1. ÇEVRENİN TANIMI Çevre, sözlük anlamıyla; “bir organizmanın veya organizmalar topluluğunun
yaşamı üzerinde etkili olan tüm faktörler” ve “canlıların yaşamasını ve gelişmesini
sağlayan fiziksel, kimyasal ve biyolojik faktörlerin bütünü” diye tanımlanmaktadır
(Çepel,N., 1996: 41). Çevre, canlıların hayatları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve
karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları biyolojik, fiziksel, sosyal, ekonomik
ve kültürel ortamdır (Çevre Kanunu, 1983:2872).
Canlıların birbirleriyle aynı ortamı paylaştıkları ve birbirlerini doğrudan ya da
dolaylı etkiledikleri yere canlı çevre denilmektedir. Cansız çevre ise canlının içinde
bulunduğu madde ortamıdır. Bu cansız çevrenin de içinde yaşadığı canlı çevre, bir
sistemi oluşturmaktadır ve sistemler aynı zamanda bir bütünü oluştururlar. Bu
bağlamda çevre, canlı ve cansız varlıkların içinde bulundukları biyolojik, fiziksel,
toplumsal, ekonomik ve kültürel ortam olarak tanımlanabilmektedir. Çevreyle ilgili
birçok tanım yapmak mümkündür. Fakat hepsinde de ortak nokta şunlardır:
Çevre insanlarla beraber tüm canlı varlıkları,
Cansız varlıkları,
Aynı zamanda canlı varlıkların tüm hareketlerini etkileyen ya da
etkileyebilecek, kimyasal, biyolojik, fiziksel, toplumsal tüm etkenleri
kapsamaktadır (Keleş, Hamamcı, 2009: 30-35).
7
‘‘Çevre kavramının geniş bir alanı içermesi nedeniyle, çevre ile ilgili birçok
tanım ve kavramla karşılaşılmaktadır’’.