Falsafa: uning predmeti, mazmuni va jamiyatdagi roli.
Falsafa (yunoncha φιλοσοφία — «donishlikni sevish», yunoncha φιλέω — «sevaman» va yunoncha σοφία — «donolik») — eng umumiy fan (nazariya), dunyoqarash shakllaridan biri bo'lib inson faoliyati sohalaridan biri. U kishi qanday yashashi, hayot kechirishi kerak (etika); qaysi narsalar mavjud va ularning tabiati qanday (metafizika); bilim nima (epistemologiya); hamda qanday fikrlash toʻgʻri (mantiq) ekanligini hal qilishga urinadi.
Tafakkur - mantiq ilmining o‘rganish ob’yekti.
Mantiq — toʻgʻri tafakkur yuritishning asosiy qonunlari va shakllari haqidagi fan. Mantiq oʻzining shakllanish va rivojlanish tarixiga ega. Mantiqga oid dastlabki fikrlar Qad. Sharq mamlakatlarida, xususan, Hindiston, Xitoyda vujudga keldi.
Jahon dinlar
Jahon dinlarining milliy dinlardan asosiy farqi. Din tarixida muhim davr jahon dinlarining paydo bo’lishidir. Milliy dinlardan farqli o’laroq ular millatlararo xususiyatga ega bo’lib qoldilar. Buddaviylik ana shunday dinlardandir.
“Tаsdiqlаymаn” “Gumаnitаr fаnlаr” kаfеdrаsi mudiri _____________t.f.d. prоf., Sh.O’ljаеvа
“Falsafa: mantiq, etika, estetika, dinshunoslik” fаnidаn YaN
VАRIАNTI № 2
Qadimgi va o‘rta asr falsafasi.
O’rta asr falsafasi – bu Rim imperiyasining qulashidan (milodiy 530 yil) Uyg’onish davriga (15 va 16 asrlar) qadar rivojlangan fikrlash oqimlari va falsafiy traktatlar to’plamidir. O’rta asr falsafasining asosiy izlanishlari klassik falsafadan meros bo’lib o’tgan e’tiqodlarni nasroniylik dinlari bilan birlashtirish edi, ammo yahudiy va islomiy e’tiqodlardan juda muhim hissa qo’shgan.
“Estetika” - nafosatni o‘rganuvchi qadimiy fan.
Estetika sanʼat, madaniyat va tabiatning subyektiv qabul qilinishini oʻrganadi. Estetika falsafaning aksiologiya sohasiga kiradi.
Oiladagi ijtimoiy-ma’naviy muhitning farzand tarbiyasiga ta’siri, erkak va ayolning o‘rni. Oila sha’nini saqlashda ota-ona va farzandlar mas’uliyati va burchlari; ajralish va uning oqibatlari.
Oiladagi ota-ona va boshqa oila a’zolarining gazeta va jurnallar, badiiy asarlarni o‘qishi, ma’naviy-ma’rifiy ko‘rsatuvlarni. Ko‘rishi hamda ularga oilaviy munosabatlarini bildirishi yoshlar. Tarbiyasiga ijobiy ta’sir etadi. Oila o‘rnini bosuvchi boshqa ijtimoiy. Institut hali kashf etilgani yo‘q. Oila shaxs, davlat, jamiyat. Va boshqa ijtimoiy institutlar o‘rtasidagi munosabatlarda vositachi. O’rnini o‘taydi.
