Travmatik shok og’irligini va qon yo’qotishni baxolashni asosiy kriteriylari
Shok darajasi
|
Sistolik (mm.sim. ust.)
|
Allgovera indeksi
|
Yo’qotilgan qon hajmi
|
Xushi
|
Lit.
|
UAQ dan %
|
I
|
> 90
|
0,7—0,8
|
до 1
|
10
|
Saqlangan
|
II
|
70—90
|
0,7—0,8
|
1—1,5
|
20
|
Saqlangan
|
III
|
50—70
|
> 1.2
|
1,5—2
|
30
|
Sopor
|
Shok IV daraja (terminal holat)
|
|
|
| -
Agoniya oldi (sistolik bosim> 50 mmsim. ust., nafas yuzaki, xushida emas);
-
agoniya (bosimi aniqlanmaydi; nafas bir-bir; tutqanoqli, yordamchi mushaklar ishtrokida);
-
klinik o’lim (yurakni va nafasni to’htashi, arefleksiya).
|
Jarohatga Bog’liq Bo’lmagan Holda Shokning O’ziga Hos Kechishi
Tananing pastki yarimi jarohatlarida birinchi soatlarida, agarda tezkor rivojlanganda shokning yetakchi patogenetik omili bo’lib qon yo’qotish hisoblanadi, keyinchalik barcha o’sib boruvchi jarayonlarda toksemiya ro’l o’ynaydi.
Ko’krak qafasi jarohatlarida (qon yo’qotishdan tashqari) gaz almashinuvi va yurakning nasos funksiyasi, reseptor polyaning keng tasirlanishi keng ahamiyatga ega.
Ko’pchilik hollarda bosh-miya jarohatlarida shokni tashxislash qiyinchilik tug’diradi. Jarohatlanganlarni ahvolini og’irligi, asoratlarni soni va o’lim bilan tugashi hammasian ko’ra og’ir shikastlanish ekanligini ko’rsatadi. Bazida bunday holat ko’krak qafasi jarohatlarida ham bo’lishi mumkin.
Ko’krak qafasi va tananing yuqori qismini jarohatlarida arterial bosimni bosimni ko’tarilishi va bemorni o’zini havotirli tutishi bosh miya gopokdiyasidan dalolat beradi, bu holat shifokorni tinchlantirmasligi kerak, balki ziyraklikka chaqirishi shart!
Hatto og’ir qo’shma jarohatlarda shikast olganlarning 40% birlamchi ko’rik vaqtida meyordagi arterial bosimga ega bo’ladilar. Shunday qilib, agar ifodalangan gipotenziya bo’lsa bu gemodinamikani og’ir buzilishidan guvohlik beradi, unday bo’lsa meyordagi arterial bosim yoki uni ko’tarilishi qon aylanish tizimida tinchlik-hotirjamlik illyuziyasini ko’rsatuvchi vaqtinchalik effekt bo’lishi mumkin, o’sha vaqtda a’zolarda va to’qimalarda gipoksiya rivojlanib boraveradi.
Dostları ilə paylaş: |