T. S. Malikov moliya

3.7-nazorat uchun savol. 
VGI Corporation korporatsi­
yasining hisobotlariga ko‘ra 20x7-yilda kompaniyaning bitta 
aksiya hisobidan olgan sof foydasi 5,0 so‘mni tashkil etdi 
va u aksiyadorlarga bitta aksiya uchun 3,0 so‘m hisobidan 
dividend to‘ladi. Yil boshiga aksiyaning balans qiymati 30,0 

---

246
T.S.Malikov, N.H.Haydarov
so‘m, bozor qiymati 40,0 so‘m edi. Yil oxiriga kelib, ko‘rsat
­
kichlar 32,0 va 35,0 so‘mni tashkil etdi. ROE koeffitsiyenti 
va umumiy aksiyadorlik daromadliligi ko‘rsatkichini TSR (to
­
tal shareholder returns) taqqoslang.
Javob:
ROE = 5/30 = 16,67%,
TSR = (3 + 35 - 40) / 40= - 5%.
3.8-nazorat uchun savol. 
Kompaniya faoliyatini tah
­
lil qilish uchun qanday asosiy moliyaviy koeffitsiyentlardan 
foydalaniladi?
Javob: Moliyaviy koeffitsiyentlarning beshta asosiy turi 
bor: rentabellilik, aktivlar aylanuvchanligi, moliyaviy “das-
tak”, likvidlik va bozor qiymati koeffitsiyentlari.
3.9-nazorat uchun savol. 
Agar “A” firmasining aktivlari 
daromadliligi (ROA) “B” firmasinikidan ko‘p va ikkala kom
­
paniyaning aktivlar daromadliligi koeffitsiyenti (ROA) teng 
bo‘lsa, “A” firmasining sotuvlar rentabelligi koeffitsiyenti 
(ROS) qanday bo‘lishi kerak?
Javob: “A” firmasining ROS koeffitsiyenti “B” firmasi­
ning xuddi shu koeffitsiyentidan yuqori bo‘lishi kerak.
3.10-nazorat uchun savol.
Agar kompaniya obligatsi­
yalarining foiz daromadlari aktivlar daromadliligi koeffitsi
­
yentiga teng bo‘lsa, kompaniyaning moliyaviy “dastagi” orti
­
shi uning kapitali daromadliligiga (ROE) qanday ta’sir qiladi?
Javob: ROE o‘zgarishsiz qoladi (o‘zgarmaydi).