Sumqayit döVLƏt universiteti

46.Vizuallaşdırmanın mahiyyəti

İkinci fəsildə yalnız kontrollerin quruluşu, konfiqurasi­ya­sı və proqramlaşdırılması məsələləri­nə baxılmışdır. Texnoloji prosesin gedişinə nəzarət, onun işinə bu və ya digər dərəcədə müdaxilə etmək isə həmin səviyyədə mümkün deyil və ya əlavə texniki vəsaitlərdən istifadə etmək lazımdır. Bu isə kontrollerin tətbiqinin effektini azaldır. Qeyd etmək lazımdır ki, lokal cihazlarla idarə edilən texnoloji pro­seslərdə bu məsə­lələr böyük sahələrdən ibarət operator otaqla­rında panellərdə yerləşmiş göstərən, özüyazan cihazlar və idarəedici vəsaitlər vasi­tə­­silə yerinə yeti­rilir.

Kontrollerli idarəetmə sistem­lərində isə texnoloji prosesin gedişinə nəzarət və idarəetmə məq­­sədilə müdaxilələr virtual vizual­laşdırma (görün­tülə­mə) vəsait­lə­rinin köməyi ilə həyata keçirilir. Vizual­laşdırma vəsaitləri əsasən ekranı olan operator panellərindən ibarət­dir. Xüsusi hallar­da idarəetmə şəbəkəsinə qoşulmuş kompüter dis­pleylərindən də istifadə etmək olar. Belə vəsaitlərlə təchiz edilmiş operator otaqları dəfələrlə kiçik sahədə, hətta, bəzən opera­tor paneli idarə edilən prosesin ərazi­sində qoyul­muş dayaqda yerləşir.

Texnoloji prosesə nəzarət və onun idarə edilməsinə müda­­xi­lə vizuallaşdırma vəsaitlərinin ekranında idarə edilən texno­lo­ji prosesin sxemi və həmin sxemin münasib yerlərində nəzarət olunan parametrlərin ədədi qiymətini və ya zamana görə dəyiş­məsini göstərən, müdaxilə etməni təmin edən virtual cihazların vasitəsilə həyata keçirilir.

Müxtəlif vizuallaşdırma sistemləri mövcuddur: WinCC Flexible, SCADA, LabVIEW SCADA, TİA və s. Bu system­lərin hər birinin özünə məxsus xüsusiyyətləri vardır. Bu fəsildə WinCC Flexible vizuallaşdırma sistemi öyrənilir. Sistemin imkanları kifayət qədər genişdir. Vəsaitdə vizuallaşdırmanın ümumi prinsipləri, daha çox rast gəlinən idarəetmə işlərinin vizuallaşdırılma qaydaları öyrənilir.