Ta’lim jarayonining psixologik mazmuni, tarkibiy tuzilishi

tizimli yondashuv. Ta’lim texnologiyasi tizimning barcha belgilarini o‘zida mujassam qilishi zarur, jarayonning mantiqiyligi, undagi qismlarning o‘zaro aloqadorligi, yaxlitligi;

amaliy yondashuv. Shaxsda ish yuritish xususiyatlarini shakllantirishga ta’lim jarayonini yo‘naltirish, bola faoliyatini faollashtirish va intensivlashtirish, o‘quv jarayonida uning barcha layoqati va imkoniyatlarini, sinchkovligi va tashabbuskorligini ishga solishni shart qilib qo‘yadi;

dialogik yondashuv. Ta’lim jarayonidagi ishtirokchi subyektlarning psixologik birligi va o‘zaro hamkorligini yaratish zaruratini belgilaydi. Natijada esa, shaxsning ijodiy faolligi va taqdimot eta olishi kuchayadi;

xamkorlikdagi ta’limni tashkil etish. Demokratiya, tenglik, subyektlar munosabatida o‘qituvchi va bolaning tengligi, maqsadini va faoliyat mazmunini birgalikda aniqlashni ko‘zda tutadi;

muammoli yondashuv. Ta’lim jarayonini muammoli holatlar orqali namoyish qilish asosida bola bilan birgalikdagi hamkorlikni faollashtirish usullaridan biridir. Bu jarayonda ilmiy bilishning obyektiv ziddiyatlarini aniqlash va ularni hal qilishning dialektik tafakkurni rivojlantirish va ularni amaliy faoliyatda ijodiy ravishda qo‘llash ta’minlanadi. Ta’lim texnologiyalarini qo‘llashda:

axborot berishning eng yangi vosita va usullaridan foydalanish, ya’ni o‘quv jarayoniga kompyuter va axborot texnologiyalarini jalb qilish;

o‘qitish usullari va texnikasi: muloqot, keys stadi, muammoli usul, o‘rgatuvchi o‘yinlar, “aqliy hujum”, insert, “Birgalikda o‘rganamiz”, pinbord, ma’ruza ( kirish ma’ruzasi, vizual ma’ruza, tematik, ma’ruzakonferensiya, aniq holatlarni yechish, avvaldan rejalashtirilgan xatoli, sharhlovchi, yakuniy)lardan foydalanish;

o‘qitishni tashkil qilish shakllari: frontal, kollektiv, guruhiy, dialog, polilog va o‘zaro hamkorlikka asoslanish;.

o‘qitish vositalari: odatdagi o‘qitish vositalari
(darslik, ma’ruza matni, tayanch konspekti, kodoskop)dan tashqari grafik organayzerlar, kompyuter va axborot texnologiyalaridash foydalanish;
o‘zaro aloqa vositalari: nazorat natijalarining tahlili asosida o‘qitishning diagnostik (tashxis) usullarini qo‘llash;
o‘quv mashg‘ulotini texnologik karta ko‘rinishida rejalashtirish o‘quv mashg‘ulotining bosqichlarini belgilab, qo‘yilgan maqsadga erishishda bola va o‘qituvchining hamkorlikdagi faoliyatini bolalarning auditoriyadan tashqari mustaqil ishlarini aniqlab beradi. Shunga ko‘ra boshqarishning samarali usuli va vositalaridan foydalanish;.
monitoring va baholash. O‘quv mashg‘uloti va butun kurs davomida o‘qitish natijalarini kuzatib borish, bola faoliyatini har bir mashg‘ulot va yil davomida reyting asosida baholash muhim sanaladi.


Xulosa. Psixologik mazmun, ta'lim jarayonida ta'lim tajribangizni tahlil qilish, ta'lim tajribangizni tahlil qilish va tajribangizni rivojlantirishga qatnashishni osonlashtiradi. Psixologik mazmun, ta'lim tajribangizni tahlil qilish, ta'lim tajribangizni tahlil qilish va tajribangizni rivojlantirishga qatnashishni osonlashtiradi.Ta’lim jarayonida psixologik jarayonlarni doim to’g’ri tartibda yo’lga qo’yilish kerak bo’ldi.Hozirda bizning talim tizimizda ushbu tizim yanada kengaytirilmoqda. Chunki ta’lim olayotgan bolalarda o’z o’zidan psixologik o’zgaarishlar yuzaga keladi.O‘zlashtirishning samaradorligini oshirishda muammoli ta’lim, noan’anaviy ta’lim usullarini qo‘llash muhim ahamiyatga egadir.