b) Oksijen Probu metoduyla O2 tayini: Winkler metodundaki dezavantajlar bu 2. metod kullanılarak giderilebilir. Galvanik hücre temeline dayanan hücrenin Pb anot ve Ag katot elektrotlarında şu reaksiyonlar meydana gelir.
(A) Pb + 2OH- PbO + H2O + 2e
± (K) 1/2 O2 + H2O 2OH-
(TOP) Pb + 1/2O2 PbO
Çözünmüş O2 olmadığı zaman reaksiyonlar durur.
Probta oluşan akım direkt olarak O2 konsantrasyonu ile orantılıdır. Ticari problarda her elektrot iletken olmayan fakat O2 geçiren bir plastikle kaplanır.
Membrandan geçen O2 konsantrasyonu sudaki O2 konsantrasyonu ile orantılıdır.
2) Biyokimyasal oksijen ihtiyacı (BOD) tayini:Sudaki oksijen tayini kadar zamanla sudaki oksijenin azalma hızının tayini de önemlidir. Azalmanın yavaş olması suyun temiz olduğu, sudaki mikroorganizmaların ölü veya ölmek üzere olduğunu gösterir. BOD; aerobik (havanın bulunduğu) şartlarda bakterilerin organik maddeleri parçalaması için gerekli oksijen miktarına denir ve mg/lt olarak ifade edilir. BOD sudaki kirlenme derecesini O2 miktarı olarak ifade eder ve su kirliliğinin bir ölçüsüdür. BOD değeri parçalanabilen organik maddelerin mikroorganizmalar tarafından daha dayanıklı olan ürünlere kadar parçalanmasını gösterir. BOD değerini
a) sıcaklık b) ışık c) zaman
çok etkiler. Çünkü sıcaklık metabolik aktiviteyi artırır. Işık etkisinde algler genellikle canlı ve aktif kalır. Dolayısıyla BOD değeri verilirken standart şart olarak şunlar kabul edilir.
a) 20 0C b) karanlıkta c) 5 günde yapılır ve BOD5 olarak gösterirler. 5 gün yerine 10-20 veya herhangi bir gün sayısı da alınabilir. Su normalde mikroorganizma içermediğinden ortama ekilmesi (tohumlama) gerekir. Aşağıdaki şekilde A örneğinin 5 günlük BOD si BOD5= 8-2= 6 mg/L dir
B örneği O2 i hızlı tükettiğinden seyreltilerek O2 tayini yapılmalıdır.
C örneği için BO5= 8-4= 4 mg/L bulunur.
Bir örneğin BOD değerinin zamanla azalması aşağıdaki şekilde olduğu gibi değerlendirilebilir. 5 günden sonra BOD nin ani artması NH3 NO3- dönüşümünü gösterir. Bazı atıklarda BOD=30.000 mg/L ye çıkabilir.
