Sual dünyanın siyasi xəritəsinin formalaşması Si­ya­si xə­ri­tə

Səth qu­ru­lu­şu. Çi­nin əra­zi­si qərb­dən-şər­qə doğ­ru meyl­li olub Ti­bet­dən Sa­kit okea­na qə­dər nə­həng pil­lə­lər­lə enir. Öl­kə­nin ən hün­dür nöq­tə­si Eve­rest ən al­çaq nöq­tə­si Tur­fan- Pen­di çö­kək­li­yi­ (154 m). Öl­kə­nin rel­ye­fi müx­tə­lif­li­yi ilə se­çi­lir. Şi­mal­dan-cə­nu­ba, şərq­dən-qər­bə struk­tur is­ti­qa­mət kə­si­lir, 3 bö­yük tə­bii zo­na­ (Cə­nub-qərb, Şi­mal-qərb və Şərq) ayı­rır. Bi­rin­ci zo­na Ti­bet yay­la­sı­nı əha­tə edir. hün­dür­lük 4000 metr­dən yük­­sək­dir. dağ­lar­da yük­sək­lik 5000-6000 met­­rə ça­tır. Ti­bet yay­la­sı şi­mal­dan yük­sək dağ sis­tem­lə­ri Kun­­lun, Nan­şan, cə­nub­da və qərb­də Hi­ma­lay və Qa­ra­ko­rum ilə əha­tə­­lə­nir. Yay­la­nın şərq his­sə­sin­də Sı­çu­an çö­kək­li­yi yer­lə­şir. İkin­ci zo­­na­ya Kaş­kar və Cun­qar dü­zən­lik­lə­ri - Tyan-Şan sil­si­lə­si, Qo­bi, Ala­şan, Or­dos yay­la­la­rı ayı­­rır. Or­dos­dan cə­nub­da qa­lın na­rın tor­paq­la ör­tü­lü Lyos yay­­la­sı yer­lə­şir. Yay­la də­rə­lər və yar­ğan­lar­la par­ça­lan­mış­dır. Üçün­­cü Şərq zo­na bö­yük dü­zən­lik­lər, dağ qur­şaq­la­rı və on­la­rın qol­la­rı­nı əha­tə edir. Şi­mal-şərq­də sıx məs­kun­laş­mış Dun­bey dü­zən­li­yi-Bö­yük və Ki­çin Xin­qan və Çan­­bay­şan dağ sis­tem­lə­ri ilə əha­tə olun­muş­dur. Sa­rı də­niz sa­hi­li bo­yu ge­niş Bö­yük Çin dü­zən­li­yi -Dun­bey dü­zən­li­yi ilə Şan­xay­qu­an dəh­li­zi ilə bir­lə­şir. Bu dəh­liz Sa­rı də­ni­zin Lyao­dun kor­fə­zi bo­yun­ca uza­nır. Çi­nin cə­nub-şərq ra­yo­nu çö­­kək­lik­lər və çay də­rə­lə­ri ilə növ­bə­lə­şən dağ sil­si­lə­lə­ri və tə­pə­lər­lə ör­tü­lü­dür.

Də­niz sa­hil­lə­ri şi­mal­da dü­zən­lik­dir və zə­if par­ça­­lan­mış­dır. Şan­dun və Lyao­dun ya­rı­ma­da­sın­da sa­hil­lər yük­sək və qa­ya­lı­dır. Yants­zı ça­yı­nın mən­sə­bin­dən cə­nub­da sa­hil xət­ti kəs­kin par­ça­lan­mış­dır. öl­kə­nin 3/4 his­sə­si dağ­lar, yay­la­lar, çö­kək­lik­lər­dən iba­rət­dir. Kənd tə­sər­rü­fa­tı və məs­kun­laş­ma üçün əl­ve­riş­li olan dü­zən­lik­lər 12 % təş­kil edir-öl­kə­nin şər­qin­də­dir.