T. C. Ankara üN Đ vers đ tes

            3.4.2.2 Gerçek Dışılık  Đfade Eden Karşılaştırma Cümleleri 
 
a)
 
als ob /als wenn/ wie wenn; als+ Konjunktiv II    
          Eğer  gerçek  olmayan,  yalnızca  hipotez  olarak  kabul  edilen  bir  durumla 
karşılaştırma  yapılırsa,  o  zaman  ‘eşitliğin  varsayımsal  bağlantısı’  söz  konusudur.  Bu 
bağlantıyı  ifade  eden  bağlaçlar    als  ob  (als  wenn,  wie  wenn);  als+  Konjunktiv  II’dir. 
Bu  yan  cümlede  gerçek  dışı  bir  kıyaslama  (irrealar  Vergleich)    vardır.  Als  ob  yan 
cümlesi bütün metin türlerinde görülürken, als cümlesi yalnızca edebi dilde görülür.  
            Sie lebt so, als ob/als wenn/ wie wenn sie eine Millionärin wäre. 
            O bir milyonermiş gibi yaşıyor. 
 
           Bu  kıyaslama  cümlesinde  yüklem  (wäre),  en  sonda  yer  alır.  Edebi  dilde 
kullanımı sık  görülen als cümlesinde ise, yüklem bağlacın hemen yanında bulunur. 
 
           Sie lebt so, als  wäre  sie eine Millionärin.  
           O bir milyonermiş gibi yaşıyor. 
            Bu  kiplik  yan  cümlesinde  algı  ve  izlenimlerin  kıyaslama  olarak 
betimlenmesinde dilek kipi (Konjunktiv) duyularda  yanılgı olasılığını  (Örn.1)  ifade 
eder. Ya da kıyaslamadaki öznelliği (Örn. 3) vurgular. 
 

---

 
93 
             Örn. 1:  
           Ich hatte plötzlich das Gefühl, als hätte sich das Wasser abgekühlt. 
          Birdenbire su soğumuş gibi  hissettim. 
           Yukarıdaki  cümlede  duyularda  yanılma  olasılığı  anlatılarak  kiplik  anlam 
oluşmaktadır. 
           Genel  olarak  halk  dilinde  ve  konuşma  dilinde  görülen,  ama  aşağıdaki  gibi 
bazen  edebi  metinlerde  de  yer  alan    haber  kipinin  (Indikativ)  wie  wenn  ya  da  als  ob 
yan cümlelerinde kullanımı, kıyaslanan   iş, oluş ve eylemin  gerçeğe yakın bir olasılık 
olduğunu vurgular.  
           Örn.2: 
        "Das war zuerst, als wenn man beim Zahnarzt sitzt, der eine Wurzel mit der Zange   
         gepackt hat und zieht,.." (DÖBLIN, 1991: 8)
 
         Bir kökü kerpetenle kavrayıp çeken diş hekiminin koltuğunda  sanki  ilk kez  
         oturuluyor gibiydi,… 
           Yukarıdaki 2. örnekte  als wenn ile birlikte haber kipi  kullanılarak  bu cümlede 
geçen eylemin  gerçeğe   yakın   bir olasılık olduğu vurgulanmıştır. Bu nedenle Türkçe 
karşılığını    
[
–yor gibi
]
    biçimbirimleriyle;    ya   da    cümleye    sanki   sözcüğü  ekli  
[ 
sanki –yor gibi
]
 biçimbirimleriyle  ifade edebiliriz. [-yor]  şimdiki zaman haber kipi 
biçimbirimi  olması  açısından,  söz  konusu  olan  eylemdeki  gerçeğe  yakın  olasılık  bu 
ş
ekilde  ifade edilebilir.  
 
           Konjunktiv II, iş, oluş ve eylemin gerçek dışılığını ya da varsayımı Konjunktiv 
I’e  göre  daha    açık  vurgulayan  bir  kiptir.  Bu  nedenle  gerçek  dışılığın    vurgulandığı  
ifadelerde als ve als ob yan cümlelerinde Konjunktiv II’nin kullanımı tercih edilir. 

---

 
94