T. Malikov O. Olimjonov moliya

mavsumiy baholar 
deb ataladi. Bunday 
baholar sotishning dastlabki bahosiga nisbatan ustama yoki 
chegirmani qo’llash yo’li bilan aniqlanadi va mavsum mobaynida 
amal qiladi. 
Dastlabki aniqlangan shkalaga muvofiq ravishda oldindan 
belgilangan holatlarda bosqichma-bosqich pasayti-riladigan tarzda 
aniqlanadigan 
mahsulotlarning 
bahosi 
bosqichli 
baholar
da 
belgilanadi. 
Baholar xususida ma’lumotlarni olish usuliga muvofiq 
baholar quyidagicha farqlanadi: 

---


ma’lumotnomaviy baholar; 

preyskurant baholar; 

hisob-kitobli baholar. 
Kataloglar, 
preyskurantlar, 
iqtisodiy 
jurnallar, 
ma’lumotnoma(spravochnik)lar va boshqa maxsus adabiyot-larda 
e’lon qilinadigan baholar 
ma’lumotnomaviy baholar 
deyiladi. Ular 
o’xshash mahsulotlarga baholarni belgilash (o’rnatish)da yoki 
baholarning 
darajasi 
va 
nisba-
tini tahlil qilishda mo’ljal 
(mo’ljallanuvchi) axborot sifatida foydalaniladi. 
Firmalarning 
preykurantlarida, 
ma’lumotnoma 
(spra- 
vochnik)larda va bosh
qa adabiyotlarda e’lon qilingan baholar 
preykurant baholar 
deb ataladi. 
Hisob-kitobli 
baholar 
individual buyurtmalar bo’yicha 
noandazaviy asbob-uskunalarning shartnomalarida, bitimlarida 
qo’llaniladigan baholardir. Bunday baholar mol etkazib beruvchi 
tomonidan har bir aniq buyurtma uchun uning texnikaviy va tijorat 
shart-sharoitlarini hisobga olgan holda hisob-kitob qilinadi va 
asoslanadi. 
Bozor turi (ko’rinishi)ga bog’liq ravishda 
baholar-ning 
quyidagi turlari mavjud: 

auktsion baholar; 

birja baholari( birja kotirovkalari); 

savdolar baholari. 
Sotib oluvchi tomonidan oldindan ko’rib chiqilgan tovarlar