T. Malikov O. Olimjonov moliya

Qarz 
kapitalning 
kontsentratsiyalashuvi 
koeffi-tsienti 
qarzning kapital umumiy summasidagi salmog’ini aniqlab beradi va 
uni formula yordamida quyidagicha ifodalash mumkin: 
K 
qk 
= Q 
k 
: B 
b 
 
Bu yerda: 
K 
qk 
- 
qarz kapitalning kontsentratsiyalashuvi 
koeffitsienti; 
Q 
k 
- 
qarz kapital (balans passivining 4- va 
5-
bo’limlari yig’indisi; 
B 
b 
- 
balans valyutasi (o’z va qarz kapital 
yig’indisi, ya’ni moliyalashtirishning 
umumiy summasi). 

---

Qarzning salmog’i qancha katta bo’lsa, XYuSning moliya- 
lashtirish tashqi manbalariga bog’liqligi, bundan kelib chiquvchi 
oqibatlar bilan birgalikda, shuncha yuqori bo’ladi. Yuqoridagi har 
ikkala koeffitsientlar bir-biri bilar uzviy 
bog’langan. Ularning 
bog’liqligi quyidagi ko’rinishga ega: 
K 
a 
+ K 
qk 
= 1 
 
Qarz va o’z mablag’larining nisbati koeffitsienti 
XYuS 
majburiyatlarining o’z mablag’lariga nisbati bilan aniqlanadi: 
K 
qu 
= M 
qk 
: O‘ 
k 
 
Bu yerda: 
K 
qu 
- 
qarz va o’z mablag’larining nisbati 
koeffitsienti; 
M 
qk 
- 
majburiyatlar (qarziy kapital); 
O‘ 
k 
- 
o’z kapitali (o’z mablag’lari). 
Qarz va o’z mablag’larining nisbati koeffitsienti o’z mablag’lari 
aktivlariga joylashtirilgan har bir so’mga XYuS tomonidan qancha 
qarz ma
blag’lar jalb qilinganligini ko’rsatadi. Hisobot davri davomida 
bu koeffitsient darajasining ortishi XYuS jalb qilinayotgan qarz 
mablag’larga 
bog’liqligining 
kuchayganligidan 
va 
moliyaviy 
barqarorligining pasayganligidan darak beradi. Bu koeffitsient 
avton
omlik koeffitsienti bilan bog’langan va bu bog’lanish quyidagi 
ko’rinishga ega: