T. C. Ondokuz mayis üNİversitesi sağlik biLİmleri enstiTÜSÜ periodontoloji anabiLİm dali
Yüklə 1,71 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
2.8. Dişeti Oluğu Sıvısı (DOS)
DOS, kan plazmasından köken alan, dişeti oluğunda farklı bileşimlerde bulunan ve dişeti oluğunun ekolojisini belirleme özelliğine sahip eksudatif bir biyolojik sıvıdır. DOS kendine has yapısı ile periodontal sağlık ve hastalık hakkında bilgi verme konusunda çok önemli bir yere sahiptir (Golub ve Kleinberg, 1976; Akpınar ve Marakoğlu, 2002).
DOS, periodontal durumun tespitinde kullanılan önemli bir teşhis kriteridir. Enflamasyon ile artış gösterdiği bilinmektedir. DOS’daki değişiklikler yara yeri iyileşme sürecinde belirteç olarak kullanılmaktadır. DOS toplama, invaziv bir teknik olmaması ve hasta şikayeti olmadan kolay elde edilebilmesi nedeniyle periodontoloji çalışmalarında sıklıkla tercih edilmektedir (Rudin ve ark., 1970; Goodson, 2003).
Sağlıklı dişetinde DOS hiç yoktur ya da çok az vardır, DOS miktarı enflamatuvar olaylara bağlı olarak artış gösterir. DOS ölçümü pek çok metodla yapılabilir, günümüzde elektronik araçlarla DOS ölçümü hız kazanmıştır. Periotron cihazı DOS ölçümünde kullanılan elektronik bir cihazdır (Hatipoğlu, 2010; Oswal ve ark., 2010; Barbieri ve ark., 2013).
Periodontal tedavinin DOS hacmi üzerinde etkisi incelendiğinde sıvı hacminin periodontal tedaviyi takiben azaldığı bildirilmiştir (Bhardjaw ve ark., 2013).
Literatürde antienflamatuvar ilaçların ve antibiyotiklerin, DOS hacmi ve içeriğini etkileyebildikleri gösterilmiştir (Sorsa ve ark., 2011).
Sigara kullanan bireylerde DOS akışında geçici bir artış saptandığı bildirilmiştir (Bartold ve ark., 1998). Periodontitisi bulunan erişkin hastalarda tedavi öncesinde yapılan bir diğer değerlendirmede sigara kullanan bireylerin DOS hacminin sigara kullanmayan bireylere göre daha düşük olduğu görülmüştür (Bartold ve ark., 1998).
17
Sabit ortodontik tedavi gören bireylerde DOS hacminde ve DOS sitokin seviyelerinde değişim olduğu bildirilmiştir (Van Gastel ve ark., 2011).
Dişeti büyümesi bulunan bireylerde DOS akışında ve içeriğindeki MMP-8 seviyesinde artış olduğunu bildiren çalışmalar mevcuttur (Surlin ve ark., 2010). Dişeti büyümesi bulunan bireylerde yapılan bir başka çalışmada DOS içeriğindeki MMP-9 seviyelerinde değişim olduğu bildirilmiştir (Rauten ve ark., 2011). Bir çalışmada, Nd:YAG lazer ile periodontal tedavi gören bireylerde DOS IL- 1β ve MMP-8 seviyelerinde değişim olduğu bildirilmiştir (Eltas ve Orbak, 2012). Er:YAG lazerin periodontal tedavide kullanıldığı bir başka makalede, DYT uygulanan bireylerde DOS IL-1β ve TNF-α seviyelerinin DYT+Er:YAG lazer uygulanan bireylere göre daha yüksek bulunduğu bildirilmiştir (Dominquez ve ark., 2010).
Periodontal cerrahi sonrasında, DOS TGF-β1 seviyelerinin değerlendirildiği bir makalede, cerrahi sonrasında TGF- β1 seviyesinde kayda değer artış gözlendiği ve DOS’taki bu değişikliğin periodontal tamir ve rejenerasyonun değerlendirilmesinde önemli bir belirleyici olduğu bildirilmiştir (Kuru ve ark., 2004).
Verilen bilgiler ışığında bu çalışmada kronik enflamatuvar dişeti büyümesine sahip hastalarda split-mouth dizayn ile 4 farklı gingivektomi tekniğinin (Er:YAG lazer, Nd:YAG lazer, elektrokoter, konvansiyonel yöntem) 1. Klinik periodontal parametreler 2. Operasyon anında dişetinde oluşturdukları sıcaklık artışı ve tekrar başlangıç sıcaklığına dönüş süreleri 3. Operasyon sonrası iyileşme döneminde dişeti dokusundaki sıcaklık değişimleri 4. Epitelizasyon seviyeleri 5. DOS hacmi seviyeleri 6. Ağrı seviyeleri üzerine etkilerinin değerlendirilmesi amaçlandı.
|