Sosyo-küLTÜrel değİŞme açisindan güney marmara genç ÇİFTÇİleri Üzerine bir araştirma
Yüklə 1,11 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
2.1.2.2. Köy, Tarım, Çiftçi ve Sosyoloji
Sosyoloji, insanın toplumsal yaşamının, insan ve toplumların bilimsel incelenmesidir (Giddens, 2012). Tanımdan yola çıkarak sosyal etkileşimlerin ve girift sosyal üretim süreçlerinin yoğun olarak yaşandığı kırsal alanda da sosyolojik inceleme ve araştırmalar yapmak gerekmektedir. Kırsal, sosyal, kültürel ve ekonomik olarak şehir yerleşimleri dışında kalan, gelişimlerden yeterince yararlanamayan, insanların geçimlerini genellikle tarım, hayvancılık ve ormancılık ile sağladığı ve genellikle gelir durumlarının düşük olduğu alanlar olarak tarif edilir (Işıkçı, 2017). 24 Mart 2018 tarihli Resmi Gazete’de ise kırsal alan: “Nüfusu yirmi binden az olan yerleşim birimleri ve 12.11.2012 tarihli ve 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un yürürlüğe girmesinden önce tüzel kişiliği olan ve nüfusu yirmi binden az olan yerleşim birimleri” olarak tanımlanmıştır (RG, 24.03.2018). Kır ya da dilimize yerleştiği biçimiyle köy sosyolojisi dediğimizde akıllarda ortak bir görüntü belirir. Bu, çoğunlukla tarımla uğraşan bir topluluğun resmidir. Bu resim yani tarımla uğraşan topluluk resmi kısmen doğrudur. Fakat tarımla uğraşma olgusunun yanı 10
sıra söz konusu topluluğun sosyal yaşamı ve sosyal yapısı da resmi tamamlamaktadır. Sosyoloji genel bir yaklaşımın yanı sıra alt disiplinler anlamında da kırsal alana yaklaşır. Bu anlamda üretim, dağıtım ve değişim olguları ile birlikte ekonomik yapı da devreye girmektedir (Demirel, 2018). Tarımsal faaliyetlerin başlaması ile kentler gibi iş bölümünün yoğun olduğu, etkileşimle dönüşümün mümkünleştiği yerlerde bazı girift sosyal ilişkiler ortaya çıkmıştır. Bu yerlere Mısır’da Nil, Mezopotamya’da Fırat ve Dicle, Hindistan’da Ganj ve İndus, Çin’de Sarı Irmak havzası ilk yerleşimlerin, ilk şehirlerin ve toplumsal hayatın beşiği olarak örnek oluştururlar (Sunar, 2010). Özellikle kırsalda dönüşümler temelinde, popülistler ile Marxistler yani Kautsky, Lenin ve Chayanov gibi bu tartışmaları yürütenlere klasik tartışmacılar adı verilmektedir. Bu klasik tartışmalar, Marx’ın “Köylülüğün Tasfiyesi” tezi ile ilerlemişlerdir. Köylülüğün tasfiyesi tezi, ilkel sermaye birikimi süreçlerinde köylülerin mülksüzleşerek, özgür emek deposu oluşturmasını ve bunla birlikte kapitalist sanayileşmenin ilksellerini meydana getirmesi şeklindeki, kapitalizmin yayılmacı dinamiğini ve bunlara bağlı olarak tüm eski üretim ilişkilenmelerini tasfiye edici gücünü vurgulamaktadır (Akçayöz, 2013). Genel olarak bahsedilen çalışmalarda bir “ekonomi kültürü” söz konusudur. Diğer tüm kültürel ve doğal bileşenlerden ziyade köylüler yani toprağı işleyenler ekonomik dönüşümlerde oynadıkları rol üzerinden ele alınmışlardır. Weber ise Hindistan’da ticaret şehirlerinin var olduğunu ve bazı yerlerinde en azından bir dönem için şehir gelişiminin Batı ile paralel ve benzer olduğunu düşünse de ona göre Hindistan köylerden müteşekkildir. Şehir, köylerin birleşmesiyle meydana gelen daha büyük bir köydür. Weber buradan hareketle Doğu’da esas olanın şehir değil köyler olduğunu ileri sürmektedir (Sunar, 2010). Köy toplulukları konusuna çok fazla girmese de Weber de Marx gibi Doğu’da köyün esas olduğunu ve tarım halklarının merkeze bağımlı olanlar olduğunu düşünmektedir. İnsanlık tarihinde, zamansal farklılıklar olsa da toplum aşamalı olarak ilerlemiştir. İnsanlık tarihi avcılık, hayvancılık, tarım ve ticaret şeklinde birbirini takip eden dört aşamalı şekilde gerçekleşmiştir. Toplumsal gelişmenin aşamalarında en ilkel toplum, mülk ve hükümetten habersiz, avcı toplumudur. İkinci aşama, mülk olarak hayvan sürülerine sahip olunan çobanlık aşamasıdır. Bu toplum biçiminde adalet ve hükümet kavramlarının ilk biçimleri görülmeye başlanmıştır. Üçüncü ve dördüncü aşamalar tarım ve ticaret aşamalarıdır (Sunar, 2010). Bu aşamalarda toplumların hayatta kalma içgüdüleri ile toplumsal yaşamlarına yön verdikleri ve her seferinde bir sonrakini önceleyen evleri yaşadıkları düşünülebilir.
11
Toplumun ilerleyişindeki bu süreçler artan nüfus ve diğer topluluklarla gelişen tanışıklıklar sayesinde gerçekleşmiştir. Yüklə 1,11 Mb. Dostları ilə paylaş:
|