Tashish sonini aniqlovchi asbobning tuzilishi

TASHISH SONINI ANIQLOVCHI ASBOBNING TUZILISHI

A -o‘zgarmas tok manbai, B -mis kulonometri (a-katod, b-anod), C -elektroliz olib boriluvchi asbob (1 –anod idishi, 2 - katod idishi, V -qo‘rg‘oshin elektrodlar), D -milliampermetr, E -shunt sifatida ishlatiluvchi qarshiliklar magazini, R -reostat.

Elektrolitdan o‘tgan umumiy elektr miqdorini tashish soni aniqlovchi asbob bilan ketma-ket ulangan kulonometr yordamida aniqlanadi. Bunday ulanganda ikkala asbobdan ( elektroliz olib boriluvchi С va kulonometr B) bir xil miqdorda elektr toki o‘tadi va Faraday qonuniga binoan (1) bir xil g-ekv miqdordagi elektrolit parchalanadi.

Bir-biri bilan sifon orqali ulangan idishlarda eritmalari solingan bo‘ladi va ulardan o‘zgarmas elektr toki o‘tkaziladi. 1-idish anod va 2-idish katod vazifalarini bajaradi.
Elektroliz shunday olib boraladiki, bunda elektro-litning kontsentratsiyasi faqat katod va anod yaqinida o‘zga-radi.
6-laboratoriya ishi.


SUYULTIRILGAN SULFAT KISLOTA ERITMASIDAGI VODOROD IONLARINING TASHISH SONI.

Yuqorida ta‘kidlaganimizdek, suyultirilgan sulfat kis-lota ionlarning tashish sonini aniqlash katod yaqinidagi vodorod ionlarining kontsentratsiyasini aniqlashga asoslan-gan. Elektrolizda ishlatiladigan 0,01 N sulfat kislotasining aniq boshlang‘ich kontsentratsiyasi uning alohida olingan 100 g miqdorini 0,1 N ishqor bilan titrlab topamiz (ishqorlarning kontsentratsiyasi 10 barobar yuqori bo‘lgani uchun sulfat kislotaning kontsentratsiyasini aniq topish maqsadida uning miqdori 100 g dan kam olmaslik tavsiya qilinadi).

Kislotaning titrlash uchun alohida olingan miqdorini ham, elektroliz uchun olingan miqdorini ham texnik tarozida bo‘sh stakanni va kislotali stakanni tortish bilan aniqlanadi.
Kontsentratsiyani aniqlash uchun alohida olingan ni titrlash natijalari (ya‘ni ) elektrolit uchun olingan kislotaning og‘irligiga qayta hisoblanishi kerak:

bu yerda -alohida olingan - eritmasini titrlash uchun sarf bo‘lgan ishqorniig hajmi, -ishqorning kontsentratsiyasi, -titrlash uchun alohida olingai ning og‘irligi, elektroliz uchun olingan kislotaning og‘irligi ning miqdorini aniqlash uchun kislotali stakan elektrolizdan so‘ng texnik tarozida tortiladi).
Katod stakanidagi kislotaning elektrolizdan keyingi kontsentratsiyasi ham titrlash orqali topiladi. Olingan natijalarni solishtirish maqsadida (kislotaning elektrolizdan keyingi og‘irligi aniqlangandan keyin) katod stakanidagi kislotani ikkita qismga bo‘lib, ikala qismning og‘irligini ( va ) tarozida aniqlab titrlab olish tavsiya qilinadi. Olingan natijalarni ( va ) yana elektroliz uchun olingan kislotaning og‘irligiga qayta hisoblab
va
тenglamalardan aniqlanadi.