Sual dünyanın siyasi xəritəsinin formalaşması Si­ya­si xə­ri­tə



Yüklə 0,75 Mb.
səhifə194/284
tarix19.02.2022
ölçüsü0,75 Mb.
#52843
1   ...   190   191   192   193   194   195   196   197   ...   284
İQTİSADİ İMTAHAN

Ame­ri­kan­lar ümu­mi əha­li­nin-78 fai­zi.

  • Abo­ri­gen­lər (hin­du, es­ki­mos, ale­ut və ha­vay­lı­lar)-1 fa­iz.

  • İm­miq­rant və ya ke­çid qru­pu – 21 fa­iz.

    Bir­ləş­miş Ştat­lar­da əha­li­nin or­ta sıx­lı­ğı in­ki­şaf et­miş di­gər öl­kə­lə­rə nis­bə­tən aşa­ğı­dır (hər kv. km-ə 35 nə­fər). La­kin əha­li əra­zi üz­rə qey­ri-bə­ra­bər yer­ləş­miş­dir. Öl­kə­nin əsas əra­zi­sin­də əha­li­nin or­ta sıx­lı­ğı 40 nə­fər­dən ar­tıq­dır. Ha­vay ada­la­rın­da bu rə­qəm 82, Al­yas­ka­da isə 0,4 nə­fər­dir. Ştat­lar üz­rə əha­li­nin or­ta sıx­lı­ğı da qey­ri-bə­ra­bər­dir. At­lan­tik okea­nı sa­hil­lə­rin­də yer­ləş­miş ştat­lar­da sıx, Göl­lər ət­ra­fı və aq­rar is­ti­qa­mət­li ştat­lar­da, Qər­bin əl­ve­riş­siz tə­bii şə­rai­ti olan əra­zi­lər­də əha­li sey­rək məs­kun­laş­mış­dır . Ka­li­for­ni­ya şta­tın­da ya­şa­yan­la­rın sa­yıABŞ ştat­la­rı­nın ha­mı­sın­dan çox­dur. Dün­ya­nın ən al­çaq məs­kun­laş­ma ye­ri Ka­li­pat­ri­ya (də­niz sə­viy­yə­sin­dən 54 m aşa­ğı­da) ABŞ-da yer­lə­şir.

    SUAL 62. ABŞ-ın kənd təsərrüfatı və onun sahələri

    ABŞ-ın kənd tə­sər­rü­fa­tı yük­sək in­ki­şaf sə­viy­yə­si­nə, bö­yük həcm­də müx­tə­lif məh­sul is­teh­sa­lı­na gö­rə di­gər öl­kə­lər­dən fərq­lə­nir. dün­ya kənd tə­sər­rü­fa­tı məh­sul­la­rı­nın ¼-i ABŞ-da is­teh­sal olu­nur. so­ya və qar­ğı­da­lı məh­sul­la­rı­nın ya­rı­sı, sor­qo­­nun, quş əti­nin və pen­di­rin 1/3-i, pam­bı­ğın, sit­rus mey­və­lə­­ri­nin, sü­dün və yu­mur­ta­nın 1/5-i ABŞ-ın pa­yı­na dü­şür.

    Bir­ləş­miş Ştat­lar­da kənd tə­sər­rü­fa­tı ailə fer­ma­la­rın­dan (ran­ço) iba­rət­dir. Ye­ni kənd tə­sər­rü­fa­tı tex­no­lo­gi­ya­la­rı fer­ma­la­rın sa­yı­nın il­dən-ilə azalt­maq­la da­ha çox ər­zaq məh­sul­la­rı, yun, pam­bıq və di­gər lif­li məh­sul­lar is­teh­sal et­mək im­ka­nı ya­rat­mış­dır. Əgər 1930-cu il­də öl­kə­də 6,5 min fer­ma var idi­sə, ha­zır­da on­la­rın sa­yı 2,2 mil­yo­na qə­dər­dir. Bu­nun­la ya­na­şı fer­ma­la­rın sa­hə­si bö­yü­müş (or­ta he­sab­la 373 hek­tar) və is­teh­sal et­dik­lə­ri əm­təə­lik məh­su­lun həc­mi art­mış­dır.La­kin bun­lar öl­kə üçün or­ta gös­tə­ri­ci­lər­dir. Hə­qi­qət­də isə fer­ma­la­rın ümu­mi sa­yı­nın 15 fai­zi­ni təş­kil edən nə­həng fer­ma­lar öl­kə kənd tə­sər­rü­fa­tı məh­sul­la­rı­nın 70 fai­zin­dən ço­xu­nu ve­rir­lər. Or­ta he­sab­la be­lə fer­ma­la­rın hər bi­ri 600 hek­tar tor­pa­ğa sa­hib olur və hər il azı 500 min dol­lar­lıq əm­təə­lik məh­sul is­teh­sal edə bi­lir­lər. Hər bir fer­ma aq­ro­biz­nes sis­te­min­də bu və di­gər şir­kət­lə mü­qa­vi­lə bağ­la­yır. Şir­kət fer­ma­nı ma­şın, güb­rə, to­xum, el­mi-me­to­do­lo­ji məs­lə­hət­lər­lə tə­min edir. İş­lər ba­şa çat­dı­rıl­dıq­dan, yə­ni əm­təə­lik məh­sul əl­də olun­duq­dan son­ra fer­ma­nı tə­min et­miş şir­kət öz xərc­lə­ri­ni fer­ma sa­hi­bin­dən alır.

    Bir­ləş­miş Ştat­la­rın kənd tə­sər­rü­fa­tı­nın bü­tün sa­hə­lə­ri üçün dar ix­ti­sas­laş­ma sə­ciy­yə­vi­dir. Əra­zi­cə bö­yük sa­hə tu­tan ix­ti­sas­laş­dı­rıl­mış bu böl­gə­lə­ri öl­kə­də qur­şaq­lar ad­lan­dı­rır­lar (mə­sə­lən, qar­ğı­da­lı qur­şa­ğı, buğ­da qur­şa­ğı və s.). Ha­zır­da bu qur­şaq­la­rın da­xi­lin­də be­lə ix­ti­sas­laş­dı­rıl­mış böl­gə­lər ya­ra­dıl­­mış­dır. Bir­ləş­miş Ştat­la­rın kənd tə­sər­rü­fa­tın­da aşa­ğı­da­kı ix­ti­­sas­­laş­dı­rıl­mış iri qur­şaq­lar da­ha ay­dın nə­zə­rə çar­pır.




    Yüklə 0,75 Mb.

    Dostları ilə paylaş:
  • 1   ...   190   191   192   193   194   195   196   197   ...   284




    Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
    rəhbərliyinə müraciət

    gir | qeydiyyatdan keç
        Ana səhifə


    yükləyin