Süleyman sani axundov seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ

Pərdə

---

Milli Kitabxana

119

QARANLIQDAN İŞIĞA

Bir pərdəli pyes.

İŞTİRAK EDƏNLƏR

O ğ u z - qoca bir türk.

U l u ğ - onun oğlu.

Ə b d ü s s ə l a m - qoca bir ərəb.

Q a s ı m - onun oğlu.

Z e y n əb - onun qızı, Uluğun namizədi.

C ə m ş i d - qoca bir fars.

Q u b a d - onun oğlu.

F i r ə n g i z - onun qızı.

B a h a d ı r - qoca bir hindli.

Ə k b ə r - onun oğlu.

L i-x u n-c a n ğ - qoca birçinli,

X u n-x u z - onun oğlu.

M a r z a v a n - əcinnə jandarması.

C u r c a n - əcinnə komandanı, Daxnaşın pəhləvanı.

İ k i m ə m u r.

Bir taqım əcinnə qoşunu.

Səhnə qaranlıq bir mağara içini göstərir. Pərdə qalxdıqda cavanlar ayaq üstə və qocalar

oturmuş görünür.

Ə b d ü s s ə l a m.  Ey  Oğuz  oğlu  Uluğ,  bizi  buraya  toplamaqdan  məramın

nədir? Bilmək istərik.

C ə m  ş  i  d.  Ey  Oğuz  oğlu,  qəlyanımın vaxtıdır,  deyəcəyini  tez  söylə,  dözə

bilmirəm.

L i-x u n-c a n ğ. Ey Oğuz oğlu, tiryakim qaldı. Mətləbini əcələ söylə.

U l u ğ. Ey əhli zülmət! Bu qaranlıq dünyada əsrlərcə yatdığın yetər, bu qədər

sərxoş olub alçaqlara qul olduğun yetər, həşərat kimi ayaqlar altında süründüyünüz

yetər. Qəflət  yuxusundan ayıl. Acizliyi, zəifliyi burax. Kim olduğunu düşün. Səni

işıqdan  məhrum edib bu qaranlığa salan divləri, cinləri  yıx, əz, qır, özünü onların

zülmündən xilas et. Bu zülmət aləmindən işıqlı dünyaya çıx!..

---

Milli Kitabxana

120

B a h a d ı r. Ey Oğuz oğlu, nə söyləyirsən? Məyər bu zülmət aləmindən başqa

bir qeyri dünya da var?

U l u ğ. Bəli, var. Onun adı işıqlı dünyadır. Onu yüksək intəhasız fəzadan günəş

işıqlandırır.  İşıqlı dünyanın  gözəlliyi  vəsfə gəlməz.  Yaşıl  mənzərəli  dağlar,

üzərindən şıqqıltı ilə axıb mühitlərə tökülən nəhrlər, qayalardan fəvvarələnib uçan

şəlalələr,  çiçəklərlə bəzənmiş  çəmənlər,  seyrəngahlar,  gülşənlər,  onlarda  ötüşən

quşlar,  uçuşan  rəngbərəng  pərvanələr,  müxtəlif  heyvanlar  işıqlı  dünyanı

zinətləndirir...

Ə b d ü s s ə l a m. Ey Oğuz oğlu, toxda, əcaba əfsanəyi söyləmək üçünmü bizi

buraya toplamısan.

L i-x u n-c a n ğ. Ey Oğuz oğlu, elə nağılları bu çocuqlara söylə, biz qocaları

belə xürafat ilə aldada bilməzsən.

C ə m ş i d. Ey sükuta getmiş Oğuz! Oğlun dəli olmuş, başına çarə qıl.

Ə b d ü s s ə l a m. Oğuz, bu gündən əhdimiz pozulur. Mən qızım Zeynəbi belə

sərsəriyə vermərəm.

O  ğ  u  z.  Ey Əbdüssəlam, əhdini  tez  pozursan.  Uluğ  sərsəm  olmuşdur, - bu

doğru, fəqət onu əqlə gətirmək asandır.

U l u ğ. Ey mənə cünun nami verən əhli-zülmat! Mən söylədiyim əfsanə deyil,

həqiqətdir. Mən o işıqlı dünyanı bütün vücudumla hiss edirəm, görürəm, eşidirəm.

Sizlər isə paslanmış, qabarlanmış əqlinizlə qüvvətdən düşmüş, zəifləşmiş hissinizlə

onu dərk edə bilməyirsiniz.

Səhnə dalından kamança səsi gəlir.

Ah...  Yenə qulağıma  o  dünyanın  musiqi  sədası  gəlir...  Dinləyin,  dinləyin...

Eşidirmisiniz?

Q o c a l a r. Eşitmirik.

U l u ğ. Eşitməyirsiniz, çünki karsınız...

Yuxarıdan ağ işıq görünür.

Bax... bax... o səmadəki nuri görürmüsünüz?

Q o c a l ar. Görmürük.

U l u ğ.  Görmürsünüz,  çünki  korsunuz.  Ey əhli-zülmət!  Mən  Oğuz  oğluna

inanınız.  Bu  divlər  tərəfindən  hörülmüş  sədləri  yıxıb,  bu  qayaları  dəlib  deşərəm,

sizi  bu  zülmətdən  işıqlığa  çıxardaram.  Hər  kəs  mənə inanırsa,  bu  qırmızı  inqilab

bayrağı altına gəlsin.

Qırmızı bayrağı qaldırır.

---