T. Malikov O. Olimjonov moliya

 

---

Bahs-munozara yoki nazorat uchun savollar 
 

“Moliya” iborasi qanday ma’nolarni anglatadi?


Moliyaning vujudga kelish shart-sharoitlarini tushun-tirib bering.


Moliya va moliyaviy munosabatlarning mohiyati haqidagi 
tasavvurlar vaqt o’tishi bilan o’z ko’rinishini qanday o’zgartirib 
borgan?


Moliyaning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati, taraqqiyot qonuniyatlari, 
tovar-pul munosabatlarining qamrab olish sohasi va ijtimoiy takror 
ishlab chiqarishdagi roli nimalar bilan belgilanadi?


Tarixiy 
kategoriya 
sifatida 
moliyaning 
vujudga 
kelishi 
sabablarini izohlab bering.


Moliyaning 
ta’rifi.


Moliyaviy munosabatlarning farqlanuvchi xarakterli belgilarini 
ayting.


Moliya o’zining xarakterli belgilarini tushuntirib bering.


Moliya kimlar (nimalar) o’rtasida vujudga keladigan pul 
munosabatlarini ifodalaydi?


O‘zining moddiy mazmuniga ko’ra moliya nimalarni ifoda
etadi?


---


Moliyaviy munosabatlarning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati qanday 
savolning tadqiq qilinishi orqali namoyon 
bo’ladi?


Taqsimlash jarayonlarida moliyadan tashqari yana qanday 
iqtisodiy kategoriyalar ishtirok etadi?


Moliyaning baho, ish haqi, kredit va boshqa iqtisodiy 
kategoriyalar bilan o’zaro bog’liqligi va farqli jihatlari aytib bering.


Moliyaning mohiyati nimalar orqali namoyon 
bo’ladi?


Moliya qanday funksiyalarni bajaradi?


Moliyaning taqsimlash funksiyasi, eng avvalo, qayerda 
namoyon 
bo’ladi?


Asosiy daromadlar MDni moddiy ishlab chiqarish ishtirokchilari 
o’rtasida taqsimlash jarayonida qanday guruhlarga bo’linadi?


Qanday qayta taqsimlashlar natijasida ikkilamchi yoki “kelib 
chiquvchi” daromadlar tashkil topadi?


Moliya yordamida amalga oshiriladigan YaIM va MDni 
taqsimlash va qayta taqsimlashning pirovard maqsadini tushuntirib 
bering.


Moliyaning taqsimlash funksiyasi nimalarni amalga oshirishga 
imkoniyat va shart-sharoitlar yaratib beradi?


Moliya nazorat funksiyasining asosini nima tashkil etadi?


Moliya nazorat funksiyasining eng muhim vazifalari nimalardan 
iborat?


Bozor 
munosabatlariga o’tish sharoitida moliyaning nazorat 
funksiyasi nimalarga 
yo’naltiriladi?


Moliyaning nazorat funksiyasi amaliyotda qanday organlarning 
faoliyatlari orqali namoyon 
bo’ladi?


Moliyaning funksiyalari nima orqali amalga oshiri-ladi?


Takror ishla
b chiqarish jarayoni o’z ichiga qanday bosqichlarni 
oladi?


Takror ishlab chiqarish jarayonining har bir ishtirokchisi o’ziga 
tegishli bo’lgan daromadni qanday qismlarga bo’ladi?


Jami ijtimoiy mahsulot va yalpi ichki mahsulotning bir-biridan 
farqlari, ularning afzallik va kamchilik tomonlarini aytib bering.


Jami ijtimoiy mahsulotning umumiy taqsimlanish tartibi 
qanday?


Jami ijtimoiy mahsulot qanday ikki asosiy qismdan iborat?


Nega hukumatlari soliqlar orqali shaxsiy daromad-larni 
chegaralab (cheklab) qo’ygan mamlakatlarda iqtisodiyot o’sish 
bazasiga (asosiga) ega emas, deb qabul qilingan?


---


Iste’mol fondining tarkibiy qismlarini ayting.


Ijtimoiy iste’mol fondlarining asosiy qismi nima orqali amalga 
oshiriladi?


Takror ishlab chiqarish jarayonining har bir bosqichida moliya 
qanday shaklda va tartibda ishtirok etadi?


Taqsimlash jarayoniga davlat aralashuvining balans-lashtirilgan 
chegaralari buzilsa, butun takror ishlab chiqarish jarayoni 
buziladimi? Nega?


Turli ijtimoiy-iqtisodiy tuzumlarda moliyaning farq-lanishi 
qanday sabablar bilan belgilanadi?


Jamiyat hayotida moliya rolining oshib borishini nimalar
belgilab beradi?


Moliya qanday qilib umumiylik xarakteriga ega 
bo’ladi?


Quldorlik, feodal va kapitalistik ijtimoiy-iqtisodiy tuzumlarda 
moliyaning 
shakllanishi va taraqqiyoti qanday o’ziga xos
xususiyatlar bilan belgilanadi?


Muomalaga “finansi” (“moliya”) atamasini ilk bor kiritgan muallif 
kim?


Moliya bo’yicha ishlarning birinchi mualliflari qatoriga kimlarni 
kiritish mumkin?


XUII-XUIII asrlarda mol
iya fanini boyitishga o’zlarining munosib 
hissalarini qo’shgan nemis olimlari kimlar?


Mumtoz maktab vakillarining moliya to’g’risidagi ta’limotlarini 
qanday to’rtta asosiy yo’nalishga keltirsa bo’ladi?


XIX asr oxirlarining yetakchi moliyachi-olimlari qatoriga 
kimlarni kiritish mumkin?


Moliya sohasidagi ilmiy ishning birinchi rus muallifi kim va u 
nimalarning tarafdori 
bo’lgan?


Yu.Krijanich 
va 
G.Kotoshixinlarning 
moliya 
xususidagi 
qarashlarini tushuntirib bering.


XUIII asrning boshlarida moliya nazariyotchilarining yirik vakili 
kim hisoblanadi va uning moliya sohasidagi taklifini qanday 
ifodalash mumkin?


Rossiyada birinchi bo’lib kimning asarida “soliq” atamasi 
ishlatilgan?


Moliya to’g’risidagi birinchi rus monografiyasi kim tomondan va 
qachon yozilgan?


XIX asrning oxirlarida o’z asarlari moliya nazariyasini 
rivojlantirishga o’zining munosib hissasini qo’shgan rus olimlari 
kimlar edi? Ularning qanday asarlarini bilasiz?


---


Kimning nazarida moliya vosita yoki resurs emas, balki 
munosabatlardir?


XX asrning boshlarida moliyaga oid kimlarning asarlari paydo 
bo’ldi?


Sho’rolar davrida moliya fanining taraqqiy etishiga munosib 
hissa qo’shgan iqtisodchi olimlarni aytib bering.


Qur’oni Karim va Hadislarda qaysi islomiy soliqlar haqida 
qanday fikr va tavsiyalar berilgan?


“Avesto”da hamda “Alpomish”, “Go’ro’g’li” kabi doston-larda 
bayon etilgan moliyaga daxldor g’oya va fikrlarni aytib bering.


Marg’inoniy va Nizomulmulkning qaysi asarlarida moliya 
bo’yicha qanday fikrlar mavjud?


Al-
Farg’oniyning soliqqa tortish tartibiga qo’shgan nazariy va 
amaliy hissasining ahamiyati qanday?


Buyuk Temurning moliya fani va amaliyotini rivoj-lantirish 
sohasidagi xizmatlarini aytib bering.


Buyuk Bobur va boburiy Akbar moliya va soliq fani va 
amaliyotini qanday rivojlantirishgan?


Xoja Ubaydulloh Ahrorning moliya va soliq sohasida qilgan 
xizmatlarini tushuntirib bering.


Alisher Navoiy moliya fani va amaliyotini rivoj-lantirishda 
qanday xizmatlar qilgan?


O‘zbek mutafakkirlaridan yana kimlar moliya faniga daxldor 
asarlar yozishgan?


O‘zbek mutafakkirlarining moliya sohasidagi ta’li-motlarini 
o’rganishga qanday sabablar to’sqinlik qilyapti?


2016-2018 yillarda mamlakatimizda ajdodlarimiz merosini 
o’rganish sohasida qabul qilingan O‘zbekiston Respublikasi 
Prezidentining qarorlari va bu borada amalga oshirilgan chora- 
tadbirlar haqida gapirib bering.


---