Social psixologiya kishi gruppalar túsinigi, qásiyetleri, dúzilisi hám túrleri



Yüklə 246,5 Kb.
tarix05.04.2023
ölçüsü246,5 Kb.
#93668
Social psixologiya kishi gruppalar túsinigi


Social psixologiya kishi gruppalar túsinigi, qásiyetleri, qásiyetleri, dúzilisi hám túrleri

Hár kúni, hár bir kisi, qaramastan, jası, qızıǵıwshılıqları jáne social mártebesi hám aǵayınları, dosları, tanıwları arasında, mektepte, ishxonada basqa adamlar menen baylanısda jasaw standartı hám geyde biygana. Payda bolǵan túrli munasábetler, social baylanıslar hám kontaktlar. Adamlar qızıǵıwshılıq gruppaları, professional qánigeliklashuvi yamasa basqa qásiyetleri menen birlesken. basqalar menen de tárepleme baylanıs tuwrınan shaxsı qáliplesiwine jáne social iskerligi málim bir individual orınnıń qatańlıq tásir etedi.gruppalar qáliplesiwi arnawlı bir psixologiyalıq tiykarların biliw, olardıń átirap -ortalıq tańlaw insandı járdem beriwi múmkin. Professionals-psixologlar bunday informaciya miynet jámáátinde qolay shárt-shárayatlar jaratıw zárúr, hám bas nátiyjeli xızmetkerleri arası iskerligin, ushırasıwlardı tashkil basqarıw ushın járdem beredi. Búgingi kúnde, biz kishi gruppalar túrli túrleri hám olardıń qásiyetleri qanday, ne haqqında maǵlıwmat berediler.

Formaları kishi gruppalar
ad
psixologiya bir kishi gruppa ne?

psixologiya, bir kishi gruppa barlıq qatnasıwshıları ushın birden-bir baylanıs link bar adamlar bir az sanlı Birlespesi dep atalǵan, hár qanday ulıwma social baylanıslar hám ortaq iskerligi bar. Hár bir jámáát qáliplesken Bunday agregat.jasalma yamasa tábiyiy qurallar : social psixologiya kishi gruppalar túrleri qáliplestiriw usılı menen ajralıp turadı.

qatnasıwshılar sanı, bunday kishi birlespeleri, psixologlar hám sotsiologlar bolıwı kerek ne haqqında soraw dúnya boylap talqılaw etiledi. Birpara qánigeler tek eki xalıq bir kishi gruppa jaratıw, dep dawa. Basqalar bolsa, eki (eki kisi) shólkemlesken kishi gruppa munasábetler, túrleri, olar birlestirgen adamlar bir kishi belgisi basqa, óz qásiyetleri, júdá basqasha bolıwı dep isenemen. Sol sebepli, bunday shamalar tárepdarları kishi gruppa qatnasıwshıları minimal sanı 3 kisi bolıwı kerek kórinisin tastıyıqlaw.
ad

Hátte jáne de tartıs, kishi gruppalar adamlar maksimal sanı haqqında payda. túrli avtorlar dóretpelerinde aktiv shuǵıllanǵan ataqlı psixiatr Dzhekoba Levi Moreno, dóretpelerinde eń jaqsı 10, 12, hátte 40 -arasında tabıw múmkin social mashqala kishi gruppa qatnasıwshıları maksimal sanı menen kórsetilgen, gruppalar. Onıń pikrine qaraǵanda, bul 50 kisi bolǵan. Lekin, eń jaqsı 10 -12 qatnasıwshıları birlespeleri qáliplestiriw esaplanadı. Bul adamlar muzdıń jarıǵılar bir qatar menen jámáátlerde, taǵı tez-tez kishi gruppalar jańa túrlerin sonday qáliplesiwi júz jazıp qoyıldı.

kishi social gruppalar túrleri
qásiyetleri

kishi gruppa bolıp adamlar kem sanlı jıynaw anıqlaw ushın, birpara arnawlı qásiyetleri bar ekenligi zárúr :

qatnasıwshılar úzliksiz ushırasıwlar.
bir gol qáliplestiriw, wazıypaları.
Bas iskerligi.
dúzilisi bar ekenligi, bir baslıq, tariypi, bir baslıq.
Hár bir qatnasıwshı wazıypaların hám iskerligi anıqlaw.
gruppada ishki arası munasábetleriniń qáliplesiwi.
Tálim qaǵıydaları, úrp-ádetler, kishi gruppa ishinde normalari.

kishi gruppa tábiyiy qáliplestiriw

Derlik mudamı awqamı kishi qatar iri jámáátleri qatnasıwshıları tosınarlı bóliniwin júz boladı. Túsinigi hám ayriqsha qásiyetleri hám qásiyetleri analiz menen belgilenedi tábiyiy dúzildi kishi gruppalar, túrleri. Sol máplerin, preferenciyalar, turmıs jaǵdayda, adamlardı bólingen psixologiyalıq kelisiw taǵı basqa hám. Bunday birlespeler rásmiy bolmaǵan dep ataladı.
ad

Hár bir átirap -ortalıq gruppa aǵzaları óz atap aytqanda putaqsı bar. kishi gruppalar dúziw jámááti miynet qábiletin hám ulıwma ortalıqtı tásir Bul basshıları hám bunday jámáátlerdiń shólkemlestiriwshilerine kórip shıǵilıwı kerek. Mısalı, balalar jámááti nátiyjeli tálim iskerligi ushın rásmiy bolmaǵan gruppalar quramı shın mániste hár kúni, jaǵdaylar hám qatnasıwshılar rolı parq kishi ózgerisler jaratqanı kórip shıǵilıwı kerek. Bunday birlespesi bir úlkenler basshısı jetekshiliginde, ámeldegi bolıwı múmkin. túrli jas daǵı balalar arasında jetekshi jetilisken un jeńimpaz kerek.

tabıslı iskerligin shólkemlestiriw rásmiy bolmaǵan professional jámáátleri de sanalı baslıq bolıwı kerek. kishi gruppalar túrli qadaǵalawsız awqamı jumısshıları geyde unamsız kompaniyası iskerligin tásir etiwi múmkin. bir daǵaza, úlken isten alıp keledi narazılıq tárepler administraciyası ılayıq adamlardı, miynet sharayatları hám basqa zatlardı ulıwmalastırıw. Sol sebepli, waqıt beriledi hám fondlari xızmetkerleri ruwxıylıqı boyınsha ajıratılǵan iri kompaniyalar, da, tolıq -waqtı psixologlar jumıs. qánige wazıypalarınan biri, iskerligin jámiyette jumısshı awqamları anıqlaw hám olardıń baǵdarın anıqlaw ushın esaplanadı. oń jantasıw menen, bunday gruppalar kompaniyası jumıs iskerligin jaqsılaw ushın paydalanıw múmkin.

kishi gruppa munasábetler túrleri


rásmiy gruppa
ad

kishi social gruppalar rásmiy túrdegi ajratıladı. Bunday gruppa qásiyetleri adamlar jaǵdayı hám professional ilmiy tájriybesi, sol sebepli, shıdamlılıq hám artıqmashılıqlar de kóp kerek, emes al, bálki birlesken, dep esaplanadı. rásmiy tárepinen kishi gruppalar óz ishine alıwı múmkin, mısalı, kompaniya basqarıw keńesi qosılıw.

Sol waqıt payda bolıwı múmkin-de, ámeldegi hám shólkem kishi gruppalar rásmiy hám rásmiy bolmaǵan túrlerin baylanısde. basshıları hám psixologlar kompaniyanıń rawajlanıwı ushın, jámiyetlik rejimin, bunday gruppalar iskerligin ámelge asırıw wazıypasın.
kishi gruppalar wazıypaları

Kishi gruppalar, bir pútkil retinde islep shıǵıw hám shaxs qáliplesiwi hám jámááti zárúrli wazıypalardı atqaradı. Psixologlar qaramastan, kishi social gruppalar túrleri adamlar bir awqamı ámeldegi ne, birdey tómendegi qásiyetleri ámeldegi:

shaxstıń Socialization.jas kisi menen baslanıp, basqalar, ónim artıqmashılıqlar hám munasábet, jámiyette belgi hám jay menen shawqım úyrenedi.
Ańlatpalı funkciyası ol jaǵdayda onıń jayı kishi toparı, arnawlı bir shaxstı anıqlaw esaplanadı. Sonday etip ózin-sıylasıqımdı ónim, jeke professional sapalı insan hám tastıyıqlaw targ'ib qılıw zárúr ekenligin ańlap boladı.
Instrumental funksiya individual saylanǵan operatsiyanı ámelge asırıw imkaniyatın beredi.
Function psixologiyalıq járdem turmısı hám professional qıyınshılıqlar menen engish qatnasıwshıların qollap -quwatlaydı. kishi gruppalar qatnasıwshıları aǵayınları menen qalıw ushın da kóbirek kásiplesleri járdem, izlewge kórsetdi izertlewler bar edi. Bul hádiyse individual zálel qılajaq hám jaqınlarıńızǵa olardıń máselelerin júklengen emes, haqıyqat bolıwı múmkin túsintiriń. kishi jámáát aǵzaları tıńlawıńız múmkin bolsa -de, máslahát beriw, bálki shaxstıń jeke aralıq pútkil qaldırıp, júrekke maǵlıwmat tutmang.

Túrleri hám kishi gruppalar wazıypaları maqsetleri hám wazıypaları, bunday birlespeler social iskerlik orayında tańlaw baylanıslı.

Túrleri hám kishi gruppalar wazıypaları
ad
kishi gruppalar klassifikaciyalaw

kishi gruppa qanday kriteryalar tiykarında klassifikaciyalanadı? kishi gruppalar túrleri, olardıń iskerligi xarakteristikası málim kórsetkishler analiz tárepinen belgilenedi.

Bul social birlikler anıq ajıratıw joq. Psixologlar, bunday gruppalar klassifikaciyalaw boyınsha usınıslar islep shıǵılǵan. Tómende kishi gruppalar stol túrlerin anıqlaw etiledi.
klassifikaciyalaw belgileri turlari
tálim usılı menen

Rásmiy bolmaǵan 1.

Formal 2.
formasında

1. Real


2. Shárt
qospa iskerlik túrine kóre

Ámeliy 1.

2. estetik

Ideologiyalıq 3.

4. Social

5. siyasiy

6. hedonik (ulıwma iskerligi)

7. Baylanıs hám basqa


Social ma`nisi

1. unamlı

2. qańǵı

3. qańǵı


struktura

Túrleri hám kishi gruppalar quramı menen bekkem baylanıslı boladı. ónim kishi birlespeleri qanday qaray, jámáát quramında ishki payda boladı. Bul ishki baylanıs, qatnasıw shaxslar ortasındaǵı social sezimiy hám psixik baylanıslar bolǵan. Tómendegi dúzilisi formaları klassifikaciyaın


ad

Sociometric túri arası artıqmashılıqlar hám yoqtirmaganlar tiykarlanǵan.


gruppa ishinde kommunikativ belgilengen túri informaciya aǵımı, qatnasıwshılar arasındaǵı baylanıs usılı.
Roli dúzilisi kishi gruppa aǵzaları ortasında lawazımı hám iskerligi tarqatıw esaplanadı. Sonday etip, gruppa qararlar qabıllaw etkenler hám orınlaw hám qollap-quwatlaw háreketleri etkenler bólinedi.

Túrleri hám kishi gruppa dúzilisi


kishi gruppalar qatnasıwshılarınıń munasábetleri

psixologiyalıq jáne social jumısları, izertlewler, tájiriybeler, bir pada arnalǵan adamlar kishi gruppa arasında arası munasábetler mashqalası. rásmiy hám rásmiy bolmaǵan : bilim genelleştirerek, kishi gruppada munasábetler tómendegi túrdegi ajrata múmkin. Birinshi halda, sheriklik anıq nızam hújjetleri menen tártiplestiriledi: ústin hám tómen bar.

Ekinshi jaǵdayda ol talay quramalı. Bul jerde, jeke pazıyletleri sebepli, arnawlı bir individual bolıp rásmiy bolmaǵan lider toparı. Bunday munasábetler kishi gruppanıń basqa aǵzaları muńlaslıq basqa hesh nárse menen tártipke emes. Bul jay tez-tez talay biyqarar bolıp : baylanıs jáne social rolda tarqatıw basqa máseleler rolin alıw istamay ilgeri surilgan bir neshe basshıları, tárepler ortasında bunday báseki tolıq joq ekenligi, bolıwı múmkin.
ad

rásmiy bolmaǵan baylanıslar rolin biykar etiw múmkin emes. Kóbinese bunday pitimler rásmiy basshıları dóńgelekleri ózgeriwine alıp keledi.


jaǵday ne kishi gruppada shaxstıń?

Hár bir jámiyette shaxs hám atap aytqanda bir jámáát, bir arnawlı bir mártebeine iye. Bul adam : onı anıqlaw maqsetinde, bul sorawǵa juwap beriw kerek? tuwılǵan, olar mısalı, ırqı hám jinsi ushın beriliwi múmkin.jaǵday satıp yamasa mısalı, shıpaker yamasa filosof ushın, erisiw múmkin.

paydalanıwıńız múmkin gruppada shaxs mártebein anıqlaw sociometric usılları. tálim mákemelerinde, jumısshı shólkemleri kóbinese sorawlar basqasına gruppa ayırım aǵzalarınıń jeke munasábetler haqqında soradı qaysı anketalar ótkeriw. kartaları, anketa formasında tiykarlanıp ámelge asıriladı, yamasa kólemli basqa kisi ushın muńlaslıq dárejesinde bir dárek bir matritsasi menen toldırılǵan. Mısal ushın, klassta eń ullı hákimiyattı iye bir kurslası at soradı. arnawlı mólsherlengen tuymeler járdeminde alınǵan juwaplar tiykarında rásmiy bolmaǵan basshıları, súwretshiler hám qatnasıwshılar basqa jaǵdaylardı anıqlaw.

qurallar hám psixologiyalıq izertlewler usıllarınan tańlaw social rolda nátiyjelerin isenimliligi kishi gruppalar túrleri sorawda qatnasıw ne esapqa alıw ushın qánigeler jámááti júdá zárúrli áhmiyetke iye.

Túsinigi hám kishi gruppalar túrleri
bir kishi gruppa administraciyası túsinigi

Paydalanıwshınıń barlıq daǵazalar, basshılıq mashqala XX ásir psixologlar hám ilimpazlar qatnasıw eta baslawdı. Birpara adamlar basqalardı alıp biypul Ne ushın? Qanday pazıyletlerge iye hám ne qılıw kerek kerek? Ókiniw menen aytamız, sol sebepli hesh kim bul sorawlarǵa anıq juwap, kúnden bergen. Bir kisi basqa gruppada tolıq joǵaladı bolsa, birpara jaǵdaylarda hám adamlar bir gruppa etakchi bolıwı múmkin, hám sezilmes rol atqarıw etedi. Mısal ushın, bir sport jámááti jetekshisi mudamı etarlicha oqımıslı adamlar bir gruppa ózlerin ańlatpa múmkin emes. Sol sebepli, basshısı - tiykarlanıp, bul tuwrı, múmkinshiliklerdi jo'nadilar maqsetleri hám arnawlı sharayatlarda mashqalalardi sheshiw jolların belgilep kisi bolıp tabıladı.


ad

zárúr jeke sapaları basshısı úyrenip psixologiyalıq dóretpeler bar. eń ataqlı usıl jámáát administraciyaına dawa iye bolǵan shaxs 5 eń zárúrli qásiyetlerinen dárek beredi " Úlken Besh" R. Hogan esaplanadı.

adamlar kishi toparı jetekshisi roli qanday? Bul baslıq, dep juwmaq qılıw ańsat - unamlı sharayatlar astında, bir kisi óz maqsetlerine erisiw ushın jámáát keledi, hám unamsız tekǵana qálegen nátiyjeler toparın erisiw múmkin emes, bálki pútkilley sıyaqlı onı joq etiw.

psixologiya kishi gruppalar túrleri


kishi gruppalar qadaǵalaw

basqarıw ushın, maqsetleri hám bir kishi gruppa nátiyjelerin gol, jetilistiriw, rawajlandırıw hám tabıs shólkemlestiriw maqsetinde. Men bul qanday ámelge asırıw múmkin? Qaramastan, kishi gruppalar túrleri administraciyası bir neshe usıllardı parıqlaw ushın social psixologiya, payda etińan, ne:

avtoritar usıl tek artistler bar gruppanıń basqa aǵzaları ústinen ústinlik basshısı tárepinen ańlatıladı.
Liberal usıl hár bir jámáát iskerligi hám toparı hár bir aǵzası óz ishine aladı.
Demokratiyalıq usıl basshısı muwapıqlastırıw hám hár bir qatnasıwshınıń menen procesin talqılaw arnawlı bir háreketler, kúni qatnasıwshılardı jiberedi dep.

ad

nadurıs bir túsinik, sırtqı faktorlar hám sharayatlar tásirinde ózgerip - birlestiriwtirib, ol psixologiya kishi gruppalar túrleri atap ótiw múmkin. Lekin hár qanday jámáát bas rásmiy hám rásmiy bolmaǵan ishki birlespeleri, de rawajlandırıwǵa ıqtıyat bolıw kerek.pútkil jámáát rawajlanıwın támiyinlew múmkin oń maqsetli jantasıw menen, mısalı, bir gruppa berli, rawajlanǵan islew hám mashqalalardi nátiyjeli ámelge asırıw ushın alıp keledi.



Yüklə 246,5 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin