Tafakkur ziyosi
Yüklə 4,15 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
YOSH TADQIQOTCHILAR
201 “TAFAKKUR ZIYOSI” ilmiy-uslubiy jurnali 2021/4-son o‘zaro aloqasi jarayonida shakllanadi hamda uning siyosat va huquqiy tartibga solish sohasida mas’uliyat bilan faol ish olib borish qobiliyatini ifodalaydi. Shuning uchun ham siyosiy-huquqiy mas’uliyat- bu fuqaro faoliyatining huquqiy va siyosiy madaniyati darajasini aks ettiruvchi omil sifatida amal qiladi. Bizning fikrimizcha, fuqarolik mas’uliyati shaxsning jamiyat ijtimoiy- siyosiy jarayonlarida, davlat va jamiyatga oid bo‘lgan muhim masalalarda, fuqarolik jamiyati institutlarida muntazam ishtirok etish qobiliyati, ularning ijtimoiy voqelik bilan munosabati, siyosat subyektlarining boshqa aholi toifalariga ilg‘or dasturiy ahamiyatga ega bo‘lgan g‘oyalar orqali ta’sir o‘tkazish madaniyati, milliy manfaatlar doirasida jamiyat jarayonlariga ijtimoiylashuvi, ijtimoiy ishni sitqidildan bajarishi, vatanparvar bo‘lishi bilan bog‘liq fenomendir. Fuqarolik mas’uliyati fenomenining namoyon bo‘lishi jamiyat taraqqiyoti bilan bog‘liq falsafiy qonuniyatlar bilan o‘zaro bog‘liq ravishda kechadi. Jamiyat doim ijtimoiy o‘zgarishlarni boshidan kechiradi, modernizatsiyasion va tranformatsion bosqichlarni o‘taydi. Jamiyat ma’lum ijtimoiy-siyosiy bosqichdan ikkinchisiga o‘tganda fuqarolarning dunyoqarashi, hayotiy faoliyati va jamiyatga bo‘lgan munosabatlarida o‘zgarishlar ro‘y beradi. Ana shunday o‘zgarishlar fuqarolik mas’uliyati fenomenida ham yuz berib, jamiyatning turli bosqichlarida turlicha ko‘rinishda bo‘ladi. Yangi jamiyat ijtimoiy jarayonlarida fuqarolik mas’uliyatiga xos bo‘lgan zamonaviy an’analar vujudga keladi, eski jamiyatga taalluqli bo‘lgan xususiyatlar inkor qilinadi. Mazkur jarayon makon va zamon xususiyatari bilan bog‘liq holda ijtimoiy munosabatlar qonuniyatlariga o‘ziga xos ta’sir ko‘rsatadi. Jamiyat ishida mas’uliyatli asosda hatti-harakatlarni amalga oshirishlarini quyidagi jihatlarga ega bo‘lgan fuqarolik mas’uliyatiga ega deb hisoblash mumkin. Bularga quyidagilar kiradi: 1) ijtimoiy, iqtisodiy va siyosiy o‘zgarishlarni aniq idrok etgan; 2) demokratik jarayonlar va islohotlarga o‘z hissasini qo‘shayotgan; 3) qonunlar va me’yoriy-huquqiy hujjatlarni qabul qilish, uni hayotga tadbiq etishda befarq bo‘lmagan; 4) mustaqillikni mustahkamlash, Vatan, el-yurt va xalqning taqdiri va istiqboli uchun qayg‘urayotgan; 5) muayyan siyosiy partiya, ijtimoiy xarakatlar va jamoatchilik bilan o‘z faoliyatini bog‘lagan, shunga ehtiyoj sezgan; 6) ijtimoiy zararli illatlar, muammolar va ziddiyatlar va inqirozli vaziyatlar bilan murosa qilmaydigan. “Milliy yuksalish sharoitida fuqarolik ma’suliyatini oshirishning ijtimoiy-falsafiy xususiyatlari” mavzusidagi dissertatsiya tadqiqoti bo‘yicha olib borilgan ishlar natijasida quyidagi xulosalar taqdim etildi: 1. Globallashuv sharoitida ijtimoiy munosabatlar ko‘lami tobora o‘zgarib, taraqqiy etib borishi zamonaviy fuqaro fenomenidagi progressiv omillar takomiliga ham o‘zining ijobiy ta’sirini ko‘rsatmoqda, natijada fuqarolar ma’naviy tafakkuri makon va zamon xususiyatlariga ko‘ra takomillashib bormoqda. 2. Ilmiy tafakkur insoniyat ma’naviyatining asosiy yo‘nalishiga aylanayotgan hozirgi sharoitda ilmiy- nazariy asosga ega bo‘lgan ilg‘or milliy yuksalish g‘oyasi ustuvorlik kasb etadi hamda u inson ma’naviy-ma’rifiy tarbiyasida, ayniqsa yoshlarimizni ona vatanga sodiqlik g‘oyalari targ‘ibotida muhim rol o‘ynaydi. 3. Jamiyatning faol qatlami bo‘lgan ijtimoiy mas’uliyatli fuqaroni “fuqaro- ijtimoiy guruhlar-jamiyat” konseptual tizimida huquqiy va siyosiy salohiyatini oshirish, ayniqsa yoshlarimizni ona vatanga sodiqlik ruhida tarbiyalashning milliy yuksalish jarayonidagi o‘rnini tadqiq etish zaruriyati yuzaga kelmoqda. 4. Ijtimoiy munosabatlar rivojlanishi, jamiyat umummanfaatlari doirasida insonning ijtimoiy, siyosiy va huquqiy qarashlarining yuksalishi, uning fuqarolik mas’uliyati bilan uyg‘unligini ta’minlovchi falsafiy g‘oya, konsepsiya, dunyoqarash va tafakkur shakllarini ilmiy o‘rganish ehtiyoji vujudga kelgan. Yüklə 4,15 Mb. Dostları ilə paylaş:
|