3. INSONPARVARLIK PEDAGOGIKASI. TARBIYA SAN`ATI VA TENOLOGIYASI. YAXLIT YONDASHUV VA TARBIYAVIY ISH
“Insonparvarlik pedagogika”si zamonaviy tarbiya nazariyasi va
amaliyotida XX
asrning
50-yillari oxiri
–
60-yillarining
boshlarida AQSHda paydo bo’lgan yo’nalish.
Insonparvarlik pedagogikasining falsafiy-g’oyaviy yo’nalganligi
pedosentrizm g’oyalariga yaqin. “Detosentrizm, pedosentrizm –
tarbiyaviy konsepsiya bo’lib,
oilaning qiziqishlari faqat bolaga
qaratiladi.
Detosentrizm ko’proq bir bolali va to’liqsiz oilalar
uchun xos”.
Insonparvarlik pedagogikasida tarbiyaning
bosh
maqsadi
shaxsning o’z-o’zini aktuallashtirishidir.
Insonparvarlik pedagogikasi esa
yangicha
tarbiyalash
va
“progressivizm” pedosentrizmi g’oyalariga yaqinroq. Pedagogdan
u bolani qanday bo’lsa,
shundayligicha qabul qilishni,
uning
sezgisi va ehtiyojlarini his
etishni
talab etadi.
AQSHda u
boshlang’ich,
o’rta
va
oily
maktabda
o’quv
kurslarining
mazmuniga va qurilishiga ta’sir ko’rsatadi.
Karl Rodjers insonparvarlik
ta’limotining
asoschilaridan biri.
K.Rodjers o’zining
pedagogik
qarashlarini
inson xulqidagi o’zgarishlar asosi sifatidagi
uning
qobiliyatlari
shaxsiy
tajribalarga
tayangan
holda
o’sadi,
rivojlanadi
va
o’rgatiladi, deb ta’kidlangan.
“Fredom to learn for the 80’s” kitobida
bayon etgan.
Kimnidir o’zgartirish,
unga
tayyor tajribani uzatish kerak emas.
Faqat
uning rivojlanishiga imkon beruvchi muhitni
yaratish mumkin.
K.Rodjers bunday muhitni
yaratishni
“qulaylashtirish”
(ingl. facilitate)
deb ataydi.
O’zining
falsafiy
qarashlarida
mashhur
matematik
faylasuf
