Süleyman sani axundov seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ

Milli Kitabxana

370

din  diksinib  qalxdı  və az  qaldı  ki,  ağacdan  yıxılsın.  Zavallı  uşağın  ürəyi  elə

atlanırdı  kt,  deyəsən  bu  saat  partlayıb  çıxacaqdır.  Bir  azdan  sonra  yenə səs  təkrar

oldu. Ancaq bu səfər Nurəddin qorxmayıb dedi:

-

Bayquşdur, ulayir. O vaxt kəndə gedəndə də bizi qorxutdu.

Bu  ittifaqdan  sonra  daha  Nurəddin  yata  bilmədi.  Bütün  bədəni  ağrıyırdı.

Gecenin  qaranlığı,  meşənin  vahiməsi  yalnız  uşağa  deyil,  hətta  böyük  adama  da

qorxu hissi gətirirdi. Amma Nurəddin bu halətə şükür edirdi:

-

Hərgah Əmiraslan  ilə Gülpərinin  danışığını  eşitməsəydi,  indi  meyidim

qırx arşın quyunun dibində idi. Ah, bircə özümü Bahara çatdırsaydım, ürəyim sakit

olardı.

Nurəddin  fikrə getdi.  Bütün  keçmişi  gözünün  qabağından  bir-bir  gəlib  keçdi.

Budur,  balaca  uşaqdır.  Ata  və anası  ona  hər  gün  bir  şey  bağışlayırlar  ki,  onu  şad

etsinlər.  Budur, əvvəlinci  dəfə məktəb  formasını  geyib  məktəbə gedir,  anası  onu

qucaqlayıb  şirin-şirin  öpür  və sevindiyindən  ağlayır...  Ah,  o  gözel  günlər  nə tez

keçdi...  Qara  günlər  başlandı.  Anası  öldü,  Gülpəri  gəldi.  Atası  öldü,  İmamverdi

gəldi.  Sonra  Bahar...  Köç... Əmiraslan...  Yenə İmamverdi...  Yenə Əmiraslan...

Gülpəri... Püstə qarı. Qəm və qüssə, zavallı yetimin ürəyini elə aldı ki, daha səbir

eləməyib hönkürtü ilə ağlamağa başladı. Bu ağlamaq Nurəddinin ürəyini boşaldıb

sakit  etdi.  Bir  azdan  sonra  Nurəddin  yenə yuxuya  getdi.  İkinci  dəfə Nurəddini

qarğalar yuxudan oyatdı.

Demə Nurəddin  yatan ağacın  başında bir qarğa  yuvası  varmış. Sübh  vaxtı ana

qarğa  balaları  üçün  yem  dalınca  uçanda  qəflətən  ağacda  bir  qaraltı  gördü.  Qarğa

əvvəl  səssiz,  budaq-budaq  atılıb  diqqət  yetirdi  ki,  görsün  bu  qaraltı  nədir.  Elə ki,

düşməni  olan  insan  olduğunu  yəqin  etdi,  bir  elə qarıltı  saidı  ki,  bir-iki  dəqiqənin

ərzində meşənin  qarğalarını  yuvasının  başına  cəm  etdi.  Köməyə gələn  qarğalar

bunun səsinə səs verib elə qarıltı saldılar ki, deyəsən bu saat meşəni dağıdacaqlar.

Nurəddin əvvəl  gözlərini  açanda  harada  olduğunu  bilmədi.  Sonra  huşu  özünə

gəlib  ağacda  yatdığı yadına  düşdü.  Nurəddinin  tərpənməsi  qarğaların  qarıltısını

artırdı. Ələlxüsus ata və ana qarğa Nurəddinin başı üstünü alıb elə həşir saldılar ki,

deyəsən  bu  saat  onu  dimdikləyib  yerə salacaqdılar.  Nurəddin  işi  belə görəndə

ağacdan  enməyə başladı.  Qarğaların  səsinə yol  ilə gedən  bir  qoca  dilənçi  oraya

gəldi. Nurəddin bunu gorüb, ağacdan düşmək istəmədi. Yolçu dedi:

-

Oğlum, quşun yuvasını dağıtmaq günahdır.

---

Milli Kitabxana

371

-

Mən yuva dağıtmıram əmi, - deyə Nurəddin cavab verdi.

-

Bəs bu səhər ertəsi orada nə qayırırsan?

-

Mən bu gecə burada yatmışdım.

-

Nə üçün ağacda yatmışdın, oğlum?

-

Gündüz yolu azıb meşədə qaldım, onun üçün burada yatmışdım.

-

Ağacdan  düş,  oğlum,  mən  səni  evinizə apararam.  Nurəddin  bu  təklifdən

qorxub titrəyə-titrəyə belə cavab verdi:

-

Mənim  evim  yoxdur, əmi.  Mən  atasız-anasız  bir  yetiməm.  Dilənçi

Nurəddinin titrəməsini görüb dedi:

-

Məndən qorxma, oğlum, mən də elsiz-obasız bir qoca yolçuyam.

Kəndlərdə dilənirəm. İndi şəhərə gedirəm.

Dilənçinin açıq üzündən və mehriban danışığından Nurəddin ürəklənib düşdü.

-

İndi söylə gorüm, oğlum, sən kimsən və haraya gedirsən?

-

Əmi, acından ölürəm, qabaqca bir şeyin varsa ver yeyim, sonra əhvalatımı

sənə nağıl edərəm.

Dilənçi  dağarcığından  bir  qədər  quru  çörək  və soğan  çıxarıb  Nurəddinə verdi.

Nurəddin  alıb  şirin-şirin  yeməyə başladı.  Nurəddinə ömründə heç  bir  xörək  belə

ləzzət verməmişdi.

Aclığını  bir  qədər  dəf  edəndən  sonra  Nurəddin  bəlalı  başına  gələn  hadisələri

tamamilə dilənçiyə nağıl etdi.

-

Əmi,  məni  evimizə çatdırsan,  Bahar  sənə hər  nə istəsən  verər, - dəyə

Nurəddin dilənçiyə yalvardı.

-

Qorxma,  oğlum,  səni  aparıb  evinizə verərəm.  Ancaq  gərək  səbir  edəsən.

Sizin  şəhər buradan xeyli  uzaqdır, pul da yoxdur ki,  vaqon ilə gedək. Buranın iki

yüz verstliyində bir böyük şəhər var. Orada mənim bir qohumum var. Onun yanına

gedərik, bəlkə ondan pul tapdıq. İndi gedək.

Bu halda dilənçinin nəzəri Nurəddinin paltarına düşdü:

-

Yox,  belə yaramaz  gərək  üstünü  dilənçi  üstünə oxşadaq, - bunu  deyən

yolçu,  qoltuğundakı  köhnə paltarı  ki,  ona  allah  payı  vermişdilər,  Nurəddinə

geyindirdi və bir cındır yaylıq ilə başını örtdü.

-

Hə, indi hazırsan, gedək.

Hər  ikisi  yola  düşdü.  Dilənçi  paltarı  Nurəddini  elə dəyişdirmişdi  ki,  onu

tanımaq mümkün deyildi. Yol ilə bir saata qədər getmişdilər ki, daldan bir çaparaq

atlı goründü. Nurəddin dönüb baxanda canına titrəmə düşdü.

-

Əmi, bu gələn Əmiraslandır. Məni axtarır, Durma qaçaq.

---