T. C. Okan üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ havacilik iŞletmelerinde yer hizmetleri alaninda muhasebe ve vergi uygulamalari

 
BÖLÜM 4. YER HİZMETLERİ KURULUŞLARI İLE 
İLGİLİ HUKUKİ DÜZENLEMELER VE 
VERGİLEME 
Yer hizmeti veren kuruluşlar, Havaalanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği’nde (SHY-
22) belirtilen şartları sağlayarak çalışma ruhsatı alan kuruluşlardır. Yer hizmetleri 
kuruluşları, Havaalanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği, IATA ve/veya ICAO’nun 
belirlediği standart ve kurallar çerçevesinde hizmetlerini yapmak zorundadır. Yer 
hizmetleri kuruluşları veya hava taşıyıcıları her havaalanı ve her bir hizmet türü için 
ayrı bir çalışma ruhsatı almalıdır.
1944 Chicago Konferansı, havacılık alanında yapılmış ilk uluslararası hukuk 
konferansıdır. Konferans metninin de başında yazıldığı üzere konvansiyonun amacı 
havacılık yolu ile uluslararası diyalog ve barışı temin etmek ve olası havacılık ile ilgili 
anlaşmazlıklarından oluşacak gerilim ve ikiliği gidermektir. Bu konferansı baz alarak 
dünya daki sivil havacılık uyuşmazlıklarını gidermek ve uygulamada teklik sağlamak 
amacıyla ICAO (International Civil Aviation Organisation/Uluslararası sivil havacılık 
örgütü) kurulmuştur. ICAO, Birleşmiş Milletler çatısı altında faaliyet gösteren 
uluslararası bir örgüttür. (ICAO’nun resmi sitesinden alıntıdır) ICAO güvenliği 
sağlamak için SARP şeklinde kısaltılan “standartlar ve önerilen uygulamalar” belirler ve 
üye devletlerin bu standartlara uygun bir şekilde sivil havacılık faaliyetinde bulunmasını 
sağlar. Yılda bir kere toplanan ICAO konseyi ile dünya sivil havacılığında bu amaçların 
ne derecede başarıldığı, standartlara ne kadar riayet edildiği ve sektördeki gelişmeler 
tartışılır ve yeni hareket raporları oluşturulur. ICAO’nun organları, Meclis (The 
Assembly), Konsey (The Council) ve Sekreterliktir. (The Secretariat) ICAO SARP’ları 
ile Türkiye de üye bir devlet olarak bağlıdır. Çıkarılan kararlar ve Chicago 
konvansiyonu kararları, Sivil Havacılık Kanunu ile iç hukuka aktarılmıştır. 2920 sayılı 
Türk Sivil Havacılık Kanununun 1. maddesinde; devamlı ve hızlı gelişme gösteren, ileri 

---

72 
teknolojinin uygulandığı, sürat ve emniyet faktörlerinin büyük önem taşıdığı sivil 
havacılık sahasındaki faaliyetlerin ulusal çıkarlarımız ve uluslararası ilişkilerimize 
uygun bir şekilde düzenlenmesi amaçlanmaktadır.
111
Yer hizmetleri ile ilgili kanunun 44. maddesinde; ulaştırma bakanlığı, 
havaalanlarında, yolcu ve yük trafiğinin her türlü hizmetlerin çağdaş sivil havacılık 
ilkelerine ve ülke çıkarlarına uygun bir biçimde yürütülmesi amacı ile gereken 
önlemleri almaya ve aldırmaya yetkilidir şeklinde açıklama ile hizmetlerin yürütülme 
şekli belirlenmiştir. 
Kanunun 5. bölüm 1. maddesinde; yönetmeliğin amacı, 2920 sayılı Türk Sivil 
Havacılık Kanunu’nun 44. maddesi gereğince, havaalanları yer hizmetlerinin 
uluslararası seviyede yapılmasını sağlamak için, uygulanacak usul ve esasları 
düzenlemek ve bu hizmetlerle ilgili ücret tarifeleri belirlenmektedir
.