Qo'llab-quvvatlash tarmoqlari: Ota-onalar va tarbiyachilar uchun qo‘llab-quvvatlash tarmoqlarini yaratish jamiyat va umumiy mas'uliyat hissini yaratishi mumkin. Tengdoshlarni qo‘llab-quvvatlash guruhlari, murabbiylik dasturlari va hamkorlikdagi tashabbuslar tajriba va ilg‘or tajriba almashish uchun platforma bo‘lishi mumkin.
Tarbiyachilar, bolalar va ota-onalar bolaning rivojlanishi va farovonligida hal qiluvchi rol o‘ynaydi. Biroq, bu rollar bilan birga keladigan qiyinchiliklar va stresslar ko'pincha ularning ruhiy va hissiy salomatligiga zarar etkazishi mumkin. Bu qiyin vaziyatlarda harakat qilish va chidamlilikni oshirishga yordam beradigan zarur vositalar va resurslarni taqdim etuvchi psixo-ijtimoiy yordam bu erda.
Tarbiyachilar uchun psixo-ijtimoiy yordam o‘z kasbining talablarini boshqarishda yordam berishda muhim ahamiyatga ega. Tarbiyachilar ko‘pincha og‘ir ish yuklari, qiyin o‘quvchilar xatti-harakatlari va akademik standartlarga javob berish bosimi tufayli yuqori darajadagi stressga duch kelishadi. Bu charchashga olib kelishi va ularning ruhiy salomatligiga salbiy ta’sir ko'rsatishi mumkin. Psixo-ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash tarbiyachilarga o‘zlarining farovonligi va sinfdagi samaradorligini saqlab qolish uchun yordam berish uchun tarbiyachilarga engish strategiyalari, stressni boshqarish usullari va maslahat xizmatlaridan foydalanish imkoniyatini beradi.
Bolalar, shuningdek, o‘sib-ulg‘ayish davridagi qiyinchiliklarni bosib o‘tishlari sababli, psixologik-ijtimoiy yordamdan katta foyda olishadi. Ular bezorilik, tengdoshlar bosimi, akademik stress va oilaviy muammolar kabi turli qiyinchiliklarga duch kelishi mumkin, bu ularning ruhiy va hissiy farovonligiga ta’sir qilishi mumkin. Maktablarda psixologik-ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash dasturlari bolalarga o‘z his-tuyg‘ularini ifodalash, engish qobiliyatlarini rivojlantirish va chidamlilikni rivojlantirish uchun xavfsiz joy bilan ta'minlashi mumkin. Ushbu yordam, shuningdek, har qanday ruhiy salomatlik bilan bog‘liq muammolarni erta aniqlash va hal qilishga yordam beradi, ularning rivojlanishiga uzoq muddatli salbiy ta‘sirlarning oldini oladi.
Ota-onalar, shuningdek, bolani tarbiyalash mas'uliyatini o‘z zimmalariga olganlarida, psixo-ijtimoiy yordamga muhtoj. Ayniqsa, xulq-atvor muammolari, akademik kurashlar yoki oiladagi nizolar bilan shug'ullanganda, ota-onalar juda qiyin bo'lishi mumkin. Ota-onalarga psixologik yordam ko‘rsatish ularga farzandlari bilan samarali muloqot qilish, stressni boshqarish va oilada ijobiy munosabatlar o‘rnatish uchun zarur vositalarni taqdim etishi mumkin. Ushbu yordam ota-onalarga o'zlarining ruhiy salomatlik ehtiyojlarini tan olishlari va hal qilishlari, farzandlari uchun sog‘lom va qo‘llab-quvvatlovchi muhitni ta'minlashda yordam berishi mumkin.
COVID-19 pandemiyasi fonida tarbiyachilar, bolalar va ota-onalar uchun psixologik-ijtimoiy yordamga ehtiyoj yanada oydinlashdi. Masofaviy ta'limga to‘satdan o‘tish, ijtimoiy izolyatsiya va xavotirning kuchayishi barcha ishtirokchilarning ruhiy salomatligiga ta’sir qildi. Maktablar va jamoalar ushbu muammolarni hal qilish uchun psixo-ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash dasturlarini amalga oshirishga ustuvor ahamiyat berishlari va barcha ishtirokchilarga mavjud sharoitlarni engishga yordam berish uchun zarur resurslarni taqdim etishlari kerak.
Tarbiyachilar, bolalar va ota-onalarga psixologik yordam ko'rsatish ta’lim tizimidagi shaxslarning umumiy farovonligi va muvaffaqiyatini ta'minlashning hal qiluvchi jihati hisoblanadi. Tarbiyachilar o‘z ishining talabchanligi tufayli tez-tez stress va charchoqning yuqori darajasiga duch kelishadi va ularga ruhiy va hissiy salomatligini boshqarish uchun zarur yordam va resurslarni taqdim etish ijobiy va samarali ta’lim muhitini saqlashda muhim ahamiyatga ega. Bundan tashqari, bolalar va ota-onalar ta'lim tajribasi bilan bog'liq turli qiyinchiliklar va bosimlarni engishda yordamga muhtoj. Bu tashvish, depressiya, zo‘ravonlik va oilaviy nizolar kabi muammolarni hal qilishni o‘z ichiga olishi mumkin. Psixososyal yordamni taklif qilish orqali tarbiyachilar, bolalar va ota-onalar ushbu qiyinchiliklarni samarali boshqarish va ta‘lim muhitida rivojlanish uchun zarur bo'lgan engish ko'nikmalarini va chidamliligini rivojlantirishlari mumkin. Ushbu yordam turli shakllarda bo‘lishi mumkin, jumladan, maslahat xizmatlari, yordam guruhlari va ruhiy salomatlik va farovonlikka qaratilgan ta'lim seminarlari. Ta’lim muassasalari uchun psixologik-ijtimoiy qo‘llab-quvvatlashning muhimligini tan olish va ushbu xizmatlarni barcha ishtirokchilar manfaati uchun amalga oshirish va qo‘llab-quvvatlash uchun resurslarni ajratish muhimdir. Oxir oqibat, tarbiyachilar, bolalar va ota-onalarning ruhiy va hissiy farovonligini birinchi o'ringa qo'yish orqali ta'lim muassasalari o'sish, o‘rganish va muvaffaqiyatga yordam beradigan yanada ijobiy va qo‘llab-quvvatlovchi muhitni yaratishi mumkin.
Xulosa. Maktabgacha yoshdagi bolalarni bog‘chaga moslashtirishda ota-onalar va tarbiyachilarning hamkorligi muvaffaqiyatli o‘tishni ta'minlashning asosiy jihati hisoblanadi. Muloqot, ota-onalar ishtiroki, individual qo'llab-quvvatlash va hissiy farovonlik kabi asosiy jihatlarni ko‘rib chiqish va hamkorlikning yangi shakllari va usullarini qo‘llash orqali biz tarbiyachilar, bolalar va ota-onalarni qo'llab-quvvatlash tizimini yaxshilashimiz mumkin. Ushbu hamkorlikdagi yondashuv bolalar bog'chasiga o'tayotganda ularning farovonligi va rivojlanishini rag‘batlantirish uchun juda muhimdir.
Xulosa qilib aytganda, tarbiyachilar, bolalar va ota-onalarga psixologik yordam ko'rsatish maktab va uy sharoitida aqliy va hissiy farovonlikni oshirishda juda muhimdir. Stressni boshqarish, chidamlilikni oshirish va ruhiy salomatlik ehtiyojlarini qondirish uchun zarur vositalar va resurslarni taqdim etish orqali biz barcha ishtirokchilar uchun qo‘llab-quvvatlovchi va oziqlantiruvchi muhitni yaratishimiz mumkin. Maktablar va jamoalar uchun tarbiyachilar, bolalar va ota-onalarning farovonligini ta'minlash uchun psixologik-ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash dasturlarini amalga oshirishga ustuvor ahamiyat berish muhimdir.
Adabiyotlar P. Yusupova, Maktabgacha tarbiya pedagogikasi. T., O‘qituvchi 1993, O‘quv qo‘llanma.
J. Xasanboev, Pedagogika T., “Fan”, 2006, O‘quv qo‘llanma.
N.M.Qayumova, Maktabgacha pedagogika T., 2018, Darslik
N.M. Egamberdiyeva, Ijtimoiy pedagogika. T., 2014, Darslik