Tarixdan hikoyalar umumiy o‘rta ta ’lim maktablarining

«Jaloliddin Manguberdi»
ordeni.
Atamalar mazmunini bilib oling
Valiyon — 
hozirgi Afg‘oniston hududidagi qadimgi shahar.
Parvon — 
Afg‘onistondagi shaharcha.
Sind — 
hozirgi Pokistonning shimolidan oqib o'tuvchi katta daryo.
Savol va topshiriqlar
1. Chingizxon tuzgan m o ‘g ‘u lla r d a v la ti h aq ida n im alarni bilib o l­
d in g iz?
2. Nega Alouddin M uham m ad Xorazmshoh m am lakat mudofaasini tashkil
eta olmagan ?
3. Jaloliddin qaysi shaharlarda m o ‘g ‘ullar ustidan g ‘alaba qozongan?
4.
Sind daryosi bo ‘yidagi ja n g haqida so ‘zlab bering.
5. Vatanimiz mustaqilligi yillarida Jaloliddin M anguberdining xotirasini
abadiylashtirish borasida qanday ishlar amalga oshirildi?
M U ST A Q IL IS H
Vatan ozodligi uchun kurashgan qahramonlar
(Jadvalni to ‘Idiring)
T/r
Qahramonlar
Qacbon va kimlarga
qarshi kurashgan?
Qahramonlaming
taqdiri
1.
To‘mar is
2.
Shiroq
3.
Spitamen
4.
Muqanna
5.
Jaloliddin Manguberdi

---

33-§. SOHIBQIRON AMIR TEMUR
Amir Temur.
Amir Temur hayoti va faoliyati. 
Amir Temur 1336-yil 
9-aprelda hozirgi Qashqadaryo viloyatining Yakkabog‘ tumanidagi 
Xoja Ilg‘or qishlog‘ida tug‘ildi.
Uning otasi Amir Tarag‘ay Bahodir o‘zbeklarning barlos urug‘i va 
Kesh viloyatining nufuzli amirlaridan biri bo‘lgan.
Onasi Takina Mohbegim Buxoroning yetuk 
ilm ahli xonadonlaridan birining qizi bo‘lgan. 
Amir Temurning yoshligi Shahrisabzda o‘tdi. 
Yetti yoshga to ‘lgach, otasi uni o‘qishga berdi. 
Amir Temur yoshlik chog‘laridanoq ustozlar 
n azo rati ostida chavandozlik, ovchilik, 
kam ondan nishonga o ‘q uzish va harbiy 
o‘yinlar bilan mashg‘ul bo‘ldi. U o‘z davrining 
ilmlarini puxta egalladi. Otasining piri shayx 
Shamsiddin Kuloldan saboq oldi. Teran fikrli, 
yuksak fazilatli, ziyrak va dovyurak b o ‘lib 
voyaga yetdi.
17 yoshida otasining butun mulkini o ‘zi 
mustaqil boshqara boshladi. Amir Temur tug‘ilgan davrda Vatanimiz 
hududi Chingizxonning o ‘g‘illaridan biri C hig‘atoy nom i bilan 
ataluvchi ulus (davlat) tarkibida edi.
XIV asrning o‘rtalarida Chig‘atoy ulusida hokimiyat uchun kurash 
nihoyatda kuchaydi. Natijada ulus parchalanib ketdi. Amir Temur ana 
shunday og‘ir vaziyatda tarix sahnasiga chiqdi. U o‘zining ilk harbiy 
faoliyatini qo‘l ostidagi askarlari bilan turli viloyatlar amirlariga xiz- 
mat qilishdan boshladi. Ularning o‘zaro kurashlarida qatnashib, jasorat
ko‘rsatdi. Bu esa uning nomini Qashqadaryo 
vohasida mashhur qilib yubordi. Kurashlarda 
toblana borgan Amir Temur endi o ‘z oldiga 
Vatanni m o‘g‘ullardan ozod etishdek muqad­
das vazifani qo‘ydi.