Dyurkgeym sotsial faktlar deganida nimani nazarda tutdi?
10.
M.Veber sosiologiyaning predmeti va vazifasini kanday belgayldi?
11.
M.Veber ideal tiplari tugrisida?
12.
Marksizm ta’limotida jamiyatning tahlili va mehnat omilining usib borishi qanday ta’riflagan?
13.
Paretoning fikricha, elitaga xos eng muxim xususiyatlar nimalardan iborat?
Pareto sosiologik nazariyasini goyaviy manbalari tugrisida nimalarni bilasiz?
7-topshiriq Kontekstni izohlang. Dyurkgeym faktlarni tasnif kilish zarur, tasnif kilsh narsalar tabiatiga asoslanishi kerak, deb ta’kidladi. Uning fikricha, obyektiv ta’rif xodisalarning butun sinfiga xos umumiy xususiyatlarni uzida aks ettirishi kerak. Ilmiy tushunchalar ilmiy ta’riflanishi lozim. U ijtimoiy xodisalarning obyektiv konuniyatlarini topishga xarakat kilib, sosiologiyada statistikani ko’lladi.
Natijada oila nikoxi, farzad tug’ilishi, o’zini o’zi o’ldirish va boshka sotsial xodisalar individual sabablarga bog’lik emas, balki kollektiv xolatidan kelib chikadigan qonuniyatlarga bogliqligini isbotlashga xarakat kildi.
8-topshiriq “Mutlaq g’oya” xususida G. Gegel va L. Feyerbaxning ziddiyat masalasini sosiologik tahliliy monitoringini o’tkazing: Mutlaq g’oya to’g’risidagi ikki fikrni qiyoslab, yakdil g’oya yoki tushunchani toping.
1.
G.F.Gegel-(Barcha mavjud narsalarniig asosida «mutloq goya» (ruh) ning rivoji yotadi. Oldin mutloq goya «sof borliq» sifatida mavjud bo’ladi. Keyinchalik u rivojlanib mazmun jihatdan biridan biri boy bo’lgan tushunchalarni vujudga keltiradi. Inson ongi rivojlangan sari goya moddiylikdan qutilib boradi. Oxiri mutloq goya oldingi holatiga qaytadi.
2.
L.Feyerbax-
U Gegelning mutloq goyasiga qarshi chiqadi. Feyerbax fikricha tafakkur insondan tashqarida, unga boglik bulmagan holda mavjud bo’lishi mumkin. Feyerbax: tafakkur, ong ikkilamchidir, materiyaning, tabiatning mahsulidir.
