Strategik menejment

Marketing 
konsepsiyasi
asosida iste’molchilar va 
raqobatchilarga yo‘naltirilganlik yotadi. Strategik marketing mazmuni iste’molchilar 
ehtiyojlarini qondirish va bir vaqtning o‘zida yaxshiroq iste’mol xususiyatlariga ega 
bo‘lgan tovarni yaratish yoki pastroq narx qo‘yish orqali raqobatchilarga nisbatan 
ustunlikka erishishdan iborat. Raqobatchilarga yo‘naltirilganlik iste’molchilarga 
yo‘naltirilganlikka zid bo‘lmaydi. Aksincha, uni kuchaytiradi, chunki korxonalar 
shunday sharoitga qo‘yilganki, bozor ehtiyojlarini qondirish ishlab chiqarish, 
xarajatlar va boshqa sohalardagi hamma yutuqlarni maksimal hisobga olishni talab 
qiladi. Hozirgi vaqtda jamiyat tomonidan hal etilayotgan yirik iqtisodiy, xom 
ashyoviy, energetik va boshqa muammolar jamiyat ehtiyojlarini va iqtisodiy 
resurslarga 
yo‘naltirilganlikni 
kuchaytirib, 
marketingning 
iste’molchilik 
konsepsiyasini ancha o‘zgartirib yubordi. 
Ijtimoiy marketing konsepsiyasi
3
nafaqat 
bitta shaxsning, balki butun jamiyat extiyojlarini qondirishga qaratilgan. Korxona 
foydasi, xaridor ehtiyojlari va jamiyat manfaatlarining o‘ziga xos muvofiqlashuvi va 
o‘zaro bog‘lanishi sodir bo‘ladi (3-rasm). 
3-rasm. Ijtimoiy marketing konsepsiyasi ifodasi. 
3
Philip Kotler., Gari Armstrong. “Prinsiples of marketing”2014.719p 
Ijtimoiy marketing 
konsepsiyasi 
Jamiyat 
(inson farovonligi) 
Кompaniya 
(foyda) 
Iste’molchi 
(qoniqish) 

---

33 
Ijtimoiy marketing bilan bog‘liq bo‘lgan, katta ijtimoiy jamoalarning, davlat 
siyosatining muammolariga diqqatini qaratuvchi 
mega-marketing
 
paydo bo‘ldi. 
Jamiyat hayotini axborotlashtirish kuchaygan sharoitda korxonaning xaridor 
bilan bevosita munosabatda bo‘lishi imkoniyati vujudga keladi. Ommaviy 
marketingdan alohidalashgan marketingga o‘tish kuzatiladi. SHunday yo‘nalishlardan 
biri 
— 
munosabatlar 
marketingi
(maksi-marketing) 
zamonaviy 
telekommunikatsiyaviy vositalardan foydalangan holda iste’molchilar bilan 
individual munosabatlarni iloji boricha mustahkamlashga yo‘naltiriladi. Bu erda 
uzluksiz ravishda interaktiv kommunikatsiyalar yordamida olingan individual 
iste’molchi haqidagi bilimlarni amalda tadbiq etish jarayoni boradi. Bu bilimlar 
uzluksiz va uzoq muddatli o‘zaro manfaatli aloqalarni ta’minlash maqsadida 
mahsulotlar va xizmatlarni yaratish va siljitishga yordam beradi. Bunday 
munosabatlarning xaridor uchun afzalliklari — aloqalarning samaradorligi, ishlab 
chiqaruvchi uchun — foyda, ikkalasi uchun — tinchlik, kelajakka ishonch. Qayd 
qilish kerakki, individual marketing mehmonxonada lyuksxizmat ko‘rsatishda, bank 
ishida tobora ko‘proq rivojlanmoqda, aniqrog‘i, har qanday alohidalashgan tovar 
bozorlarida qo‘llanilishi mumkin. 
Zamonaviy marketing konsepsiyalarini chizma ko‘rinishida quyidagicha 
tasvirlash mumkin: