T. C. Okan üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ havacilik iŞletmelerinde yer hizmetleri alaninda muhasebe ve vergi uygulamalari

3.1.1.8. Gözetim ve Yönetim 
Üçüncü kişiler tarafından yapılan gözetim ve yönetim uçuş öncesi yapılabileceği gibi 
uçuş sonrası da yapılabilmektedir. Gözetim ve yönetim kapsamında yapılabilecek 
işlemler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
67
 

Taşıyıcı ile üçüncü kişiler arasındaki akitlere istinaden, yer hizmeti 
uygulamalarını gözetmek ve koordine etmek için havaalanında bulunmak. 

Taşıyıcının tayin olunan temsilcisi ile irtibat kurmak 

Üçüncü şahısların, operasyon verileri ile Taşıyıcının gereklerinden 
zamanında haberdar olmasını sağlamak. 
64
Ufuk, Çevik, “Türkiye’de Sivil Havacılık Sektörü ve Sivil Havacılık Sektörüne Sağlanan Devlet 
Desteği”, Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir, 1996, s.41. 
65
Güngör, s.42. 
66
Web_30, E.T. 8.10.2015. 
67
Web_31, E.T. 3.11.2015.

---

33 

Yer Hizmetleri Şirketlerinin, yer hizmetlerini yapabilmeleri için gerekli 
personel, teçhizat, malzeme ve dokümantasyonunun mevcudiyetini, 
hizmetlerinin hazırlığını kontrol etmek. 

Gerekli belgeler dahil, tüm yükün hava aracına yükleneceği zaman, hazır 
olmalarını kontrol etmek. 

Hava aracını varışta karşılamak ve mürettebatla irtibat kurmak. 

Mürettebattan brifing almak, aksaklıklar, tarifedeki değişikleri veya diğer 
konularla ilgili bilgi vermek. 

Rutin olmayan konularda gerektiği gibi karar vererek yer hizmetlerinin 
gözetmek ve koordine etmek. 

Operasyon mesajlarının dağıtımını kontrol etmek. 

Bagaj, kargo, posta ve kaybolmuş veya bulunmuş eşyaların takibini kontrol 
etmek, gerekirse araştırmak. 

İstasyon seyir defterine aksaklıkları kaydetmek ve ilgili talimatlara uygun 
olarak taşıyıcının temsilcisini haberdar etmek.
Havacılık sektöründe yer hizmetleri imkânı sunan işletmelerin yönetim fonksiyonları 
ise aşağıdaki gidi sıralanabilir:
68

Taşıyıcının ihtiyaçlarına uygun olarak, yerel usuller geliştirmek ve 
sürdürmek. 

İstendiği gibi, taşıyıcıya ait tüm haberleşme için gerekli işlemleri yapmak. 

Raporlar/İstatistikler ve belgeleri hazırlamak, göndermek ve dosyalamak ve 
taşıyıcı veya yerel koşullar dolayısıyla gerekebilecek diğer yönetimsel 
icraatları yerine getirmek.

Taşıyıcının el kitapları, sirküler vb. gibi hizmetlerin icrasına ilişkin 
yayınlarını tutmak ve takip etmek. 

Taşıyıcı ile anlaşmaya varıldığı gibi, faturaları, malzeme siparişlerini, yer 
hizmetleri hesap pusulalarını, iş emirlerini vb. gibi belgeleri taşıyıcı adına 
kontrol etmek imzalamak ve iletmek. 
68
Web_31, E.T. 20.10.2015. 

---

34 

Sahibi olduğu temsil ruhsatıyla birlikte gözetim ve yönetim ruhsatı aldığı 
havaalanı için hava taşıyıcısı adına uçuş izni (permi) ile ilgili işlemleri 
yürütmek.
Ülkemize sefer yapan yabancı hava yolları ile üçüncü şahıslar arasında koordine 
kuran, işlemlerini yürüten, havayolu kuruluşları adına yer hizmetleri faaliyetlerini 
gözetleyen ve koordine eden gözetim ve yönetim kuruluşları, yer hizmetleri kapsamında 
önemli faaliyetleri yürütmektedir. Bu hizmetlerin tüm havaalanlarında yapılması ve 
uluslararası uygulamalara paralel olarak yürütülmesi için yoğun bir çalışma yapılmış ve 
Havaalanları Yer Hizmet Türleri ve Detayları Talimatı (SHY-150.10A) ' da 
değiştirilmiştir. 2002 yılı sonu itibariyle çeşitli havaalanları 50 adet gözetim ve yönetim 
çalışma ruhsatı bulunmaktayken, bugün itibariyle bu sayı 122' ye çıkmıştır.
69