Sportcha yurisli texnikasini o‘rgatish metodikasi. Reja: I. Kirish

Yugurish – joydan-joyga kuchishning tabiiy usulidir, bu jismoniy mashkning kuprok tarkalgan turi bulib, juda kup sport turlari (futbol, basketbol va boshkalar) tarikibiga kiradi.
Yugurishning juda kup xillari yengil atletika xar xil turlarining orga­nik kismi xisoblanadi. Yugurganda butun organizmning ish kobiliyatiga kuyilgan talab yurganga nisbatan ancha katta buladi, chunki yugurganda a’zoi badandagi muskul guruxlarining deyarli xammasi ishga tushadi, yurak-kontomir, nafas olish va boshka sistemalar faoliyati kuchayadi, modda almashishi ancha oshadi. Shugullanuvchilarning imkoniyatiga karab, masofa uzunligi va yugurish tezligini uzgartirish bilan ish mikdorini xar xil, odamning chidamliligini, tezkorligini va boshka fazilatlari rivojlanishiga ta’sir etishi mumkin. Masalan, unchalik tez emas, lekin uzok vakt yugurishning (urmon yeki parkda) gigienik axamiyati katta bulib, bu soglomlashtirishning eng yaxshi vositalaridan biri xisoblanadi. Yukori tezlikda yugu­rish shugullanuvchilarga, xususan ularning yurak-kon tomir va nafas olish sistemalariga kuyilgan talabni oshiradi va chidamlilikni rivojlantiradigan zur vosita bulib xizmat kiladi.
Juda katta tezlikda yugurish esa, tezlikni rivojlantirish mashgulotlariga kiradi.
Yugurish bilan shugullanish jarayonida kishi irodasi mustaxkamlanadi, uz kuchini taksimlay olish, tusiklardan uta bilish, ochik, joyda muljal ola bilish kobiliyati xosil buladi.
Yugurish – xar tomondan jismoniy rivojlanishning asosiy vositalaridan biridir. Barcha mutaxassislikdagi, yengil atletikachilarning xam, boshka sport turlari bilan shugullanuvchilarning xam mashgulotlarida yugurishga kup e’tibor berilishi, shuningdek, faol dam olish, soglomlashtirish va ish kobiliyatini saklash vositasi sifatida yugurishning ulushi katta ekani ana shundan.
Yugurish – yengil atletikaning xamma turlari ichida eng xammabop jismo­niy mashkdir. Yengil atletika musobakalarida yugurish va estafetaning turli xillari yetakchi urin tutadi, ularga tomoshabinlar xam juda kizikadilar. Shuning uchun yugurish musobakalari eng kuchli tashvikot vositalaridan biri xisoblanadi.
Yengil atletikada yugurishning bir necha usullari mavjud: tekis yugurish, tusiklar osha yugurish, estafetada yugurish va tabiiy sharoitda yugurishlardir.
Tekis yugurish ma’lum masofaga yoki vaktbay tarzda yugurish yulkasida (soat strelkasi xarakatiga teskari yunalishda) utkaziladi. 400 m va undan kiska masofaga yugurishda xar bir yuguruvchi uchun aloxida yulka ajratiladi. Kolgan masofaga yugurish umumiy yulkada utkaziladi. Belgilangan masofani utish uchun sarflangan vakt sekundomer bilan ulchanadi.