Sotsiologiyaa

Jamiyat sotsial strukturasi va stratifikasion jarayonlar
Sotsial struktura tushunchasi. Kishilik jamiyati tarixida sotsial struktura muammosining talqini. Sotsial struktura to’g’risidagi antik davr mutafakkirlarining ta’limotlari. P. Sorokinning sotsial stratifikasiya t hgrisidagi nazariyasi. Stratifikasiya asoslari va mezonlari: iqtisodiy olat, mavqye, ta’lim va hokimiyat. Stratifikasiya va sotsial differensiya. Stratifikasion tizimlar: qullik, kasta, klan va sinf. Ochiq va yopiq tizimlar.
Sotsial stratifikasiya va sotsial harakatchanlik (mobillik) nazariyasi sinfiylik ta’limotiga qarshi g’oya sifatida. Jamiyat sotsial strukturasi rivojining zamonaviy tendensiyalari. Bozor munosabatlari sharoitida sotsial strukturaning o’zgarishi. O’zbekistonda sotsial stratifikasiya va sotsial mobillik jarayoni.
Sotsial harakatchanlik (mobillik) to’g’risidagi Sotsiologiya klassiklari: M.Veber, E. Giddens, T. Parsons, P. Sorokin va boshqalarning qarashlari. Sotsial harakatchanlik belgilari. Sotsial harakatchanlik turlari: gorizontal va vertikal sotsial harakatchanlik. Guruhiy va individual harakatchanlik. Avlod ichidagi va avlodlar o’rtasidagi sotsial harakatchanlik. Strukturaviy sotsial harakatchanlik. Jamiyatda sotsial harakatchanlik yo’llari. Sotsial harakatchanlikning demografik omillari. Migrasiya va uning tarixiy shakllari. Emigrasiya va migrasiya. Mehnat va iqtisodiy migrasiya. Xorijiy ishchi kuchlar bozori. “Aqllar oqimi”.


Sotsial munosabatlar
Sotsial munosabatlar tushunchasi. Sotsial munosabat turlari: hamfikrlik, kooperasiya, konfliktlar, kurash, begonalashuv, befarqlik, krizis, kamsitish, notenglik. Sotsial munosabatlar tizimidagi plyuralizm. Sotsial munosabatlarning asoslari.
E.Dyurkgeym konsepsiyasida hamfikrlik tushunchasi. Kooperasiya ijtimoiylikning asosiy belgisi sifatida. Pozitivizm Sotsiologiyasida barqarorlik va inqiroz ongi. Barqarorlikni strukturaviy-funksional asoslash.
Begonalashuv va tanazzul. E.Dyurkgeymning anomiya (qonunsizlik) konsepsiyasi, F.Tennis, M.Veber, G.Zimmel, ekszenstensial va fenomenologik Sotsiologiya asoschilari ta’limotlarida begonalashuv va jamiyatdagi inqiroz hodisalarining o’zaro aloqadorligi to’g’risidagi fikrlari. Begonalashuv turlari va ularning ijtimoiy oqibatlari. Tenglik va plyuralizm ijtimoiy tuzum tamoyillari sifatida. Milliy g’oya va milliy mafkuraning sotsial munosabatlar tizimidagi o’rni.