Taqqoslamalar nazariyasi elementlari

---

Международный
научный
журнал
№
4
(100), 
часть
2
 
«
Научный импульс
»
Ноябрь
, 202
1616 
PEDAGOGIK KVALIMETRIYANING ZAMONAVIY METOD VA VOSITALARI ASOSIDA 
“TAQQOSLAMALAR NAZARIYASI ELEMENTLARI” NI O‘QITISH TEXNOLOGIYASI 
Matyaqubova Nazira 
Nizomiy nomidagi TDPU
aniq va tabiiy fanlarni uqitish metodikasi 
(matematika) 2kurs magistri 
 
Annotatsiya
:
Ushbu maqolada Pegogogikada kvalimetriya orqali zamonaviy 
metodlar asosida oʻqitish va taqqoslash metodikasi haqida soʻz yuritiladi.
Kalit soʻzlar
: 
kvalimetriya, pedogogika, metros,sifat ,kollekvium
.
Jahonning rivojlangan mamlakatlari ta’lim tizimida muvaffaqiyatli qo‘llanib 
kelinayotgan xalqaro baholash tizimlari — TIMSS (The Trends in International Mathematics 
and Science Study) , TALIS (Teaching and Learning International Survey) va 
PISA(Programme for International Student Assesment)dan respublikamiz uzluksiz ta’limida 
ham foydalanish maqsadga muvofiq. Buning uchun obyekt va jarayonlarning sifatini 
baholashga mo‘ljallangan kvalimetriya fani haqida ma’lumot berilishi lozim. 
Kvalimetriya — tabiatdagi barcha obyektlarning va jamiyatda sodir bo‘ladigan 
jarayonlar, ishlab chiqarish sohasida yaratilgan mahsulotlarning sifatini baholash 
muammolari hamda metodologiyasini o‘rganuvchi fan. U lotincha “quails” — sifat, qadimiy 
yunoncha “metros” — o‘lchov degan ma’noni anglatib, obyekt, mahsulot, jarayonlar 
sifatini baholash metodlarini o‘zida mujassamlashtirgan, turli metod va vositalar yordamida 
erishilgan natijani belgilovchi fan tarmog‘idir. 
Hozirgi zamon nuqtayi nazaridan kvalimetriyaning sifat ko‘rsatkichlari ikkita yirik 
guruh — tabiiy va ijtimoiy ko‘rsatkichlarga ajratib o‘rganiladi. 
Tabiiy ko‘rsatkichlar, o‘z navbatida, o‘rganilayotgan obyektning fizikaviy, kimyoviy va 
biologik miqdor ko‘rsatkichlariga ajratiladi. 
Ijtimoiy ko‘rsatkichlar jamiyat taraqqiyotining muayyan bosqichidagi voqea-hodisalar, 
ishlab chiqarish va iste’mol mahsulotlari, pedagogik jarayonlar, shaxsning ijtimoiy va 
mustaqil hayotdagi mavqeyi va o‘rni, savodxonligi, tarbiyalanganlik darajasi, shaxs 
kamolotiga nisbatan qo‘llaniladi. 
Kvalimetriya yuqorida qayd etilgan har bir guruhning miqdor va sifat ko‘rsatkichlarini 
yaxlit o‘rganadi va baholashning umumiy tartibini ishlab chiqadi. 
Obyekt va mahsulotlar sifatini tashxislash va miqdoriy baholash XV asrda yo‘lga 
qo‘yilgan bo‘lib, dastlab hunarmandlar o‘z mahsulotlari sifatini belgilaydigan 
ko‘rsatkichlarni aniqlagan va sifat belgilarini qo‘ya boshlagan. Shu tariqa tovarshunoslik 
vujudga kelgan va 1549-yili Italiyadagi Paduan universitetida dastlabki “Tovarshunoslik” 
kafedrasi tashkil etilgan. 

---

Международный
научный
журнал
№
4
(100),