
   G2F (Govemment to Foreigners) - Davlat xorijliklarga. Bu tizimda davlat va xorijlik shaxslar o'rtasida milliy qonunchilik va xalqaro hujjatlarga tayangan holda interaktiv xizmatlar ko‗rsatiladi. Masalan, viza masalalari, investitsiyalar, ta‘lim va turizm sohalariga oid xizmatlami amalga oshiradi.
   

2.