Süleyman sani axundov seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ

Milli Kitabxana

103

Onlar kağızın nə olduğuna fikir verməyib möhürdən qorxurlar.

A ğ a S a l e h. Molla əmi, biz sənlə zarafat edirdik.

V ə l i b ə y və A ğ a Ş i r ə l i.  Buyurunuz  bizə qonaq  olunuz.  Molla

Nəsrəddin.  Görürəm  mənim  gəlməyimdən  ovqatınız  təlx  olubdur.  Çox  şadıq.

Keçmiş günahlarımızı boynumuza alırıq.

A ğ a Ş i r ə l i. Xeyr, xeyr. (Oxuyurlar.)

Söylədik aldatmıyalım fəhləni, fəhləni,

Əldə də oynatmayalım fəhləni, fəhləni.

Yer verin azad eliyək kəndlini, kəndlini

Dəhridə dilşad eliyək kəndlini, kəndlini

Biz vəli bunlara qulaq vermədik, vermədik

Bu gələcək işləri biz görmədik, görmədik.

Pərdə

ÜÇÜNCÜ  ŞƏKİL

Səhnə bir  küçə göstərir,  Molla Nəsrəddin  sabiq  ağaların əlindən  xilas  olduqdan  sonra

kommunxoz  idarəsinə getmək  istəyir. Lakin  o  sözü  unudub  küçədən  gedən  adamlardan

soruşmaq istəyir. Rəcəb ilə Cavadı dayandırıb soruşur.

M o l l a N ə s r ə d d i n. A yoldaşlar, bircə dayanın, sizdən bir soruşmalım

var.

R ə c ə b. Bizim molla ilə yoldaşlığımız tutmaz. Bizim sənətimiz başqa şeydir.

C a v a d. Rəcəb, qoy  kişi  sözünü desin. Kim bilir, bəlkə yoldaşlığımız tutdu.

Görmürsən ki, bura adamına oxşamır. Bəlkə molla libasında... o söz.

R ə c ə b.  Doğru  deyirsən.  Molla əmi,  buyur  görək,  bizdən  nə soruşmaq

istəyirsən?

M o l l a N ə s r ə d d i n. Sizdən bir söz soruşmaq istəyirəm. Ancaq yadımdan

çıxıbdır.  Nə edim,  qoca  kişiyəm,  hafizəm  yoxdur.  Pinəçi  Qafar  ilə Mirzə Fərəc

öyrətdilər, yenə də unutdum. Belə qozdur, xozdur, buna oxşayan bir sözdür.

C a v a d. Molla dayı, bizdən çəkinmə, malıym əsil adını de.

R ə c ə b.  Molla əmi,  biz  də aramızda  sövdə edəndə guya  qoz  alırıq,  kişmiş

satırıq, deyirik. Lakin əsil alış-verişimiz başqa şeydir... o söz.

---

Milli Kitabxana

104

M o l l a N ə s r ə d d i n. A balam, mən sizi başa düşə bilmirəm, açıq danışın.

C  a  v  a  d. Düzü,  biz  qızıl  alış-verişi  edirik.  Bizə speklyant  deyərlər.  Sən,

deyəsən, İrandan gəlmişsən. Qrandan, lirədən, dollardan nəyin var isə qiymətini de,

sövdəni başlayaq.

M o l l a N ə s r ə d d i n. Düzdür,  mən  İrandan  gəlmişəm,  lakin  siz  deyən

şeylər məndə yoxdur.

R ə c ə b.  Sənə demədim  ki,  bizim  molla  ilə yoldaşlığımız  tutmaz.  Onlardan

kim xeyir görmüş ki, biz də görək.

C a v a d. Rəhmətliyin oğlu, bizi işdən, gücdən qoyubdur ki, nə var, sizdən söz

soruşacağam.

R ə c ə b. Gəl gedək. İndi malakan bağında rəqiblərimiz işlərini düzəltdilər.

C a v a d. İndi allah bilir, bu qoca kaftar bizə neçə milyon zərər vurdu!

Gedirlər.

M o l l a N ə s r ə d d i n. Bolşeviklərin də möhtəkirliklərlə bacarmadıqlarını

görürəm! (Erməni keşişini görüb.) Axper, bir dayan!

K e ş i ş.  Kila  niyə dayanmıram,  dayanaram.  Görürəm  sən  də mən  dərdlisən.

Gəl  iki  badbaxt  ürəyimizi  bir-birimizə boşaldax.  Kila,  a  Molla!  Gördün  ki,  bu

şeytan bolşeviklər biz ruhanilərin başına nə gətirdilər?

M o l l a N ə s r ə d d i n. Nə gətirdilər, axper?

K e ş i ş. Daha  nə gətirəcəklər?  Kila,  bu  evi  bərbad  olmuş  bolşeviklər

çörəyimizi kəsdilər.

M o l l a N ə s r ə d d i n. Necə?

K e ş i ş. İndi  heç  kəs  gəlib  bizə kəbin  kəsdirmir.  Hamı  dindan,  masapdan

çıxıbdır.  Kila,  indi  oğlan  qıza  deyir:  Bana  gələrsən?  Kila,  qız  da  oğlana  deyir,

gələrəm. İş bunla qurtarır. Daha bizə işləri yoxdur.

M o l l a N ə s r ə d d i n. Axper, burada təqsir kimdədir?

K e ş i ş. Kimdə olacaq? Əlbəttə, bolşeviklərdədir.

M o l l a N ə s r ə d d i n. Xeyr, axper, bizdədir. Biz din, məzhəbilə alış-veriş

edib ciblərimizi pul ilə doldururduq. Molla ilə keşişin cibinin böyüklüyü də zərb-

məsəl olmuşdur.

K e ş i ş. Ban elə bildim ki, molladan bolşevik olmaz. Sən, kila, bolşeviklərin

atasısanmış. Banım sənlə söhbətim tutmaz. Kila, xudahafis. (Gedir.)

---