yiqildim), yigitning bahosi (uch), o‘pka (homiylik qiladigan shaxs) kabi jargonlar qanday tabaqaga mansub bo‘lgan kishilarga xos?
A) otarchilarga
V) talaba yoshlarga
S) oddiy shaxslarga
D) mansabdor shaxslarga
26. «Ulu\ so‘z san'atkori boyni ham, dehqonni ham o‘z tilida gapirishga majbur etadi». Ushbu fikrlar muallifi qaysi javobda to‘\ri ko‘rsatilgan?
A) ye.Polivanov
V) V.Avrorin
S) V.Jirmunskiy
D) V.Belinskiy
27. Til holatining eng sodda varianti nima deb yuritiladi?
A) blingvizm
V) diglossiya
S) poliglossiya
D) monoglossiya
28. Tilning ijtimoiy kommunikativ tizimi nima?
A) ikki tillilik masalasi
V) hududiy ijtimoiy ko‘rinishi
S) aloqa aralashuv jarayoni
D) tilning uslubiy bo‘linishi
29. Bir tomonlama adabiy so‘zlashuv tiliga, ikkinchi tomonlama esa hududiy dialektlar xarakteriga ega bo‘lgan til qanday nomlanadi?
A) jonli so‘zlashuv tili
V) xalq o\zaki tili
S) dialektal qatlam
D) umumxalq tili
30. Ijtimoiy dialektlar nimalarga xizmat qiladi?
A) ziyoli tabaqasiga mansub shaxslarga
V) ishchi va dehqonlarga xizmat qiladi
S) ma'lum shaxslar yoki guruh vakillariga
D) A, V javoblar
31. Jargonlar ijtimoiy hayotda qanday maqsadlar asosida yuzaga keladi?
A) ular muayyan ijtimoiy sinf vakllari mansabdor shaxslar, oddiy shaxslar o‘rtasida yuz beruvchi jarayonlarni aks ettiradi
V) jargonlar yoshlar nutqlarida uchrab turadigan hodisadir
S) ijtimoiy muhitlarda ayrim shaxslarning shaxsiy manfaatlarini yashirish tufayli yuzaga kelgan hodisadir
D) A, V, S javoblar
32. Ijtimoiy dialektlar sirasiga nimalar kiradi?
A) jonli so‘zlashuv tili, professional til, ijtimoiy dialektlar
V) dialektizm, xalq o\zaki tili, jargonlar
S) dialektizmlar. professional til, jargon va argolar
D) A, V javoblar
33. Monoglossiya qaysi tillarga xos?
A) adabiy til va xalq o\izaki tili
V) adabiy til, ijtimoiy dialektlar
S) dialekt, uru\, qabila tillari
D) adabiy til, jonli so‘zlashuv tili
34. Sotsiolingvistika tilning qaysi tomonlarini o‘rganadi?
A) tilning tashqi- funksional tomoni
V) ichki- grammatik qurilishi
S) adabiy til va shevalarni
D) A, V javoblar
35. Tilning holati deganda nima tushuniladi?
A) tilning holati deganda tilning hamma variantlarining yi\indisi tushuniladi
V) turli formadagi til oilalari aloqasi tushuniladi
S) tilning yashash holati, uning ijtimoiy faktorlari tushuniladi
D) barcha javob to‘\ri
36. Tilning vaziyati deyilganda nima tushuniladi?
A) uning yashashi, rivojlanishi, taraqqiyoti tushuniladi
V) muloqot jarayonida til imkoniyatlarining to‘\ri sarflanishi tushuniladi
S) turli formadagi til oilalari aloqasining ma'lum tarixiy sharoitda konkret ko‘rinishi tushuniladi
D) A, V javoblar
37. Tilning mavjudligi deganda nima nazarda tutiladi?
A) til mavjud hodisa, uning yashashi, rivojlanishi
V) murakkab ijtimoiy –lisoniy hodisa
S) taraqqiyoti bevosita til mavjudligini belgilaydi
D) A, S javoblar
38. Ikki tillilikning territorial chegaralanganligi nimalar bilan belgilanadi?
A) ikki xalq, millat yoki elat vakillarning hayot kechirishlari
V) ularning iqtisodiy turmush sharoitlari
S) madaniyati, urf-odatlarida bir xillilikning yuzaga kelishi
D) barcha javob to‘\ri
39. Ikki tillilik individual hodisa-mi? yoki ijtimoiy-mi?
A) individual hodisa
V) ijtimoiy hodisa
S) individual va ijtimoiy hodisa
D) A, S javoblar
40. Ikki tillilik sharoitida tillarning ichki qurilishida qanday hodisa yuz beradi?
A) bir tildan ikkinchi tilga doimo so‘zlar ko‘chib o‘tadi
V) bir til lu\at tarkibi ikkinchi tildan olingan so‘zlar hisobiga boyib boradi
S) tillarning ichki qurilishida bir holatdan ikkinchi holatga o‘tish hodisasi yuz beradi
D) A, V javoblar
41. Ikki tillilikning ijtimoiy hodisa deyilishiga sabab nima?
A) har ikki tilning tengligini nazarda tutilishi
V) ob'ektiv va su'bektiv sharoitlar
S) buyruqbozlik va qarorlar
D) tillar o‘rtasidagi funksional tengsizlik
42. Ekspressivlik deyilganda nima nazarda tutiladi?
A) ma'no kuchaytirilishi, nutqda ta'sirchanlikning oshirilishi,
V) shakl va mazmuniy ma'no kasb etish
S) ijtimoiy bilim va muammolarni hal etish
D) A, V, S javoblar
43. Makrosfera asosidagi tillarga qanday tillar kiradi?
A) xalqlar o‘rtasidagi munosabatlarda barcha xalqlarga xizmat qiluvchi tillar
V) hududiy til, jonli shakldagi tillar
S) umumxalq tili doirasidagi ko‘rinishlar
D) to‘\ri javob yo‘q
44. Ma'lum bir mamlakat xalqlari tiliga xos bo‘lgan til qanday yuritiladi?
A) esperanto
V) hududiy til
S) millatlararo til
D) interlingvistika
45. XIX asrning 60-yillaridayoq til taraqqiyotini ichki va tashqi xususiyatlari haqida to‘xtalib, tilning tashqi tomondan rivoji tarixiy taraqqiyot va uning tarixiy adabiyoti bilan bo\liq bo‘lsa, ichki tomonidan esa shu fanni tekshirish jarayonida o‘ziga tayanadi... degan fikrlar muallifi qaysi javobda to‘\ri ko‘rsatilgan?
A) Bulaxovskiy
V) Boduen de Kurtene
S) Marr
D) to‘\ri javob yo‘q
46. Diaxroniya qanday ma'noni anglatadi?
A) o‘tmish bilan bo\liq ma'noni
V) hozirgi davr tushunchasi
S) ikki davr bilan bo\liq ma'noni
D) umumiy va mushtaraklikni
47. Ichki va tashqi faktorlar asosida tilning qaysi jihatlari o‘rganiladi?
A) tarixiy tilning evolyusiyasi hamda uning o‘zaro aloqadorligi
V) ijtimoiy tarixiy tilning tiplari
S) tilning taraqqiyot qonuniyatlari
D) she'riyat dunyosining vujudga keltirishdagi o‘rni
48. Tarixiy ijtimoiy tilning ilk davri qachon paydo bo‘lgan?
A) miloddan avvalgi 5 asrda
V) miloddan avvalgi 3 asrda
S) ibtidoiy jamoa tuzumi davrida
D) to‘\ri javob yo‘q
49. Uru\ va qabila tillari tarixiy ijtimoiy tilning qaysi davriga xos?
A) feodal davriga
V) ibtidoiy davriga
S) qulchilik davriga
D) kapitalizm davri bilan bo\liq
50. Hududiy dialektlar, koyne tarixiy ijtimoiy tilning qaysi davrida paydo bo‘lgan?
A) feodal davrida
V) kapitalizm davrida
S) ibtidoiy davrida
D) qulchilik tuzumi davrida